|
Lược
sử Giáo xứ Vinh Hà
Kỷ Yếu Giáo
xứ Vinh Hà
I/ Quá Tŕnh H́nh Thành và Phát Triển
Giáo xứ Vinh Hà trải dài trên một vùng đất rộng 8 hecta, cách thị
trấn Ngăi Giao khoảng 1km về phía Đông, nằm theo trục lộ Mỹ Xuân –
Ngăi Giao – Xuân Sơn.
Giáo dân lúc ban đầu là 2.100 người, đa số là người gốc Giáo phận
Vinh – Hà Tĩnh. Hai chữ “ Vinh Hà” mang ư nghĩa này. Giáo dân giáo
xứ Vinh Hà nguyên là giáo dân thuộc 30 giáo xứ giáo phận Vinh, đă di
cư vào Nam từ sau Lễ Phục Sinh năm 1955. Vào đến Sài G̣n ở các trại
trung tâm tiếp cư B́nh Đông, Xuân Trường. Đến tháng 10/1955 được các
Linh mục Nguyễn Viết Khai, Đoàn Duy Đông, Nguyễn Văn Kiều đem đi
B́nh Giả cùng với giáo dân 2 xứ Vinh Châu và Vinh Trung.
Giáo Xứ Vinh Hà từ lúc thành lập, tháng 10/1955 đến năm 1957
thuộc Giáo Hạt B́nh Giả do Cha Phê rô Nguyễn Văn Kiều, chánh xứ tiên
khởi của giáo xứ làm Quản hạt trực thuộc Giáo phận Sài G̣n. Từ năm
1957, hạt B́nh Giả được sát nhập vào hạt Long Hương, Giáo phận Xuân
lộc. Sau năm 1975, Giáo hạt b́nh Giả lại được thành lập, giáo xứ
Vinh Hà là một trong tám giáo xứ của giáo hạt lúc đó.
II/ Các Giáo Họ Trong Giáp Xứ Vinh Hà
Giáo xứ Vinh Hà khởi đầu có 5 họ là: Văn Yên, Gia Ḥa, An Hà,
Vĩnh Phước, Vĩnh Lộc.
- Họ Văn Yên gồm giáo dân các xứ : Kẻ Đọng, Kẻ mui, Đông tràng,
Tiếp vơ, Yên nhiên, Tràng đ́nh, Tân thành, Trại lê, Tam đa.
- Họ Gia Ḥa hầu hết là giáo dân thuộc xứ Gia ḥa, giáo phận Vinh,
Hà Tĩnh.
- Họ An Hà đa số giáo dân vùng Hà Tĩnh thuộc các giáo xứ như Kẻ
vang, Tri bản, Vạn căn, Thượng đ́nh, Thị vực và một ít thuộc Nghệ An
như Bảo nham, Trung ḥa, Lộc Mỹ.
- Họ Vĩnh Phước đa số giáo dân thuộc các Giáo xứ Thổ hoàng, Kẻ
vang, Tân Thành, Tam đa, Trại lê, Vạn căn, Yên lạc, Trang nứa.
- Họ Vĩnh Lộc đa số thuộc hạt Vạn lộc gồm các Giáo xứ Yên lạc,
Thượng nậm, Văn Thành, Phú long, Quy chính, Vạn lộc, Phúc yên.
Ngày 05/05/1986, Đức cha Đaminh Nguyễn Văn Lăng, Giám Mục Giáo
phận Xuân Lộc đă ra quyết định phân chia lại ranh giới hai giáo xứ
Vinh Hà và Vinh Châu để tạo điều kiện thuận lợi cho mọi sinh hoạt
của hai giáo xứ. Hai họ Văn Yên và Gia Ḥa nguyên thuộc Giáo xứ Vinh
Hà nay thuộc Giáo xứ Vinh Châu, hai họ Phi Lộc và Vĩnh Ḥa nguyên
thuộc giáo xứ Vinh Châu nay thuộc giáo xứ Vinh Hà.
- Họ Phi lộc nguyên là giáo dân giáo xứ Phi Lộc, giáo phận Vinh,
một giáo xứ đă có trước khi thành lập giáo phận, trước năm 1846, c̣n
gọi là xứ Đông Thành nay thuộc huyện Diễn Châu, Nghệ An.
- Họ Vĩnh Ḥa nguyên là giáo dân giáo xứ Vĩnh Ḥa, hạt Đông tháp,
giáo phận Vinh, Nghệ An.
