
Tin tức
TGP Hà Nội
Giáo xứ
Đông Tŕ
Gx Đồng Tŕ mừng lễ Thánh Théophane Venard (Ven) tử đạo)
Nguồn : Web site TGP Hà Nội
Theo truyền thống hàng năm, ngày 18 tháng 2 năm 2012, giáo xứ
Đồng Tŕ – thuộc Giáo hạt Chính ṭa đă mừng kính trọng thể 151 năm
sinh nhật trên Nước Trời của Cha Thánh Gioan Ven (Théophane Vénard)
(1861 – 2012).
Giáo xứ Đồng Tŕ cùng với 4 giáo họ trực thuộc có khoảng 1447 tín
hữu, nằm ở ngoại thành Hà Nội. Hiện nay, giáo xứ do cha Giuse Nguyễn
Văn Tuyền làm chính xứ.
Với ḷng sùng kính mến yêu thánh bổn mạng, trước Thánh lễ, một
cuộc rước long trọng đă được tổ chức quanh khuôn viên thánh đường
giáo xứ.
Thánh lễ đă được cử hành trọng thể do Cha xứ tiền nhiệm Phêrô Bùi
Ngọc Tuấn - chính xứ Phủ lư, quản hạt Hà Nam chủ sự. Ngoài ra c̣n có
sự hiện diện của Quư Cha: Giuse Nguyễn Văn Tuyền – cha xứ đương
nhiệm giáo xứ Đồng Tŕ, và cha xứ tiền nhiệm của giáo xứ là: Cha
Giuse Maria Vũ Thanh Cảnh – chính xứ Nam Định, quản hạt Nam Định; và
quư cha ḍng Sa-lê-diêng Don Bosco, quư cha trong giáo hạt Hà Nội và
Nam Định, quư tu sỹ nam nữ cùng về hiệp dâng Thánh lễ cầu nguyện với
cộng đoàn giáo xứ Đồng Tŕ.
Cuối Thánh lễ, cha xứ và ông trùm đại diện cho cộng đồng dân Chúa
đă nói lên tâm t́nh cảm tạ hồng ân Thiên Chúa qua lời cầu bầu của
thánh quan thầy đă ban cho giáo xứ muôn ơn lành và sự b́nh an; đồng
thời cảm ơn quư Cha đă dành nhiều sự quan tâm và ưu ái về tham dự
ngày lễ đặc biệt hôm nay với giáo dân Đồng Tŕ.
Kết thúc Thánh lễ, Cha chủ tế tiến đến xông hương Thánh Tích của
Cha Thánh Gioan Ven và cùng với đoàn đồng tế và giáo dân tiến đến
hôn thánh tích trong tiếng nhạc và tiếng ca oai hùng ca ngợi các
Thánh Tử Đạo Việt Nam.
Tiểu sử của Cha Thánh Gioan Ven (Théophane
Vénard)
Gioan Théophane Vénard sinh ngày 21-11-1829 sinh tại Saint Loup
sur Thouet, thuộc thị trấn Deux Sèvres nước Pháp. Thân phụ ông là
Gioan Vénard, thân mẫu là bà Marie Gueret. Gioan Théophane Vénard
chịu ảnh hưởng rất nhiều nơi thân phụ. Chính ông dạy dỗ và gợi lên
trong cậu ước nguyện làm linh mục. Cũng chính ông gởi gắm cậu cho
cha xứ để học tiếng Latinh.
Năm 14 tuổi, thân mẫu cậu qua đời, chị Mélanie trở thành người
bảo mẫu hiền dịu, đă cùng với thân phụ chăm sóc khích lệ cậu vượt
qua mọi khó khăn thời chủng viện, và thư từ thường xuyên với linh
mục Vénard trên bước đường truyền giáo sau này.
Măn khóa triết học sau này, thày Vénard được chuyển qua giáo phận
Poitiers tiếp tục khóa thần học (1848). Qua các thư từ gởi cho thân
phụ, ta biết thầy Vénard tại Poitiers đă thao thức nhiều về việc
truyền giáo. Do đó, ngay sau khi lăng chức phó tế, thầy xin gia nhập
hội thừa sai giáo phận. Năm 1852, thầy được Đức cha Piô phong chức
linh mục, vị tân linh mục nôn nao chờ ngày được phái dến Việt Nam.
