
Lược
sử Giáo xứ Liêm Khê
GIÁO XỨ LIÊM KHÊ
Năm 2012, Giáo xứ Liêm Khê được tách ra từ giáo xứ mẹ là giáo xứ
Nam Am. Giáo xứ Liêm Khê có các giáo họ trực thuộc: Họ Nhà xứ, Họ
Lạng Am, Họ Cựu Điện
HỌ NHÀ XỨ
I. VỊ TRÍ VÀ TÊN GỌI
Họ Nhà xứ Liêm Khê nằm trên địa bàn thôn Liêm Khê, xă Liên Am,
huyện Vĩnh Bảo, thành phố Hải Pḥng. Phía Tây Bắc giáp làng Bái Khê,
phía Tây Nam giáp làng Hậu Am, phía Đông Nam giáp giáo họ Lạng Am –
xă Lư Học, phía Đông Bắc giáp làng Trung Am – xă Lư Học nơi có di
tích lịch sử nổi tiếng cấp quốc gia là Đền trạng Nguyễn Bỉnh Khiêm.
Số giáo dân: khoảng 340 người
Quan thầy giáo họ: Thánh Giuse (01/5)
II. LỊCH SỬ H̀NH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN
Theo truyền ngôn các cụ kể lại từ thời sơ khai, nơi đây là một
vùng đất śnh lầy bên bờ sông Hàn, các cụ đă rủ nhau về để khai
hoang lập ấp, đó là các cụ của ḍng họ Bùi, họ Đỗ, họ Lă. Đặc điểm
của vùng đất này là chiêm khô, mùa úng nhưng lại rất thuận lợi cho
việc cấy lúa và đơm bắt tôm cá.
Vào đầu thế kỷ XVI, đạo công giáo được truyền nhập vào Việt Nam.
Nhưng măi đến đầu thế kỷ XVII, các cụ ḍng họ Bùi, họ Đỗ mới lănh
nhận hồng ân Thiên Chúa trở lại là người công giáo.
Trong thời kỳ này, v́ tôn giáo bất đồng nên các cụ đă chia làng:
ḍng họ Bùi, họ Đỗ ở lại đặt tên làng là Liêm Khê. C̣n ḍng họ Lă
chuyển sang làng bên cạnh và lấy tên làng là Bái Khê. Cả hai làng
đều giữ lại tên Khê v́ đó là đặc điểm của vùng đất này.
Từ đây, làng đă có tên riêng và là làng công giáo toàn ṭng. Sau
đó, các cụ đă cùng nhau dựng ngôi nhà nguyện đầu tiên bằng tre hóa
lợp rạ nơi phía Bắc của làng. Dần dần, mọi người làm ăn ổn định, con
cháu đông dần nên các cụ lại cùng nhau làm lại nhà thờ lần hai to
đẹp hơn. Ngôi nhà thờ lần hai này được làm với cột kèo bằng gỗ lim,
tường đất lợp gianh.
Trong thời kỳ cấm đạo của vua Tự Đức, các cụ đă dỡ mái nhà thờ
xuống để chôn dấu và cả làng di tản. Trên đường đi đă gặp tại nạn
làm 1/3 số giáo dân bị chết v́ đắm thuyền nơi đ̣ Bến sông Hàn.
Hết thời kỳ cấm đạo, các cụ đưa con cháu hồi hương. Với ḷng
nhiệt huyết, mọi người trong giáo họ lại đồng tâm hiệp lực xây dựng
nhà thờ lần thứ ba ở trung tâm của làng. Đây là ngôi nhà thờ gỗ lim
to đẹp hoành tráng nhất có tháp chuông 27m. Năm 1875, hoàn thành
ngôi nhà thờ và cũng từ đây đời sống đạo của mọi người trong giáo họ
càng ngày được nâng cao.
Ngày 9/4/1954, một sự kiện đau thương đối với giáo họ đó là nhà
thờ bị bom Pháp phá hủy hoàn toàn. Cùng năm này, quá nửa giáo dân
lại di tản vào miền Nam.
Dù trong hoàn cảnh nào, người dân Liêm Khê vẫn một ḷng tín thác
vào Chúa. V́ thế, những người ở lại ngậm ngùi cùng nhau thu dọn tàn
dư của chiến tranh.
Đến năm 1955, giáo họ lại dựng được ngôi nhà thờ. Ngôi nhà thờ
lần thứ tư này nhỏ hơn ngôi nhà thờ lần thứ ba nhưng cũng chắc chắn
và đường nét hoa văn hài ḥa đẹp đẽ.
Năm 1989, theo nguyện vọng của cộng đoàn dân họ, được sự đồng ư
của Đức Giám mục giáo phận, người giáo dân Liêm Khê lại cùng nhau
xây dựng lại ngôi nhà thờ mới. Ngôi nhà thờ mới lần thứ năm này được
xây dựng trên chính nền móng của ngôi nhà thờ bị bom phá đổ.