III/ Các Linh Mục Quản Xứ
Cha PHÊ RÔ NGUYỄN VĂN KIỀU là Cha xứ tiên khởi của Giáo xứ Vinh
Hà. Ngài sinh năm 1903 tại xứ Quan Lăng, hạt Bụt Đà, tỉnh Nghệ An.
Thụ phong Linh Mục ngày 21/12/1935 tại nhà thờ chính ṭa Xă đoài do
Đức Giám Mục An rê Giu se Bắc (Eloy) chủ phong. Ngài an nghỉ trong
Chúa ngày 28/04/1971, thi hài được an táng tại khuôn viên Thánh
đường giáo xứ Vinh Hà. Ngài làm Chánh xứ Vinh Hà từ ngày 28/10/1955
đến 28/04/1971.
Cha PHÊ RÔ TRẦN QUANG MINH : Sinh năm 1928 tại giáo xứ Thọ Ninh,
huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh. Ngài là Linh Mục thuộc Ḍng Phước Sơn,
được nhập Giáo phận Xuân Lộc từ năm 1971. Cha Phêrô Trần Quang Minh
là Chánh xứ Vinh Hà từ ngày 16/05/1971 (thay cha Phêrô Nguyễn Văn
kiều tạ thế) đến ngày 21/06/1975 th́ Đức Giám Mục giáo phận cho nghỉ
tại Giáo họ Phi Lộc. Cuối năm 1975, Ngài phải đi cải tạo mấy năm,
sau đó được về nghỉ tại Ṭa Giám mục Xuân lộc và mất tại Sài g̣n
ngày 15/11/1987. Linh cửu của Ngài được an táng tại Đất Thánh Xuân
lộc và cải táng về giáo xứ Vinh Hà ngày 10/11/2004 ở bên Đài Đức Mẹ,
trong khuôn viên Thánh đường Giáo xứ.
Cha PHÊ RÔ NGÔ KỶ : Sinh ngày 09/02/1935 tại Ḥa Ninh, hạt Hướng
Phương, huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng B́nh, Giáo phận Vinh. Thụ
phong Linh mục ngày 29/04/1970 tại Vương Cung Thánh Đường Sài G̣n do
Đức Giám Mục F.X Trần Thanh Khâm chủ phong. Ngài là linh mục thuộc
giáo phận Sài G̣n, v́ nhu cầu cấp thiết nên Cha chính Phaolô Cao Văn
Luận (Bề trên Giáo phận Vinh di cư) đă xin phép để ngài nhập giáo
phận Xuân Lộc. Ngài là chánh xứ Vinh Hà từ ngày 21/06/1975 đến
15/09/1994. Ngài cũng là Hạt trưởng hạt B́nh Giả từ ngày 05/01/1989
đến năm 1996. Trước khi về làm Chánh Xứ Vinh Hà. Ngài là phó xứ Bắc
Hà Sài G̣n.
Cha PHÊ RÔ NGUYỄN VIẾT B̀NH : Từ Tháng 7/1975 đến năm 1986, Giáo
xứ Vinh Hà có Cha Phêrô Nguyễn Viết B́nh (Quê quán thuộc họ Trung
Hậu, Xứ Xă Đoài, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An) là Linh mục thuộc
Giáo phận KonTum. Sau 30/04/1975 về nghỉ hưu tại giáo họ Gia Ḥa (B́nh
Giả), đă phụ giúp công tác mục vụ với Cha Phêrô Ngô Kỷ rất đắc lực.
Từ năm 1986, Ngài làm Chánh Xứ Vinh Trung cho đến ngày tạ thế
(04/1995).
CHA GIOAN BAOTIXITA NGUYÊN VĂN BỘ : Sinh năm 1957, tại Quan Lăng,
Giáo xứ Vinh Trung, Xă B́nh Trung, Huyện Châu Đức, Tỉnh Bà rịa Vũng
Tàu. Thụ phong Linh mục ngày 17/12/1992 tại nhà thờ Giáo xứ Lam Sơn,
Hạt Long Hương, Bà Rịa. Từ năm 1983, Ngài giúp Giáo xứ Hải Đăng (Vũng
Tàu). Từ khi làm Linh Mục đến tháng 10/1994 là Chánh xứ Hải Đăng.
Ngài là Chánh Xứ Vinh Hà từ ngày 20/10/1994 đến ngày 13/07/2001. Sau
đó Ngài về làm Thư Kư Ṭa Giám Mục và phụ trách Đền Thánh Đức Mẹ Băi
Dâu (Vũng Tàu).
