|

Lược
sử Giáo xứ Từ Châu
- Từ-Châu được đón nhận Tin Mừng vào khoảng năm
1765 do thầy giảng tên là Nhàn đến truyền giáo ở
Giáp Hạ. Buổi ban đầu v́ giáo hữu c̣n ít ỏi, nên họ đă lấy đ́nh Hạ
làm nơi cầu nguyện sớm tối và đón nhận tin Mừng, dần dần giáp Thượng
cũng được ơn trở lại và đă dựng một nhà thờ nhỏ bằng gỗ để làm nơi
Thờ Phương Thiên Chúa và Từ Châu là họ lẻ thuộc xứ Sơn Miêng,
- Năm 1817 số giáo hữu gia tăng nên ṭa Giám Mục
Hà Nội cho phép được tách ra thành một giáo xứ riêng gọi là xứ Kẻ
Trừ.
- Năm 1884 Cha già Tuyên Chánh xứ Kẻ Trừ,
được Ṭa Giám Mục cho phép dân làng xây dựng một Thánh Đường và sau
khi xây cất hoàn tất xứ Kẻ Trừ đổi tên thành xứ Từ Châu và đă được
kỷ niệm đệ nhất Bách chu niên năm 1994.
- Hạt giống Đức tin một ngày triển nở số Giáo hữu
gia tăng. Tính đến năm 1992. có 2402 Giáo Dân,và
5 Giáo họ gồm có họ
Từ Châu (chánh Xứ), họ Phúc Lâm, họ Vĩnh Thụy, họ Ứơc Lễ và họ
Nghiêm Xá.cùng một số hội đoàn được thành lập như: hội Thánh Phêrô,
hội Thánh Phaolô, hội Thánh Tâm Chúa, hội Thánh Giuse, hội Thánh
Venard (Ven), hội Bà Thánh Anna, hội Mân Côi, hội Đức Mẹ Vô Nhiễm,
hội Đức Mẹ La Vang, hội Bà Thánh Đề, đội Kèn Đồng, đội Bát Âm, đội
Thiếu Nhi Thánh Thể, đội Nghĩa Sĩ, đội Dâng Hoa, và tổ Cầu Nguyện (phụ
trách việc xướng kinh trong nhà thờ và các nhà hiếu).
Chứng Tích Đức Tin:
Theo Việt Nam sử lược khi Vua Gia Long băng hà,
con là Thái Tử Đảm nối ngôi tức là Vua Thánh Tổ (1820 - 1840) niên
hiệu là Minh Mạng, việc cấm đạo và bắt đạo rất gắt gao. Giáo Xứ Từ
Châu không có ai là nhân chứng Đức Tin, nhưng Giáo dân Xứ Từ Châu
không hề sợ hăi can đảm làm hai việc rât nổi bật :
1- Đào hầm che chở các Thưa sai đang bị bách hại.
Đặc biệt ngày 6 tháng 3 năm 1859 Đức Cha Khiêm đă làm lễ tấn phong
Giám Mục cho cố Theurel Chiêu được cử hành âm thầm, đơn sơ dưới hầm
nhà Ông Nguyễn Đ́nh Xạ với cây gậy bằng tre cuốn rơm. (hang toại đạo
này hiện nay vẫn c̣n).
2- Giáo xứ Từ Châu rất hân hoan được Đức Cha
Chiêu chọn là nơi chôn cất và lưu giữ Thủ Cấp của Cha Cố
Thánh Ven từ ngày 3 Tháng 7 năm 1861 đến nay vẫn c̣n lưu
giữ.
1. Nhà Thờ
Để có nơi khang trang xứng đáng thờ phượng Thiên
Chúa, sau nhiều năm cố gắng hi sinh chịu đựng vất vả, quyên góp tiền
của. Năm 1889 cha xứ và dân làng khởi công xây dựng Thánh Đường,
công việc xây dựng kéo dài 5 năm. Với bao gian nan, khó nhọc, nhiều
người sẵn sàng nhịn đói, mặc rách để xây dựng nhà Chúa. Dầu vậy, ai
nấy vẫn vui tươi, phấn khởi: đến năm 1894 th́ hoàn thành và được gọi
la Thánh Đường Từ Châu.
Thánh đường được kiến trúc theo kiểu Đông Tây kết
hợp, có chiều dài 30m, chiều rộng 12,5m, chiều cao 30m, đỉnh tháp
không nhọn như kiểu Tây Phương nhưng có 4 góc nhọn tượng trưng 4
hướng Đông, Tây, Nam, Bắc. Trên tháp treo bốn quả chuông lớn: 3 quả
chuông Tây( được đúc tại Pháp) và một quả chuông Ta ( được đúc tại
Việt Nam).
