
Lược sử Giáo
xứ Bắc Giang
Đôi nét về
Đền Thánh Tâm Bắc Giang và Giáo xứ Bắc Giang
Đền Thánh Tâm tọa lạc tại trung tâm thành phố Bắc giang, nên cũng
được gọi là Đền Thánh Tâm Bắc giang, cách ṭa giám mục Bắc Ninh 20
Km về hướng Đông Bắc.
Nơi đây chính là giáo xứ Bắc giang, Đức cha Colomer Lễ đă thành
lập giáo xứ Bắc Giang năm 1894. Sau đó đức cha Gordaliza Đức cha
Phúc đă cho xây một thánh đường đẹp nhất Giáo phận lúc đó, v́ là
trung tâm tôn giáo và chính trị của Phủ Lạng Thương ngày xưa và cũng
là của Bắc giang ngày nay.
Trong thời kỳ chiến tranh oanh tạc miền Bắc, ngày19/12/1972, nhà
thờ đă bị đổ nát, chỉ c̣n đống gạch vụn!
Cũng trong thời gian khó khăn này, Đức cha Phao-lô Phạm Đ́nh Tụng,
đương nhiệm Bắc ninh lúc ấy, đă không ngớt hướng về Thánh Tâm, cổ vũ
toàn Giáo phận tin tưởng phó thác vào ḷng thương xót Chúa ǵn giữ
và che chở giáo phận. Đồng thời Ngài khấn hứa với Thánh Tâm, rằng
ngài sẽ xây dựng một Đền kính Thánh Tâm Chúa.
Sau 31 năm coi sóc Giáo phận Bắc ninh, Ngài được cử về Tổng Giáo
phận Hà nội, là lúc mà Giáo hội Việt nam nói chung và nói riêng Bắc
ninh được trở lại bầu khí an b́nh. Đức cha không thể không nhớ lời
khấn hứa. Sau nhiều lần hội ư chọn địa điểm. Cuối cùng Bắc giang
được chọn với ư nghĩa tôn giáo và lịch sử.
Đức Hồng Y tổng Giám mục Hà nội, nguyên Giám mục Bắc ninh về đặt
viên gạch để khởi công xây dựng Đền Thánh Tâm ngày 4/5/2001. Để từ
nay nhà thờ Bắc giang không chỉ là trung tâm của giáo hạt, nhưng là
trung tâm của cả giáo phận: Đền Thánh Tâm Giáo phận Bắc ninh.
Đức Giám mục Giuse Nguyễn Quang Tuyến đă cắt băng khánh thành
ngày 3/10/2004.
Đức Giám mục đương nhiệm Cosma Hoàng văn Đạt vẫn kế tục các vị
tiền nhiệm, cứ thứ Sáu đầu tháng, ngài lại đến dâng lễ cầu cho giáo
phận tại Đền Thánh Tâm. Đồng thời luôn cổ vũ phong trào dâng hoa
Thánh Tâm trong toàn Giáo phận đă từng được duy tŕ hơn nửa thế kỷ
nay. Ngày lễ kính Thánh Tâm hằng năm, Đức cha cũng đến chủ tế Thánh
lễ trọng thể tại đây: Số 66A, Nguyễn văn Cừ, Tp Bắc giang, tỉnh Bắc
giang.
Giáo xứ Bắc Giang bao gồm 5 giáo họ: họ nhà xứ Bắc giang, họ Cầu
Chính, Mẹt, Ảm và Ngọc Lâm, với tổng số giáo dân là 1.255 người, do
cha Giuse Nguyễn huy Tảo phụ trách.
Xương Giang
..............
Chi tiết bổ sung xin gởi về
giaoxugiaohovietnam@Yahoo.com

........................