CHA PHAO LÔ BÙI ĐỨC KỲ: Sinh ngày 21/05/1954. Thụ phong Linh Mục
ngày 01/10/1988. Trước năm 1988, Ngài giúp xứ Mai Khôi, Cù bị. Ngài
là Chánh xứ Mai Khôi từ năm 1988 đến ngày 15/07/2001. Chánh xứ Vinh
Hà từ ngày 15/07/2001 đến ngày 12/09/2008. Quản hạt B́nh Giả từ năm
2004 đến 2008. Thời gian này Cha Phaolô c̣n quản nhiệm Giáo xứ Vinh
Trung, Giáo xứ Ngăi Giao, Giáo Xứ B́nh Ba.
CHA GIU SE LÊ THANH: Sinh ngày 11/08/1946 tại Giáo Xứ Thuận Nghĩa,
Hạt Thuận nghĩa, Huyện Quỳnh Lưu, Tỉnh Nghệ An. Thụ phong Linh Mục
ngày 29/06/1974 tại ĐaKao Sài G̣n do Đức Cha F.X Trần Thanh Khâm chủ
phong. Ngài là Cha phó Giáo xứ Vinh Trung từ năm 1976 - 1980. Chánh
xứ Văn côi (Xuyên Mộc) và phụ trách toàn vùng Xuyên Mộc từ
15/08/1980 đến 11/07/2005. Chánh xứ Kim long từ 11/7/2005 đến
15/09/2008. Chánh xứ Vinh Hà từ 15/09/2008 đến nay.
IV/ Công Tŕnh Xây Dựng Giáo Xứ
Ngay từ những ngày đặt chân đến B́nh Giả, giáo dân Vinh Hà đă
dựng ngay một nhà thờ tạm lợp tranh vách ván. Sau khi đời sống giáo
dân đă tạm ổn định, mái tranh vách ván đă được thay bằng tôn.
Năm 1969, Cha Phêrô Nguyễn văn Kiều đă khởi công xây dựng lại
thánh đường với thiết kế khung kèo thép, mái tôn, tường xây, cửa
thép. Mặt tiền và tháp nhà thờ đổ bê tông cốt thép cao 23m. Thi công
xong phần mặt tiền và các móng cột th́ cha già Phêrô qua đời vào
ngày 28/04/1971.
Ngày 16/05/1971, Cha Phê rô Trần Quang Minh về nhận giáo xứ và
tiếp tục công tŕnh cho đến khi hoàn tất. Thánh lễ khánh thành nhà
thờ được Đức Giám Mục Giuse Lê văn Ân, Giám Mục Giáo phận Xuân Lộc
chủ sự ngày 23/02/1973.
Năm 1975, Cha Phêrô Ngô Kỷ về nhận giáo xứ, ngài đă tu bổ, bảo
tŕ và thay mới mái tôn nhà thờ, thiết kế thêm gác đàn, xây thêm một
pḥng hội, làm lại tháp chuông và xây dựng lại nhà xứ mới như hiện
nay.
Năm 1995, Cha Gioan Baotixita Nguyễn Văn Bộ về nhận giáo xứ. Cuối
năm 1999, v́ nhận thấy số giáo dân càng ngày càng đông, ngôi thánh
đường trở nên chật hẹp và cũng đă xuống cấp, nên cha Gioan đă quyết
định xây lại ngôi nhà thờ mới ngay trên vị trí ngôi nhà thờ cũ với
diện tích gấp đôi. Được sự cho phép của Đức Cha Phaolô Maria Nguyễn
Minh Nhật, cùng với sự hưởng ứng nhiệt t́nh của giáo dân, ngôi thánh
đường mới đă được khởi công ngày 18/11/2000 và được Đức Cha Tô Ma
Nguyễn văn Trâm làm phép đặt viên đá đầu tiên ngày 06/02/2001. Sau 6
tháng thi công, vừa xong phần đổ bê tông mái, cha Gioan baotixita
được điều về Trung Tâm Băi Dâu. Ngoài việc xây dựng nhà thờ mới,
ngài cũng đă xây dựng nhiều công tŕnh như nhà hội, nhà thờ tạm,
tường xây bao quanh nhà thờ và nhà xứ.
Ngày 16/07/2001, Cha Phaolô Bùi Đức Kỳ về nhận giáo xứ, ngài đă
bắt tay ngay vào công tŕnh nhà thờ đang xây dựng dở dang. Sau 2 năm
vất vả khó nhọc, Cha Phaolô cũng đă hoàn thành xong được ngôi thánh
đường.