* Những nhân chứng đức tin của quê hương thời cấm đạo
Thời kỳ bách hại đạo, Liêm Khê đă có nhiều giáo dân hy sinh mạng
sống ḿnh làm chứng nhân đức tin v́ danh Chúa, v́ quê hương. Đó là
ngày 22 tháng 11 năm 1862, 10 vị anh hùng đă bị đưa ra pháp trường
1. Ông Phêrô Tứ (64 tuổi) – lư trưởng của làng
2. Ông Phêrô Thứ (60 tuổi) – hội viên Ḍng Ba Đaminh
3. Ông Đaminh Ren (40 tuổi) – hội viên Hội Mẫu tâm
4. Ông Giuse Đoán (39 tuổi) – hội viên Hội Mân Côi
5. Ông Giuse Miên (30 tuổi) – hội viên Hội Mân Côi
6. Ông Giuse Đản là em của ông Đaminh Ren – hội viên Hội Mân Côi
7. Ông Phêrô Sùng (30 tuổi) – hội viên Hội Mân Côi
8. Anh Phêrô Tăng (27 tuổi) – hội viên Hội Mân Côi
9. Anh Giuse Kiên (20 tuổi) – hội viên Hội Mân Côi
10. Anh Giuse Bảo (15 tuổi) – hội viên Hội Mân Côi
Tất cả các vị đă được dân họ đưa xác về và được an táng tại khu
đất nhà thờ là phần đất của hai ngôi nhà nguyện đầu tiên. Khu đất ấy,
dân họ gọi là nơi đất thánh.
* Các cha quê hương
Nhờ hồng ân Thiên Chúa và nhờ phúc lộc của tổ tiên, giáo họ có 12
người được chọn làm linh mục của Chúa:
1. Cha Giuse Đỗ Minh Uy – đă qua đời
2. Cha Giuse Đỗ Minh Chỉnh – đă qua đời
3. Cha Giuse Bùi Đức Nhă – tạ thế năm 1927, an táng tại giáo xứ Đồng
Xá
4. Cha Giuse Đỗ Minh Chất – tạ thế năm 1950, an táng tại giáo xứ Kẻ
Sặt
5. Cha Giuse Đỗ Như Hoan – thụ phong linh mục năm 1926, tạ thế ngày
09/8/1966, an táng tại thánh đường quê nhà.
6. Cha Giuse Bùi Đức Thiệu – thụ phong linh mục năm 1932, tạ thế
ngày 23/10/1966, an táng tại giáo xứ Bắc Hải – giáo phận Xuân Lộc
7. Cha Giuse Bùi Quang Đông – thụ phong linh mục năm 1940, tạ thế
ngày 01/3/1969, an táng tại giáo xứ Bắc Hải – giáo phận Xuân Lộc
8. Cha Giuse Đỗ Thôn Nhu – sinh ngày 16/4/1959, thụ phong linh mục
ngày 27/9/2001, là cha Ḍng Thánh Thể
9. Cha Giuse Đỗ Xuân Ngọc – sinh ngày 17/3/1962, thụ phong linh mục
ngày 29/6/2004, giáo phận Long Xuyên
10. Cha Giuse Bùi Đức Tịnh
11. Cha Phanxicô Bùi Văn Tịnh – sinh ngày 25/9/1960, thụ phong linh
mục ngày 08/9/2007, là cha Ḍng Bênêđictô
12. Cha Giuse Bùi Văn Hà – sinh ngày 12/3/1969, thụ phong linh mục
ngày 02/02/2004
Ngoài các cha quê hương, Liêm Khê c̣n có các nam nữ tu sĩ.
Trước năm 2012, Liêm Khê là một giáo họ trực thuộc giáo xứ Nam
Am. V́ thế, Liêm Khê cũng luôn nhận được sự quan tâm, khích lệ và
coi sóc của các cha xứ qua các thời kỳ. Số các cha đă về với giáo họ
chỉ biết sau năm 1950
1. Cha Đôminicô Nguyễn Ôn Lương
2. Cha Giuse Nguyễn Công Cẩn
3. Cha Đaminh Nguyễn Trường Triều
4. Cha Giuse Nguyễn Minh Nhật
5. Cha Giuse Phạm Văn Dương
6. Cha Antôn Nguyễn Văn Ninh
7. Cha Antôn Nguyễn Văn Thục
8. Cha Đaminh Nguyễn Văn Pḥng
Ngày 08/8/2012, Đức cha Giuse Vũ Văn Thiên ban Sắc nâng giáo họ
Liêm Khê lên hàng giáo xứ. Đây là mốc thời gian đánh dấu sự trưởng
thành và khởi sự cho tương lai mới của một giáo xứ trẻ trung gắn
liền với tên mới “Giáo xứ Liêm Khê”.
III. T̀NH H̀NH HIỆN NAY
Từ khi nhận sắc lên xứ, mọi người ư thức được tầm quan trọng của
Họ Nhà xứ nên muốn mở mang khuôn viên nhà thờ rộng hơn. V́ thế, năm
2014, mọi người trong dân họ cùng thống nhất chuyển nhượng khu Nhà
văn hóa của làng ở ngay cạnh cổng chính vào nhà thờ ra nơi khác để
dùng nhà đó làm nhà giáo lư.
Cơ cấu Ban Hành Giáo của Họ Nhà xứ gồm 5 người ( một ông trùm cả,
một ông trùm hai, một ông trưởng họ, một ông trương đồng nhi nam và
một bà trường đồng nhi nữ). Giáo họ cũng có hai người giúp công việc
nhà thờ như quét dọn và giật chuông.
Ngoài ra, tuy là một giáo xứ non trẻ nhưng Liêm Khê có đầy đủ các
hội đoàn đạo đức như: Ḍng Ba Đaminh, Hội Mẫu Tâm, gia đ́nh Phạt tạ
Thánh Tâm, Thiếu nhi Thánh Thể… Các hội đoàn đă góp phần làm cho
sinh hoạt của giáo xứ thêm sinh động hơn.
Nguồn : BuiVanDuong
Xem thêm : [ Trang sử mới của
giáo xứ Liêm Khê ]
Chi tiết bổ sung xin gởi về
giaoxugiaohovietnam@Yahoo.com

|