Vào những ngày Chúa Nhật hoặc lễ trọng, 3 Chuông
cùng được kéo lên tạo ra những âm thanh trầm bổng, réo rắt như một
bản đại hoà tấu kỳ thú, gây xúc động ḷng người, kêu mời mọi người
mau đến thờ phượng Chúa. Quả chuông Ta mang âm thanh trầm trầm tựa
như tiếng chuông chùa điểm lúc hoàng hôn, thong thả từng tiếng một,
âm thanh gây nao nao ḷng người nhớ về một kỉ niệm đă qua. Chuông
này vang lên một hồi khi dân làng có người qua đời, báo hiệu mọi
người cầu nguyện cho người quá cố.
Hai bên nhà thờ là hai dăy nhà tả mạc làm bằng gỗ,
mái ngói đỏ lâu ngày đă rêu phong. Tổng cộng có 38 gian dùng làm nơI
hội họp việc đạo dặc biệt là nơI thi kinh bổn trong dịp lễ Phục Sinh
hằng năm.
Giáo đường xứ
Từ Châu
Từ trăm năm trước đến bây giờ
Nắng gió thời gian vẫn đứng trơ
Vang vọng hằng ngày chuông thhúc giục
Giáo dân lũ lượt tới tôn thờ
Uy linh tiệc thánh Chúa kêu mời
Qui tụ đàn chiên từ khắp nơi
Hy lễ hiệp dâng xin chúc phúc
Cho dân của xứ đến muôn đời
Hằng năm kỷ niệm Thánh quan thầy
Tấp nập đàn chiên tụ lại đây
ư nguyện xin dâng tṛn cuộc sống
Hồng ân Thiên Chúa thật no đầy.
Bao năm xa cách chốn thân thương
MăI nhớ trong tôI tháp giáo đường
Trở lại một lần chưa có dịp
Chân thành tạ tội với quê hương!
Từ Thanh Hà
Bước vào trong thánh đường sẽ thấy một cảnh nguy
nga tráng lệ mang mầu sắc á đông hiện ra: những cây cột gỗ lim tṛn
trịa, sừng sững, mỗi cột một người ôm không hết, bốn bàn thờ và các
nhà toà bằng gỗ được các nghệ nhân trạm trổ rất tinh vi khéo léo,
sơn son thiếp vàng.
Toà giữa trên cao là tượng Đức Mẹ Ban ơn, hai bàn
tay luôn rộng mở tuôn tràn ơn Thánh Chúa cho nhân gian. Phía dưới là
bàn thờ chính có nhà chầu thiếp vàng chói lọi. Hai toà bên cạnh
được phân chia thành năm ṿng trời xanh nhạt điểm những v́ sao lấp
lánh. Các cửa sổ trên cao hai bên tường đều làm bằng kinh mầu có
nhiều h́nh khác nhau như: chúa Giêsu vác Thánh Giá, Đức Mẹ đồng
trinh, các Tông Đồ…
Nằm giữa nhà tả mạc và nhà kiệu là hang đá Đức Mẹ
Lộ Đức được xây năm 1920 và hang đá Bê- lem được sử dụng trong dịp
lễ Chúa Giáng Sinh. Dưói hang đá có một bể nước lớn, nước trong mát
sạch sẽ, giữa trưa hè được giảI khát th́ thật là thích thú.
Hang đá Lộ Đức
Từ Châu, con mẹ phục quỳ đây
Nguyện Mẹ thương ban tại thế này
ơn Thánh đủ đầy, mong cơi phuc
Niềm vui dào fạt, vượt chua cay
Tâm t́nh hiếu thảo, xin dâng hiến
Nhân đức khiêm nhu nguyện dựng xây
Nối chí Cha Ông từ thủa trước
Từ Châu con Mẹ măI sum vầy.
Từ Thanh Hà
2. Đền Thánh Phêrô
Tượng dài thánh Phêrô quan thầy của giáo xứ Từ Châu được xây vào năm
1936 ngay trên sân Thánh Đường. Xung quanh tượng đài ;à một vườn hoa
thiết kế theo h́nh tṛn có 4 lối ra vào. Nằm giữa một vườn hoa nho
h́nh lục giác bên trong là tượng thánh Phêrô cao 2m đặt trên bệ cao
1,8m. Tượng này do cha già Nguyễn châu Báu cung tiến để tỏ ḷng tri
ân quê hhương nơI cha đă sinh trưởng và từ đây đă nhận được ơn gọi
linh mục.
Tượng đứng uy nghi nh́n ngắm từng gia đ́nh trong xứ: một tay cầm
ch́a khoá tượng trưng cho quyền tháo cởi của Ngài đă dược chúa Giêsu
trao ban; tay kia cầm cuốn Tin Mừng. Ngài như muốn nói với dân làng
rằng: “ Hăy rao giảng và sống theo tin Mừng th́ cửa thiên Đàng sẽ
rộng mở để đón các con”. Bốn góc vườn hoa là 4 cây ngâu lớn xanh
tươI, hhương thơm ngào ngạt trộn lẫn với hương hồng, hương cúc,
hưong đại, hương huệ thoang thoảng toả lan khắp vực Thánh Đường
khiến ḷng người thanh thản, nhẹ nhàng mỗi khi đến nhà Chúa.
