Gio Phận Bắc Ninh

Nh thờ Gio Xứ Nghĩa Hạ

 

Nh thờ Gio xứ Nghĩa Hạ
Gio hạt Bắc Giang

 

Địa chỉ : Nghĩa Hạ, Nghĩa Trung, Việt Yn, Bắc Giang  ( Bản đồ )

Chnh xứ : Linh mục Đaminh Nguỹn Quang Thiều (6/2020)

Tel

 

E-mail

 

Năm thnh lập

 

Bổn Mạng

 

Số gio dn

978 (2020)

Giờ lễ

Cha nhật     :

Ngy thường :

Cc nh thờ ln cận :  Nghĩa Hạ - Gh  Cổ Đo - Gh Trại Dược - Gh  Trại Đồng,

Tư liệu :  Lược sử Gio xứ - Hnh ảnh Gio xứ 

-  Tin tức sinh hoạt

* Hnh ảnh Lễ Phục Sinh tại Gx Nghĩa Hạ (1/4/2012)

 

Lược sử Gio xứ Nghĩa Hạ

Nguồn : Website GP Bắc Ninh (13/7/2020)

Gio xứ Nghĩa Hạ cch Ta Gim Mục Bắc Ninh khoảng 25 km về pha đng bắc. Đy l một trong những gio xứ cổ knh của gio phận Bắc Ninh với bề dy lịch sử gần 200 năm đn nhận đức tin. Gio xứ hiện c 4 họ đạo với 978 nhn danh, gồm c họ nh xứ Nghĩa Hạ, Trại Đồng, Trại Dược v Cổ Đo. Nghĩa Hạ đ từng l gio xứ lớn với bề dy lịch sử v sự pht triển mạnh mẽ về đời sống đức tin. Trải qua những thăng trầm của lịch sử bởi chiến tranh, di cư, thiếu vắng linh mục coi sc trong thời gian di, giờ đy gio xứ Nghĩa Hạ đang hồi sinh v pht triển mạnh mẽ.

Họ nh xứ Nghĩa Hạ

Họ nh xứ Nghĩa Hạ nằm trn địa bn thn Nghĩa Hạ, x Nghĩa Trung, huyện Việt Yn, tỉnh Bắc Giang. Pha Đng gip với gio xứ Bắc Giang (5km), pha Ty gip gio xứ Thiết Nham (3km), pha Bắc gip gio xứ Trung Lai (3km). Số gio dn hiện nay của họ nh xứ Nghĩa Hạ l 768 nhn danh. Gio xứ nhận thnh Tma Aquin lm bảo trợ. Người dn nơi đy đa số lm nghề nng, một số t bạn trẻ lm tại cc cng ty. Thu nhập của người tn hữu nơi đy ở mức trung bnh, một số hộ gia đnh cn gặp nhiều kh khăn.

Người dn ở gio xứ Nghĩa Hạ khng cn nhớ chnh xc Tin Mừng đ được gieo vo mảnh đất ny từ bao giờ. Tuy nhin, gio xứ Nghĩa Hạ đ c một vị đầu mục l Phr Thn Đnh Sm, nằm trong số 100 vị đầu mục chết v đức tin ngy 4/4/1862, đang được chn cất tại nh thờ gio xứ Nghĩa Hạ. Điều ny chứng tỏ người dn Nghĩa Hạ đ đn nhận Tin Mừng trước đ rất lu rồi. Ngay khi hạt giống Tin Mừng được gieo vo mảnh đất Nghĩa Hạ, Tin Mừng ấy đ khng ngừng pht triển, thấm nhập vo đời sống người dn. Đức tin v gi ấy được lưu truyền, giữ gn bằng mồ hi nước mắt lẫn mu đo cho ngy nay v mai sau.