Ngày 23-09-1852, cha xuống tàu ở cảng Anvers để thế chân thừa sai
mới bị trục xuất khỏi Việt Nam. Sau bốn tháng rưỡi bập bềnh trên
biển cả, cha Vénard đến Singapo. Nơi đây cha gặp bốn chủng sinh Việt
Nam với những xúc động sâu xa, v́ cha coi họ là anh em của các vị tử
đạo. Sau đó cha được đưa đến Hồng Kông chờ cơ hội. Ở đây cha nỗ lực
học thêm tiếng Hán. Trong một lá thư viết từ Paris, cha Darran nói
với cha Vénard rằng: "Thưa cha, viên ngọc quư Việt Nam được trao cho
cha rồi đó." (02.1854).
Ngày 13-07-1854 cha cập bến Cửa Cấm, và được tiếp đón cách long
trọng tại ṭa Giám Mục Vĩnh Trị, trụ sở Đức Cha Retord Liêu đang phụ
trách giáo phận Tây Đằng Ngoài. Sau vài tháng học tiếng cha tháp
tùng Đức Cha đi kinh lư khắp nơi, và dạy học ở chủng viện. Đầu tháng
03-1857, viên tri huyện Vĩnh Trị là bạn thân Đức Cha Retord, trước
khi đem quân đến vây bắt, ông đă báo tin cho biết, nhờ đó Đức Cha
Retord và cha Charbonnier chạy thoát (cha Lê Bảo Tịnh ra tŕnh diện).
Từ đây bắt đầu những ngày lưu lạc của cha Ven, nay đây mai đó không
lúc nào yên ổn.
Ngày 30-11-1860, nhân lúc cha đang ở Kẻ Bèo, viên Cai Đội đem 5,6
chiếc thuyền chở khoảng 20 người đến vậy bắt cha. Cha liền trốn giữa
vách đôi của căn nhà, cai đội thét lớn tiếng: "Tây dương đạo trưởng
đâu ra đây ngay". Thầy giảng Phêrô Khang t́m cách nói tránh đi: "Ở
đây chỉ có tôi thôi. Ông Cai thương tôi được nhờ, ông Cai bắt tôi
đành chịu". V́ đă được mật báo, viên cai đội cho lệnh trói thầy, rồi
đi thẳng tới vách nhà vị thừa sai đang ẩn, và đập thật mạnh bật tung
miếng ván che ra, bắt cha Vénard Ven nhốt vào củi giải về Thăng Long
(Hà Nội).
Trong những ngày chờ đợi, một viên tổng trấn đối xử với cha một
cách lịch sự. Ông cho đóng một chiếc cũi rộng hơn một chút và trói
cha bằng sợi dây xích nhẹ nhất. Thỉnh thoảng c̣n mời cha lên phủ ăn
cơm như người tự do. Nhưng thời gian đó kéo dài không bao lâu.
Trong lá thư gởi cho gia đ́nh, qua chị Mélanie, cha kể: "Em đă
đến Kẻ Chợ (tên cũ của Hà Nội). Cả nhà thử tưởng tượng coi: Ngồi bó
gối trong cũi gỗ, tám người lính khiêng hai bên, đám đông dân chúng
ồn ào bu lại nh́n xem. Em nghe họ nói: 'Chàng Au Châu này dễ thương
quá. Anh ta thản nhiên và vui tươi như đi dự lễ tiệc, chẳng tỏ vẻ ǵ
là sợ hăi cả'. Em cầu nguyện với Nữ Vương các Thánh Tử Đạo, xin Đức
Mẹ phù trợ cho người tôi tớ nhỏ bé của Mẹ. Mới đầu quan ṭa cho em
uống một chén trà. Em bị ngồi cũi nhưng em uống một cách thản nhiên.
Rồi quan tra hỏi như thường lệ:
- Anh đến An Nam để làm ǵ ?
- Tôi đến đây chỉ để giảng đạo thật.
- Anh bao nhiêu tuổi rồi ?
- Thưa, ba mươi mốt.
- Viên quan tỏ vẻ thương cảm thốt lên: "Hắn c̣n trẻ quá". Rồi ông
hỏi: "Ai sai anh đến đây?" Em đă đáp: "Không phải vua quan đất Pháp
gởi tôi đi. Tôi muốn đi rao giảng đạo lành cho mọi người, và các bề
trên trong đạo gởi tôi đến Việt Nam."
Khi viên quan muốn gán cho cha tội xâm lược của Pháp, cha khẳng
khái trả lời: "Không bao giờ chúng tôi ủng hộ quân viễn chinh đâu.
Nếu không tin cứ để tôi đến gặp họ, tôi sẽ khiển trách việc họ đến
gây chiến. Nếu tôi thất bại xin t́nh nguyện về đây nộp mạng.