Đền Thánh Phêrô
Giữa sân đặt tượng Thánh Phêrô
Hướng đứng nh́n theo phía mặt hồ
Ch́a khoá nước Trời tay năm giữ
Chiên con trần thế Thánh cho vô
Tiếng chuông chiều xuống vang trầm bổng
Mặt nước trăng lên sóng nhấp nhô
Xóm đạo Từ Châu đầy mộ mến
Quan thầy đă nhận Thánh Phêrô
Từ Thanh Hà
Trước khu tượng đài là một hồ lớn h́nh chữ nhật
chu vi 270m, bờ hồ được kè đá phẳng phiu và tường hoa cao 1m bao bọc
xung quanh. ở giữa là những cây tùng tháp cao vút, xen kẽ những cây
đại nở hoa trắng nhuỵ vàng toả hương thơm bên cạnh những cây cau
thẳng tắp.
Nước hồ trong xanh, phẳng lặng như một tấm gương lớn soi bóng thánh
đường, tượng đài và trường học cố Ven…tất cả tạo nên một quần thể
đẹp đẽ, thơ mộng cho khu vực thánh đường.
3. Sinh hoạt tín ngưỡng thường nhật
Noi gương cha ông, đời sống đạo của giáo hữu Từ
Châu rất sốt sắng và phong phú. Như một thời biểu đă được sắp xếp
thực hành từ lâu, khoảng bốn giờ sáng một hồi chuông từ tháp cao đổ
vang đánh thức dân làng tỉnh giấc để dâng một ngày lên Thiên Chúa.
Hồi chuông này được gọi là chuông chiều, khoảng 30 phút sau, một hồi
chuông thứ hai, gọi là chuông xướng kinh.
Lúc này nhà thờ đă đông người, các cụ ông, cụ bà chiếm thành phần đa
số, rồi đến các thanh thiếu niên, các em thiếu nhi. Các cô hội Nữ
Vương xướng kinh và sau đó là thánh lễ bắt đầu. Sau lễ mọi người ra
về thơ thới để bắt đầu một ngày làm việc đồng áng,
Đúng ngọ (12 giờ trưa), một hồi chuông chậm răI vang xa báo hiệu mọi
người đă qua nưả ngày làm việc mệt nhọc. Vào mùa cấy gặt biết giờ để
dùng bữa trưa, trước khi đI nhổ mạ hoặc gánh lúa về nhà.
Đồng thời hồi chuông này c̣n nhắc nhở mọi người
đọc kinh Truyền tin, thoè kính mầu nhiệm NgôI Hai nhập Thể trong
cung ḷng Đức trinh nữ maria để cứu độ nhân loại. Các em thiếu nhi
thánh thể và các cụ già th́ đến nhà thờ viếng ḿnh Thánh.
Xế chiều vào khoảng 5 giờ, một hồi chuônglanh lảnh vang xa gọi là
chuông chiều, báo hiệu cho mọi người chuẩn bị về nhà nghỉ ngơI rồi
đến Thánh Đường tham dự giờ kinh tối. Thường th́ giờ kinh tối lâu
hơn giờ kinh sáng. Đúng 9 giờ tối, lại được nghe chuông nhỏ điểm
chín tiếng cà một hồi gọi là chuông tắt lửa. Khi nghe hồi chuông này
hầu như mọi nhà đều tắt đèn đI ngủ.
4. Kinh Bổn
Một tập quán tốt đẹp lâu đời, giáo dân vẫn giữ và
thực hành hàng năm là việc học và thi kinh bổn dể hiểu biết thêm về
đạo, đào sâu đời sống đức tin của người dân từ châu. Cứ mùa thương
khó đến ( mùa chay), đời sống đạo trong làng lại nhộn nhịp hẳn lên,
khắp các hang cùng ngơ hẻm trong làng, đêm đêm đều râm ran những
tiếng học kinh bổn.
Tuỳ theo từng lứa tuổi, giáo dân được chia thành
nhóm, mỗi nhóm từ 10 đến 20 người. Ai nấy đều nỗ lực học hỏi và nức
ḷng chờ ngày thi. Thông thường ngày thi được được tổ chức trong
tuần thánh tại nhà Tả Mạc hoặc tại sân tháp trong bầu khí nhộn nhịp,
vui vẻ và nghiêm trang.
Pḥng thi được trang hoàng lộng lẫy, chiêng trống
rộn ràng. Chủ khảo là cha xứ và Ban hành Giáo, ngoài ra c̣n
http://2010.tgphanoi.org/tuchau/tuchau.html
.
Chi tiết bổ sung xin gởi về

giaoxugiaohovietnam@Yahoo.com
|
|