Theo lời kể của cụ Phr Thn Đnh Tm (sinh năm 1912) được nghe cc cụ kể lại, năm 1865, nơi đy đ l một họ đạo đng đc tập trung trong lng Trại Giẻ (gọi l Trại Giẻ v bn cạnh lng c một rừng cy giẻ của cụ l Học). Số người đ đủ để bảo vệ, gip đỡ nhau trong lc nguy nan, đủ sức xy dựng nh thờ to nhỏ. Như vậy, theo phỏng đon của cc cụ, cc bậc tiền nhn của gio họ đ đến đy lập nghiệp với thời gian gần 200 năm.

Ngi nh thơ đầu tin của gio họ khng ai biết l xy dựng từ năm no, c lẽ đ c trước ngi nh thờ hiện tại cả hng chục năm. Nh thờ ny c chiều di l 18m, rộng 6m, cao 2,2m, mi ngi, tường gạch. Hiện nay, ngi nh thờ cổ ny được dn họ sửa lại để lm nh khch v phng nghỉ cho qu cha về dng lễ.

Ngi nh thờ hiện tại của gio xứ được xy dựng năm 1902, với chiều di l 43m, rộng 18m, cao 2,9m; một thp chung cao 25m với 2 quả chung, quả thứ nhất nặng 100kg, quả thứ hai nặng 110kg. Tổng diện tch khun vin nh chung l 2.800m2.

Khi xy dựng nh thờ, gio họ c khoảng 500 nhn danh. Tuy c t người nhưng mọi người đ tận tm, tận lực, hy sinh gp của gp cng. Gio họ mua lại được hai ci đnh lng Phc, lng Cầu để lấy gỗ về xy dựng nh thờ. Thời đ khng c xe, khng c my, vậy m mọi cng việc lớn nhỏ đều tri chảy. Gio họ xy dựng được một thnh đường nguy nga trng lệ, với những cột ko ton lim, mỗi ci nặng cả tấn, với ba bn thờ sơn son thiếp vng, trạm trổ hoa văn rồng bay phượng ma, những nghệ nhn ngy nay kh ai snh bằng. Qua đ đủ thấy tinh thần mạnh mẽ v lng đạo đức của cc cụ. Từ nay, gio dn nơi đy c một nơi thờ phượng khang trang, đẹp đẽ, snh vai với cc xứ đạo tầm cỡ trong gio phận, đ c nơi để sớm hm thờ phượng, xướng ca, ngợi khen danh Cha cả sng.

Vo khoảng năm 1910, gio họ xy dựng được dy nh c 6 gian, nằm hai bn thp chung nh thờ, để phục vụ cho cc sinh hoạt của cộng đon, mọi người nơi đy hay gọi với ci tn l nh quản cư. Dy nh ny tồn tại đến năm 1998 th được gio họ ph bỏ.

Vo thời cha gi Chiểu, cha gi Knh, cha gi Tun coi xứ Thiết Nham, Trại Giẻ l họ lẻ của Thiết Nham. Trại Giẻ thời đ cũng l một gio họ lớn của xứ Thiết Nham.

Năm 1928 cha gi Đốc về lập xứ. Gio họ Trại Giẻ được tch ra khỏi gio xứ Thiết Nham v được nng ln thnh xứ với tn gọi mới l gio xứ Nghĩa Hạ. Từ nơi đy, dn xứ đ nhận biết bao ơn lnh của Cha, hng vạn thnh lễ dng ln để cảm tạ, ngợi khen Thin Cha, bao nhiu nghi lễ rửa tội cho mọi người được lm con Thin Cha, bao nhiu lễ hn phối chc lnh cho đi bạn được hạnh phc, triển nở trong tnh yu Thin Cha

Cũng trong năm ny, cha gi Đốc đ khởi cng xy dựng thp chung hiện nay của nh thờ. Kể từ đy, Nghĩa Hạ lun c cha xứ ở trực tiếp cho đến biến cố năm 1954: gồm c cha gi Quyền, cha gi Khoan, cha gi Huấn, cha gio Cảnh v sau cng l cha gi Uẩn coi sc lc đất nước phn đi năm 1954.

Năm 1940, số gio dn nơi đy đ ln tới 1200 nhn danh, năm 1954 l 1800 nhn danh.