Ngày 18/12/2003 là ngày Cung Hiến Thánh Đường và Thánh Hiến Bàn
Thờ giáo xứ Vinh Hà do Đức Cha Phao lô Maria Nguyễn Minh Nhật chủ tế.
Ngoài công tŕnh thánh đường, Cha Phaolô c̣n lam một số công
tŕnh khác như: Tượng đài Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời trước khuôn viên
Thánh Đường, 14 chặng đường Thánh Giá, lối đi lát gạch, thảm cỏ xanh
nơi khuôn viên nhà thờ và nhà xứ ...
Ngày 15/09/2008, Cha Giuse Lê Thanh về nhận giáo xứ. Vừa về giáo
xứ, cha Giuse đă bắt tay ngay vào công việc tu sửa một pḥng sinh
hoạt giáo xứ với đầy đủ tiện nghi. Tiếp đến là việc bảo tŕ Thánh
Đường, xây thêm các pḥng học giáo lư, đóng thêm bàn ghế … Đặc biệt,
Cha Giuse rất quan tâm đến việc học hỏi giáo lư và đời sống đức tin
của giáo dân, nên Ngài thường tổ chức các cuộc thi giáo lư, giờ đạo
đức, rước kiệu v.v….
Ngoài các công tŕnh xây dựng vật chất, các cha về nhận giáo xứ
Vinh Hà (nhờ công đức của Cha cố Phêrô để lại), các Cha đều xây dựng
công tŕnh tâm hồn con người. Nói chung, giáo dân giáo xứ Vinh Hà
tương đối ngoan hiền, luôn biết vâng lời chủ chăn, đó là nhờ sự dạy
dỗ chu đáo của các cha.
- Thánh Bổn Mạng Giáo Xứ Vinh Hà : Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời
- Ngày Mừng kính : 15/08
- Các Giới : Giới Gia trưởng, Giới Hiền Mẫu, Giới Trẻ, Giới Thiếu
Nhi
- Các Hội đoàn: Hội Cầu nguyện, Hội đoàn Con Đức Mẹ
- Các Ca đoàn: Ca đoàn Xứ, Ca đoàn Gia trưởng, Ca đoàn Hiền mẫu,
Ca đoàn Giới Trẻ, Ca đoàn Thiếu Nhi, Ca đoàn Ơn gọi
- Cộng đoàn Ḍng Tu : Cộng đoàn Chúa Quan Pḥng
- Số gia đ́nh công giáo : 1056
- Số giáo dân : 4300
Vinh Hà ngày 15 tháng 08 năm 2009
Nguyễn Đ́nh Tường
.........................
QUÁ TR̀NH H̀NH THÀNH & PHÁT
TRIỂN GX VINH HÀ
Nguồn :
Website GP Bà Rịa
Năm 1955, khoảng 1300 di dân Công Giáo góp từ 30 giáo xứ gốc giáo
phận Vinh, mà đa số là người Hà Tĩnh, theo cha Phêrô Nguyễn Văn Kiều
đến vùng đất hoang vu này lập xứ. Họ đặt tên xứ mới là Vinh Hà để
nhắc nhớ nguồn gốc của ḿnh. Một ngôi nhà nguyện thô sơ đă sớm được
h́nh thành để cộng đoàn tập trung cầu nguyện, dâng lễ và xây dựng nề
nếp sống đạo chung.
Địa bàn giáo xứ thuở ban đầu có chiều dài khoảng 2 km, trải dọc
theo trục lộ Vinh Trung – Ngăi Giao, song song với xứ bạn Vinh Châu
và được chia thành năm giáo họ: Văn Yên, Gia Hoà, An Hà, Vĩnh Phước,
Vĩnh Lộc.
Ngày 05.05.1986, Đức cha Đaminh Nguyễn Văn Lăng, Giám Mục giáo
phận Xuân Lộc đă ra quyết định phân chia lại ranh giới hai giáo xứ
Vinh Hà và Vinh Châu để tạo điều kiện thuận lợi cho mọi sinh hoạt
của hai giáo xứ. Hai họ Văn Yên và Gia Hoà nguyên thuộc giáo xứ Vinh
Hà nay thuộc giáo xứ Vinh Châu, hai họ Phi Lộc và Vĩnh Hoà nguyên
thuộc giáo xứ Vinh Châu nay lại thuộc giáo xứ Vinh Hà.