Cha GIUSE NGUYỄN
TIẾN GIẢN (1941 – 1988)
Một đời gian
khó
GP Bắc Ninh
Cha Giuse Nguyễn Tiến Giản được nhiều người trong giáo phận Bắc
Ninh nhận định là con người đă sống đúng như tên gọi của ngài: giản
dị, đơn sơ, trong sáng, khiêm nhường… Trong suốt đời linh mục, cha
đă cho thấy h́nh ảnh của một chủ chiên luôn nhiệt thành và âm thầm
thực thi sứ vụ Chúa trao phó trong bất kỳ hoàn cảnh nào, dù là những
lúc sống đời sống một người công nhân công trường biết bao khó khăn
và cám dỗ, cũng như những lúc thực thi sứ vụ của người linh mục với
biết bao khó khăn vất vả nhưng ngài vẫn luôn cho thấy một con người
luôn sống Tin Mừng yêu thương.
Cha Giuse Nguyễn Tiến Giản sinh ngày 11-10-1941 trong một gia
đ́nh đạo đức tại giáo xứ Tử Nê, giáo phận Bắc Ninh. Năm 1956, cậu
Giản được gửi đi tu học tại Tiểu Chủng viện Gioan Hà Nội. Năm 1960,
Tiểu Chủng viện bị buộc phải đóng cửa, cậu đành phải rời Nhà trường
và trở về gia đ́nh tiếp tục tự học triết và thần học.
Trong hoàn cảnh xă hội vô cùng khó khăn tăm tối, th́ đêm
13-7-1964, trong căn nhà nguyện nhỏ hẹp chưa đầy 8m2 tại Ṭa Giám
mục, Đức cha Phaolô Giuse Phạm Đ́nh Tụng, giám mục giáo phận Bắc
Ninh, đă truyền chức linh mục cho thày Giản khi thày mới 23 tuổi. Lễ
truyền chức diễn ra âm thầm, đơn giản, không kèn trống, hương hoa.
V́ hoàn cảnh xă hội gian khó, nên tuy đă lănh nhận thiên chức
linh mục, cha Giuse Nguyễn Tiến Giản không được dâng lễ công khai.
Là một linh mục, thay v́ được Đức Giám mục sai đi phục vụ giáo xứ,
th́ ngày 4-10-1965, cha Giản lại bị chính quyền tỉnh Hà Bắc lúc đó
quyết định “sai đi” làm công nhân giao thông cầu đường trong phong
trào “Thanh niên xung phong chống Mỹ cứu nước”! Cha Giản đương nhiên
trở thành “linh mục thợ” bất đắc dĩ v́ chỉ được làm thợ, chứ không
được làm lễ! Thiên chức linh mục của ngài cùng với việc cử hành các
bí tích phục vụ cộng đoàn bị khép lại vô thời hạn. Thay vào đó là
đời sống của người công nhân lang thang nay đây mai đó.
Tuy nhiên, mọi sự đều sinh ích lợi cho những người yêu mến Chúa.
Chính khi sống trong môi trường của những thanh niên xung phong, cha
Giản lại có dịp để sống đời sống chứng nhân Tin Mừng yêu thương. Cha
luôn sống tinh thần bác ái Kitô giáo và t́m cách đưa tinh thần hướng
thiện vào lao động và các phong trào văn nghệ của công nhân. Đời
sống chung với những người công nhân không thiếu những cám dỗ gọi
mời, nhưng nhờ ơn Chúa và nhờ đời sống nội tâm sâu sắc, cha vẫn luôn
giữ được ḷng trung thành với Chúa, với lư tưởng cha đă chọn.
Với tinh thần làm muối, làm men và ánh sáng trong môi trường sống,
cha không những đă giữ được lư tưởng linh mục của ḿnh mà c̣n luôn
được mọi người xung quanh yêu mến. Từ một đối tượng phải cảnh giác,
một thành phần đáng phải đưa đi cải tạo, th́ chỉ sau một thời gian
sống chung, cha Giản đă trở thành người “có cảm t́nh nhất” nơi mọi
cán bộ và anh em công nhân. Để rồi vào ngày chia tay cha Giản đầu
năm 1973, trước đông đảo nhiều người, ông thủ trưởng đơn vị đă nói
đầy vẻ khâm phục và kính trọng: “Chúng tôi vui mừng được tiễn anh
Giản về Toà Giám Mục để “thăng quan tiến chức”, nhưng cũng rất buồn
v́ t́nh cảm anh em sống gắn bó với nhau 8 năm trời nay phải xa cách.