Biến cố năm 1954, dn nơi đy di cư đi nam, chỉ cn 24 hộ gia đnh ở lại với khoảng 109 nhn danh. Những người ở lại cũng khng được bnh yn, họ lun bị chnh quyền rnh rập, gy ra cho nhiều kh khăn, đau khổ, hng p những người ở lại nản ch m bỏ đạo. V chọn sống theo đức tin nn nhiều người thời đ đ bị lưu đy, t tội như: cụ chnh Tma Aquin Bi Văn Hẻo, cụ trm Tma Thn Văn Nhạc, cụ Tma Bi Văn Tứ D phải chịu nhiều km kẹp, bắt bớ, cc cụ vẫn một lng trung tn, lun tin tưởng ph thc nơi vng tay yu thương của Thin Cha.

Sau năm 1954, gio xứ Nghĩa Hạ cũng khng cn c cha ở trực tiếp nữa. Nỗi lng biệt ly người đi người ở, những người cn ở lại như những đon chin bơ vơ khng người chăn dắt.

Thời cha gi Năng, cha gi Nim, cha gi Chu, coi sc vng Bắc Giang, thỉnh thoảng về cho lễ ở gio xứ vo ma chay v lễ quan thầy. Bnh thường muốn đi lễ, mọi người phải sang gio xứ Bắc Giang để dự lễ. Từ khi cha Giuse Nguyễn Tiến Giản mất (1988), cc dịp lễ trọng, mọi người phải đi xe đạp hoặc đi bộ về Ta Gim Mục dự lễ.

Trải qua bao thăng trầm lịch sử, nhưng người dn thuộc gio xứ Nghĩa Hạ vẫn duy tr đời sống đức tin. C thể ni, gio xứ tồn tại được đến ngy nay l nhờ vo ơn Cha v nhờ vo việc giữ lng đạo đức bnh dn qua việc cng nhau đọc kinh sớm tối hng ngy, v qua những sinh hoạt phụng vụ bnh dn như: dng hoa, nguyện ngắm, suy tn Lời Cha ngy Cha nhật v lễ trọngCho đến by giờ b con gio dn vẫn lun duy tr đều đặn ngy ba buổi đến nh thờ cầu nguyện.

Trong thời gian cha Đaminh Nguyễn Xun Hng, cha Giuse Nguyễn Huy Tảo v cha Đaminh Tn (chnh xứ Bắc Giang) (1998 -2020) quản nhiệm thm gio xứ Nghĩa Hạ. Hng tuần gio xứ một tuần c 3 lễ. Niềm vui lớn lao đối với gio xứ Nghĩa Hạ vo ngy 04/7/2020, cha Đaminh Nguyễn Quang Thiều l cha xứ của gio xứ v đến ở trực tiếp với Nghĩa Hạ sau 66 năm gio xứ khng c mục tử trực tiếp coi sc.

Cha Đaminh Nguyễn Quang Thiều

Nghĩa Hạ c rất nhiều hội đon đ được thnh lập v hoạt động tch cực như huynh đon Đa Minh gio dn với 60 thnh vin, hội Giuse hiện c108 thnh vin, vẫn duy tr sinh hoạt đều đặn. Hội Mn ci với 50 thnh vin, thứ bảy hng tuần khấn Đức Mẹ, thứ năm đầu thng chầu thnh thể. Hội Lng Cha Thương Xt thnh lập năm 2012 hiện c 30 thnh vin. Hội Legio Marie thnh lập năm 2007, hiện c 30 thnh vin, sinh hoạt đều đặn vo thứ ba, tư, năm theo thủ bản của hội Legio. Hội Khi Bnh với 72 thnh vin, thứ năm hng tuần c chia sẻ Lời Cha v thc đẩy việc gip đỡ nhau trong đời sống. Hội kn với 24 thnh vin mới được thnh lập năm 2013. Ca đon thnh gia gồm c 25 thnh vin. Huynh trưởng gio l vin c 15 thnh vin. Thiếu nhi thnh thể hiện c 130 em học gio l đầy đủ vo tối thứ bảy v Cha nhật hng tuần.