Được thiên nhiên phú ban cho vùng đất ph́ nhiêu; nhờ ḷng đạo đức
được xây dựng vững chắc từ giáo phận Vinh quê mẹ, cộng đoàn đă mau
chóng ổn định cả đời sống vật chất lẫn tinh thần. Bên cạnh đó, giáo
xứ luôn ghi khắc công ơn của các vị chủ chăn qua bao năm tháng đă và
đang tận tuỵ phục vụ và hướng dẫn cộng đoàn:
- Cha Phêrô Nguyễn Văn Kiều,chánh xứ tiên khởi: 1955 – 1971.
- Cha Phêrô Trần Quang Minh,chánh xứ: 1971 – 1975.
- Cha Phêrô Ngô Kỷ,chánh xứ: 1975 – 1994.
- Cha Gioan B. Nguyễn Văn Bộ,chánh xứ: 1994 – 2001.
- Cha Phaolô Bùi Đức Kỳ,chánh xứ: 2001 – 2008.
- Cha Giuse Lê Thanh, chánh xứ: 2008 – nay.
CÁC CƠ SỞ VẬT CHẤT & SINH HOẠT GIÁO XỨ
Ngay từ những ngày đặt chân đến B́nh Giă, giáo dân Vinh Hà đă
dựng một nhà thờ tạm mái tôn vách ván.
Năm 1969, cha Phêrô Nguyễn Văn Kiều đă khởi công xây lại thánh
đường với thiết kế khung kèo thép, mái tôn, tường xây, cửa thép. Mặt
tiền và tháp nhà thờ cao 23m đổ bê tông cốt thép. Ngày 28.04.1971,
cha Phêrô tạ thế khi công tŕnh đang dang dở.
Ngày 16.05.1971, cha Phêrô Trần Quang Minh về kế nhiệm và tiếp
tục công tŕnh cho đến khi hoàn tất. Đức Giám Mục giáo phận Xuân Lộc
đă về chủ sự Thánh Lễ tạ ơn và làm phép nhà thờ vào ngày 23.02.1973.
Năm 1975, cha Phêrô Ngô Kỷ về nhận giáo xứ, ngài đă tu bổ, bảo
tŕ, và thay mới mái tôn nhà thờ, thiết kế thêm gác đàn, xây thêm
một pḥng hội, làm lại tháp chuông và xây lại nhà xứ mới như hiện
nay. Cha Phêrô cũng đặc biệt quan tâm đến việc học hỏi và sống Lời
Chúa. Nhiều bạn trẻ có được kiến thức vững chắc về Thánh Kinh nhờ
công khó của Ngài.
Ngôi nhà thờ hiện nay được cha GioanB. Nguyễn Văn Bộ khởi công
xây dựng vào năm 2000 và được cha Phaolô Bùi Đức Kỳ hoàn thành vào
năm 2003. Đức Cha Phaolô Maria Nguyễn Minh Nhật đă dâng Thánh Lễ
Cung Hiến Thánh Đường và Thánh Hiến Bàn Thờ vào ngày 18.12.2003.
Trong thời gian này, các cha và giáo xứ cũng đă xây dựng được
những công tŕnh khác, như: nhà hội, tường xây bao quanh nhà thờ và
nhà xứ, tượng đài Đức Mẹ hồn xác lên trời, 14 chặng đường Thánh Giá,
lối đi lát gạch, thảm cỏ xanh nơi khuôn viên nhà thờ và nhà xứ…
Năm 2008, vừa về nhận xứ, cha Giuse Lê Thanh đă bắt tay ngay vào
công việc tu sửa một pḥng sinh hoạt giáo xứ với đầy đủ tiện nghi,
xây thêm các pḥng học giáo lư, đóng thêm bàn ghế…đặc biệt,cha Giuse
rất quan tâm đến việc học hỏi giáo lư và đời sống đức tin của giáo
dân, nên ngài thựng tổ chức các cuộc thi giáo lư, giờ đạo đức, rước
kiệu v.v…
Bên cạnh đó, sự hiện diện, đồng hành và phục vụ của cộng đoàn nữ
tu ḍng Chúa Quan Pḥng cũng đă đem lại nhiệu thiện ích thiêng liêng
cho giáo xứ.
Chung lại, nhờ công khó của quư Mục Tử và ḷng nhiệt thành của
giáo dân mà giáo xứ Vinh Hà ngày nay có được diện mạo khang trang và
một cộng đoàn sống đạo có chiều sâu. 18 linh mục và 24 nam nữ tu sĩ
xuất thân từ giáo xứ có thể xem là Hồng Ân Chúa ban tặng cho một
cộng đoàn luôn kiên vững trong Niềm Tin và nồng nhiệt trong Đức Ái.
Nguồn :
Website GP Bà Rịa
|