Cảm ơn anh đă để lại cho chúng tôi một tấm gương sáng trong cuộc
sống”. Sau 8 năm lao động vất vả trong các công trường, cha Giản
được trở lại Ṭa Giám Mục.
Ngày 2-1-1974, cha Giản chính thức được chính quyền tỉnh Hà Bắc
công nhận là linh mục và bắt đầu công khai thi hành sứ vụ linh mục
của ḿnh. Sau đó, cha được Đức Giám mục giáo phận đặt làm cha quản
hạt giáo hạt Bắc Giang trải rộng khắp tỉnh Bắc Giang, gồm 8 giáo xứ
và 46 họ đạo với khoảng 10 ngàn giáo dân. Giáo hạt Bắc Giang lúc đó
là một vùng vô cùng khó khăn cả vật chất lẫn tinh thần; các nhà thờ
th́ bị tàn phá gần hết, chỉ c̣n lại 4 ngôi nhà thờ vững chắc, c̣n
giáo dân vùng này vẫn được coi là vùng khô khan nhất giáo phận, hơn
nữa lại có nhiều thành phần ra sức chống phá đạo. Các hội đồng giáo
xứ hầu hết đều có người của Mặt trận gây nhiều khó khăn cho việc
điều hành giáo xứ.
Ngày 25-04-1975, sau khi lănh nhận phép lành của Đức Giám mục
giáo phận và chào mọi người, cha Giản buộc túi balô vào xe và đạp xe
một mạch vượt quăng đường 20 km đến nhận giáo xứ Bắc Giang. Không có
cảnh tưng bừng đón chào cha xứ mới, mà đập vào mắt là cảnh giáo xứ
hoang tàn khủng khiếp đă khiến cha phải rơi lệ. Nhà thờ xứ bị bom
phá sập, đất đai nhà xứ bị một số giáo dân lấn chiếm, chỉ c̣n lại
duy nhất ngôi nhà xứ 5 gian mà sau này được sử dụng làm nhà thờ. Mấy
bà giáo dân đạo đức nghẹn ngào thưa với cha xứ mới: “Giáo xứ chúng
con đổ nát lắm cha ơi”!
Giữa cảnh hoang tàn, cha Giản đă cùng với giáo dân thu dọn, xếp
lại những viên gạch nơi nhà thờ đổ nát, bắt đầu xây dựng lại giáo xứ.
Từ đó, chính trên nền nhà thờ đổ nát này đă là nơi hội tụ tin yêu
của hàng ngàn tín hữu trong giáo hạt Bắc Giang vào những ngài đại lễ.
Tưởng cũng nên biết những qui định khắt khe của chính quyền trong
những năm tháng linh mục của cha Giản như: ấn định thời gian cho mỗi
buổi kinh lễ; không được dạy giáo lư hay tổ chức hội họp các đoàn
thể Công giáo; khi tổ chức lễ lớn, cha xứ và hội đồng giáo xứ phải
làm đơn xin phép chính quyền và các tín hữu tới dự lễ không được ngủ
đêm trong khu nhà thờ, nhà xứ; linh mục xứ đi đâu và làm ǵ phải
tŕnh báo và công an cho phép mới được đi. Nhiều năm, cha bị cấm
không được về Ṭa giám mục Bắc Ninh hiệp thông tham dự thánh lễ
Truyền Dầu thứ Năm Tuần Thánh. Tuy nhiên, những qui định khắt khe
như thế vẫn không thể cản bước cha đi đến với đoàn chiên của ngài.
Cha c̣n có một cuốn sổ ghi chi tiết t́nh h́nh sống đạo vẽ sơ đồ
đường đi lối xóm của từng xứ họ.