Nằm kế cạnh bn nh thờ l nh huynh đệ của Tu hội Đức Mẹ hiệp nhất. Cc d gip giảng dạy gio l cho cc em thiếu nhi trong cả xứ v đồng hnh trong cc hoạt động của nh xứ.

Gio họ Cổ Đo

Họ Cổ Đo nằm trn địa bn của thn Trại Dược, x Nghĩa Trung, huyện Việt Yn, tỉnh Bắc Giang. Cổ Đo l một gio họ non trẻ, nhỏ b, nằm gần dy ni Cổ Đo, chắc cũng chnh v thế m người dn nơi đy đặt tn cho gio họ ci tn thật gần gũi v thn thương như vậy. Cch họ Cổ Đo khoảng 1km c ni Ao Trời. Người dn nơi đy kể lại, xưa trn đỉnh ni ny c một ci ao v c nhiều c, v thế được người dn nơi đy đặt tn l ni Ao Trời. Hiện nay, ao trn ni ny vẫn cn.

Cổ Đo cch nh xứ Nghĩa Hạ 2km. Gio họ nhận thnh Gioan Tẩy Giả lm bổn mạng (lễ knh 29/8). Cổ Đo hiện nay c 18 nhn danh. Nghề nghiệp chủ yếu của b con gio dn nơi đy l lm ruộng.

Cổ Đo gio họ mới được thnh lập năm 2006. Trước đ, cc gia đnh trong họ Cổ Đo sinh hoạt trong họ đạo Trại Dược, cch Cổ Đo khoảng 1km. Do đường s đi lại kh khăn, cho nn ng Đaminh L Văn Thả v b Maria Ng Thị Hiền, đ hiến phần đất của gia đnh với diện tch 1500m2 để lm nh thờ, với ước nguyện mong sao c chỗ tối sớm đọc kinh, học gio l, gip con chu sống đạo. Ngi nh thờ gio họ được hai ng b khởi cng xy dựng năm 2002. Trong thời gian xy dựng, ng b gặp nhiều kh khăn do chnh quyền ngăn cấm v nhiều người ngăn cản. Đứng trước những kh khăn thử thch, hai ng b vẫn kin trung, đặt trọn niềm tn thc nơi Thin Cha, v tin tưởng rằng Thin Cha sẽ ban ơn gip sức cho ng b đạt được ước nguyện. Điều k diệu đ xảy ra, với bao nhiu nỗ lực của hai ng b v nhờ ơn Cha, ngi nh thờ nhỏ b cũng được hon thiện sau 4 năm xy dựng, để rồi đng ngy 12/3/2006, ĐGM. Giuse Maria Nguyễn Quang Tuyến về lm php nh thờ. Nh thờ gio họ Cổ Đo di 12m, rộng 6m, cao 4m, c một quả chung nặng 35kg. Khng chỉ dừng lại ở việc xy dựng nh thờ, ng b cn xy dựng được một căn phng để cc cha về dng lễ c chỗ nghỉ ngơi v một gian bếp nhỏ. Hơn thế nữa, ng b cn quyn gp xy dựng được một tượng đi knh Đức Mẹ, đ được cha tổng đại diện Giuse Nguyễn Đức Hiểu lm php ngy 26/02/2015.

Từ khi c nh thờ đến nay, hng tuần gio họ c một thnh lễ vo tối thứ hai. Chỉ với 18 nhn danh, việc đọc kinh tại gio họ vẫn được ng b v cc chu duy tr đọc vo tối thứ 6, 7, v chủ nhật hng tuần. Từ gc khuất của dy ni, tiếng chung văng vẳng vang ln, như mời gọi mọi người hy đến để lnh nhận n sủng Cha.

Từ sự nhiệt thnh v quảng đại của b con gio dn nơi đy, ước mong sao gio họ Cổ Đo nhỏ b ny ngy một thăng tiến, vững mạnh trong đức tin, để đem Tin Mừng đến cho mọi người xung quanh.