- Hăy đạp lên Thánh Giá anh sẽ thoát chết.
- Tôi đă suốt đời thuyết giảng về đạo Thập Giá, sao tôi làm như
thế được ? Tôi thiết nghĩ cuộc sống đời này đâu quá quư, đến độ tôi
phải mua nó bằng cái giá bội giáo.
- Ngày 03-01-1861, cha viết thư cho Đức Cha Theurel: "Gươm đă ở
kề sát bên cổ mà con chẳng rùng ḿnh chút nào. Thiên Chúa nhân lành
đă hộ trợ sự yếu đuối của con, nên con thấy vui mừng. Thỉnh thoảng
con lại cất cao tiếng hát trong cung điệu này:
Lạy Mẹ dấu yêu
Xin thương đặt con
Trong Quê đời đời
Bên thánh nhan Người.
Lạy Mẹ Vô Nhiễm, khi đầu con rơi xuống dưới đầu gươm của lư h́nh,
xin nhận lấy tôi tớ nhỏ bé như trái nho chín được hái, như bông hồng
nở rộ, được ngắt về dâng kính Mẹ AVE MARIA".
Nhờ một giáo hữu tên Hương dẫn lối, linh mục Thịnh đă đến bên cũi
của vị thừa sai giải tội cho cha. Sau lại nhờ một bà đạo đức chuyển
cho cha một hộp nhỏ đựng ḿnh thánh chúa. Cha Vénard Ven cung kính
chầu thánh thể cho đến nửa đêm, rồi mới chịu lễ. Một lần khi trao
ḿnh thánh bị phát hiện, bà này nhanh miệng giải thích là thuốc bổ
để trị bệnh.
Ngày 02-02-1861, nghe quan tuyên đọc bản án trảm quyết, cha
Vénard Ven liền mặc áo lông cừu trắng toát mà cha may riêng để mặc
trong ngày tử đạo. Cha muốn mặc trang phục đại lễ. Một toán lính độ
200 người và hai sĩ quan cỡi voi áp giải vị anh hùng đức tin ra pháp
trường. Suốt nửa giờ hành tŕnh, cha không ngừng hát thánh ca và kết
thúc bằng lời kinh "Magnificat", lời kinh tạ ơn của Đức Mẹ thuở xưa.
Tới nơi đă định, lính tháo gông cùm cho cha. Cha liền đứng trên
chiếc chiếu đă được trải sẵn, và nh́n khắp tứ phía có ư t́m cha
Thịnh để lănh ơn tha thứ lần cuối. Nhưng cha Thịnh v́ không rơ giờ
hành quyết nên chưa đến.
Một lư h́nh thấy chiếc áo cha mặc đẹp quá nên t́nh nguyện chém
cha. Anh ta nói dối rằng cha phải xử lăng tŕ để cha cởi áo ra cho
hắn lấy. Hắn c̣n đ̣i đút tiền để chém sao cho mau chết. Vị anh hùng
chỉ cười và nói: "Có hề chi đâu, càng lâu càng tốt". Rồi đưa tay cho
hắn trói vào cột, ba hồi chiêng trống vừa dứt, lư h́nh vung gươm
chém lần thứ nhất, gươm trượt qua một bên vào má. Nhát gươm thứ hai
y bổ đầu cha ra làm đôi. Năm đó cha Ven mới 32 tuổi.
Các giáo hữu phải nộp tiền để xin an táng thi hài và chuộc lại y
phục của cha. C̣n thủ cấp của cha th́ bị bêu lên cây ba ngày rồi thả
trôi sông, sau các thuyền chài vớt được đem về tôn kính.
Năm 1865, Đức Piô X suy tôn cha Gioan Théophane Vénard Ven lên
bậc chân phước. Ngày 19-06-1988, Đức Gioan Phaolô II suy tôn ngài
lên hàng Hiển thánh.
Thánh nữ Têrêxa Hài Đồng rất ngưỡng mộ đời sống và những suy tư
của cha Gioan Théophane Vénard Ven, thánh nữ đă trích dẫn nguyên
đoạn văn cha viết cho thân phụ rồi tiếp: "Tư tưởng và tâm hồn của
tôi cũng giống như tư tưởng và tâm hồn của ngài."
(Trích "Uống nước nhớ nguồn - 117 Thánh Tử Đạo Việt Nam" của Lm
PX. Đào Trung Hiệu, OP)
[Trở về đầu trang ]
|