Giữa muôn vàn khó khăn, cha Giản đă mạnh mẽ cổ vơ việc suy tôn
Lời Chúa nơi các họ đạo, để nhờ Lời Chúa mà xây dựng sự hiệp nhất và
nuôi dưỡng tín hữu sống tinh thần Tin Mừng. Đồng thời, cha dành
nhiều thời gian để đào tạo và huấn luyện những tông đồ giáo dân
nhiệt thành. Trước tiên là các hội đồng giáo xứ, cha có lịch tŕnh
gặp gỡ họ hàng tháng để huấn luyện họ hiểu biết thêm giáo lư, xây
dựng đời sống đức tin trưởng thành, làm gương mẫu cho giáo dân và
can đảm làm việc mục vụ được giao. Có một số thành viên hội đồng
giáo xứ ban đầu thuộc thành phần chống đối, th́ sau mấy năm làm việc
với cha, họ đă trở thành những con người nhiệt t́nh, hết ḿnh v́ đạo
Chúa.
Cùng với việc huấn luyện hội đồng giáo xứ, cha tụ họp và đào tạo
những người nam người nữ muốn tận hiến đời ḿnh làm việc tông đồ
phụng sự Chúa và phục vụ Giáo Hội. Cha cũng trực tiếp giảng dạy
những môn học cần thiết cho các người trẻ có ư hướng đi tu, nhất là
thăng tiến họ về đời sống nhân bản và tu đức. Nhiều người trong số
này hiện nay đă trở thành linh mục và tu sĩ nam nữ đang phục vụ
trong cánh đồng truyền giáo của giáo phận.
Trong khi thi hành mục vụ, cha Giản đă sáng tác nhiều bài hát,
vần thơ diễn tả nội dung Tin Mừng một cách đơn sơ, dễ hiểu, dễ học,
dễ nhớ. Trong dịp Tuần Thánh, cha có nhiều sáng kiến mục vụ diễn tả
cuộc thương khó và phục sinh Chúa Kitô đánh động ḷng người. Đặc
biệt trong dịp này, cha có thể ngồi ṭa giải tội hầu như thâu đêm
nhiều ngày để giải tội cho tín hữu từ nhiều nơi kéo đến.
Không chỉ quan tâm đến việc cử hành các bí tích và nâng đỡ đời
sống tâm linh của người tín hữu, cha Giản c̣n có những sáng kiến
nhằm phát triển đời sống kinh tế cho những người nghèo. Thấy giáo
dân ḿnh lam lũ làm việc vất vả mà vẫn cứ nghèo, không đủ ăn, cha đă
chỉ cách và cấp vốn nhỏ cho họ làm ăn. Cha chắt chiu từng đồng để có
tiền âm thầm cấp vốn cho những gia đ́nh nghèo mua trâu ḅ, mua lợn
gà để chăn nuôi sinh lời. Sau khi cha qua đời nhiều người đă đến xin
hoàn vốn cho Ṭa Giám Mục.
Thế rồi, cuộc đời luôn có những bất ngờ ngoài mong muốn của con
người. Ngày 4-8-1988, cha Giuse Nguyễn Tiến Giản đă đột ngột qua đời
trong một tai nạn giao thông khá bất ngờ bởi lẽ ngài là người nổi
tiếng cẩn thận và điềm tĩnh. Nhiều người nhận xét: cha Giản cái ǵ
cũng nhanh: nhanh trí, nhanh tay, nhanh làm linh mục, nhanh chạnh
ḷng thương và cũng nhanh ra đi! Cái chết của cha như một hi tế dâng
lên Thiên Chúa. Mới ở tuổi 47, cha đă giă từ mọi người đi về Nhà
Cha, nhưng h́nh ảnh một linh mục tài đức măi in sâu vào tâm khảm bao
người c̣n ở lại. Tín hữu giáo phận Bắc Ninh vẫn không thể nào quên
h́nh ảnh một linh mục giữa muôn vàn gian khó, vẫn cứ trung kiên suốt
một đời sống tinh thần Tin Mừng: “Con Người đến không phải để được
phục vụ, nhưng là để phục vụ và hiến mạng sống v́ người ḿnh yêu”.
St
Nguồn : ThanhCaVietnam.net
|