Gio Họ Trại Đồng

Gio họ Trại Đồng nằm trn địa bn thn Trại Đồng, x Nghĩa Trung, huyện Việt Yn, tỉnh Bắc Giang, cch nh xứ Nghĩa Hạ khoảng 3km. Gio họ nhận thnh Giuse lm thnh bảo trợ, lễ knh ngy 1/5 hng năm.

Tin mừng đ được loan bo tại Trại Đồng từ bao giờ th khng ai cn nhớ, chỉ biết rằng ngi nh thờ khang trang của gio họ hiện tại được xy dựng từ năm 1921. Tuy được thnh lập từ lu, nhưng cho đến nay, gio họ Trại Đồng chỉ mới c được 118 nhn danh. Ngi nh thờ cổ knh của gio họ gần trăm năm tuổi .

Trước năm 1954, Trại Đồng l một họ lớn của xứ Nghĩa Hạ với 50 hộ gia đnh vo khoảng gần 300 nhn danh. Gio dn đng nn cộng đon nơi đy đ xy dựng được một nh thờ kin cố v rộng ri, với chiều di 27m, rộng 7,5m v cao 5m, một quả chung nặng 30kg. Qua dng thời gian v chiến tranh, nh thờ Trại Đồng đ phải trải qua hai lần tu sửa. Năm 1965, nh thờ bị bom đnh nứt v nghing tường phải nh thờ, năm 1999 được sửa đại tu v đến năm 2003 th hon thnh.

Như những gio họ khc trong vng đất Bắc Giang, Trại Đồng cũng trải qua nhiều biến cố lịch sử. Từ một gio họ sầm uất, năm 1954, gio dn nơi đy di cư đi nam hết, chỉ cn ba gia đnh ở lại. Dn trong họ gio hiện tại l con chu của ba cụ: Giuse Nguyễn Ngọc Minh, Giuse Nguyễn Minh Lộc v cụ Giuse Nguyễn Văn Thanh.

Thời cha Nim, cha Chu, cha Giản, cha Hng, cha Tảo, cha Tn coi sc Bắc Giang, gio họ Trại Đồng thinh thoảng c cc cha về dng lễ vo dịp mừng lễ bổn mạng của gio họ. Ngy nay, Trại Đồng c lễ thường xuyn hơn, một tuần c một lễ vo tối thứ tư.

D trải qua rất nhiều kh khăn thử thch, đời sống đức tin của gio dn vẫn được duy tr. Để nui dưỡng v pht triển đời sống đức tin, gio họ đ thnh lập hội Mn Ci, Huynh Đon Đa Minh gio dn v hội Giuse. Dng ba Đa Minh với 7 thnh vin, thường xuyn viếng thnh thể v đọc kinh trưa. Hội thnh Giuse gồm c 21 thnh vin, hng thng c duy tr chầu thnh thể v chia sẻ chung. Hội Mn ci c 15 thnh vin. Hiện tại, gio họ chưa đo tạo đượ gio l vin, v thế, việc giảng dạy gio l phải nhờ đến cc d Tu hội Đức Mẹ hiệp nhất bn gio xứ Nghĩa Hạ sang dạy vo Cha nhật.

Ngy nay b con gio dn vẫn đều đặn ngy hai buổi tới nh thờ cầu nguyện, viếng Mnh Thnh Cha, cha xứ về dng thnh lễ mỗi tuần một lần.

Ước mong đời sống đức tin cũng như kinh tế của người dn trong gio họ Trại Đồng ngy cng pht triển để xứng đng với bề dy lịch sử v gặt hi được nhiều thnh quả để mừng kỷ niệm 100 năm đn nhận Tin mừng vo năm 2021.

Gio họ Trại Dược

Nh thờ gio họ Trại Dược nằm trn địa bn thn Trại Dược, x Nghĩa Trung, huyện Việt Yn, tỉnh Bắc Giang. Trại Dược nằm giữa lưng chừng đồi Trại Dược v cch nh xứ Nghĩa Hạ khoảng 3km. Gio dn ở đy sống xi đỗ với 75 nhn danh. Đa phần b con gio dn nơi đy canh tc nng nghiệp, một số bạn trẻ đi lm việc trong cc cng ty.

Người dn nơi đy khng cn nhớ Tin Mừng đ được gieo vo mảnh đất ny từ bo giờ. Chỉ biết rằng, ngi nh thờ hiện tại của gio họ được xy dựng năm 1927 v trước đ, gio họ Trại Dược đ trải qua hai đời nh thờ.

Ngi nh thờ thứ nhất của gio xứ được được xy dựng trn đỉnh ni Trại Dược. Nh thờ được xy từng trnh mi lợp rạ. Theo như cc cụ kể lại, xưa kia, xung quanh ni Trại Dược ny, từng c cc gia đnh Cng gio ở rất đng. Nh thờ được xy dựng nơi cao ro, ở gần trung tm của ni.

Nh thờ thứ hai của gio họ được xy dựng dưới chn ni, cch nh thờ hiện nay khoảng 50m. Nh thờ thứ ba được xy dựng l ngi nh thờ hiện tại của gio họ. Được xy dựng năm 1927, chiều di của nh thờ l 20m, rộng 9m, cao 3m. C một thp chung mới được xy dựng cao 8m, quả chung nặng 51kg. Nhn ngi nh thờ cổ knh của gio họ, chng ta cũng nhn thấy được sự hy sinh, quảng đại, tinh thần đạo đức của cc bậc tiền nhn đ xy dựng gio họ.

Trước năm 1954, đy l một họ gio đng đc với gần 70 gia đnh. Sau năm 1954, dn di cư đi miền Nam gần hết, chỉ cn lại ba gia đnh l những b ga ở lại. Từ một họ gio với những với những truyền thống lu đời, nay gio dn đi di cư hết, mọi sinh hoạt tn gio rầm rộ xưa kia nay khng cn, chỉ c mấy người ở lại trng coi nh thờ tối tối đến đọc kinh. C những lc gio họ tưởng chừng bị xa sổ. Trải qua dng thời gian, nh thờ ngy một xuống cấp, hư hỏng nặng, ba b đ xuống xin Đức Hồng Y Giuse Phao l Phạm Đnh Tụng sửa chữa nh thờ. Trải qua nhiều lần tu sửa nh thờ mới tồn tại được tới ngy nay.

Thời cha Nim, cha Năng v cha Chu coi sc vng Bắc Giang, gio họ Trại Dược thỉnh thoảng c cc cha về dng lễ vo dịp mừng bảo trợ của gio họ, nay gio họ c lễ đều đặn một tuần một lễ vo tối thứ ba.

Hiện nay, gio họ Trại Dược c 19 hộ gia đnh với 75 nhn danh. Gio họ c hai hội đon. Huynh đon dng ba Đa Minh c 10 thnh vin, đọc kinh vo cc buổi trưa. Hội Giuse thnh lập năm 2014, hiện tại hội vẫn sinh hoạt chung với hội Giuse trong nh xứ Nghĩa Hạ. Thiếu nhi c cc d tu hội Đức Mẹ Hiệp Nhất sang dạy.

Trải qua nhiều thăng trầm của lịch sử, gio họ Trại Dược vẫn tồn tại được đến ngy hm nay. Chng ta hy cảm tạ Cha v Ngi đ gn giữ v che chở gio họ. Xin Cha ban cho gio họ ngy một kin vững trong niềm tin v pht triển mạnh mẽ.

TT Bắc Ninh

Nguồn : Website GP Bắc Ninh (13/7/2020)

Chi tiết bổ sung xin gởi về
giaoxugiaohovietnam@Yahoo.com 

Hnh ảnh nh thờ Gio xứ Nghĩa Hạ

Hnh ảnh Lễ Phục Sinh tại Gx Nghĩa Hạ (1/4/20120)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Hnh ảnh bổ sung xin gởi về
giaoxugiaohovietnam@Yahoo.com