
Lược
sử Giáo xứ Kon Hring

Lời mở đầu
Giáo xứ Kon H’ring hiện nay tọa lạc
trên địa bàn xă Diên B́nh, thuộc huyện Đăk Tô, xă
Đăk H’ring, xă Đăk Long và xă Đăk Mar
thuộc huyện Đăk Hà
Phía Bắc giáp giáo xứ Dak Rao Kram
Phía Nam giáp giáo xứ Dak Mut –
Kon Gung
Phía Đông giáp giáo xứ Ling La và giáo
xứ Dak Kơ Đem
Phía Tây giáp giáo xứ Dak Mut – Kon
Gung và giáo xứ Dak Rao Kram
Như vậy, Giáo xứ Kon H’ring trở nên
cửa ngơ đi vào các giáo xứ khác trong miền anh
em thuộc sắc tộc Sêđăng, một sắc tộc
có dân số đông nhất tỉnh Kon Tum hiện nay: 104.759
người, chiếm 24,4% dân số toàn tỉnh
1 .
I. Đón nhận Tin Mừng
Giáo xứ Kon H’ring xưa kia trực thuộc
Trung tâm Truyền giáo Kon Trang, là 1 trong 4
Trung Tâm Truyền Giáo mà Đức Cha
Stêphanô Cuénot Thể, Giám mục Đông Đàng Trong đă
thiết lập trên Miền Truyền Giáo Tây
Nguyên vào năm 1851:
- Trung Tâm Truyền Giáo Kon Trang (phía
bắc) cho sắc dân Sêđăng;
- Trung Tâm Truyền Giáo Kon Kơxâm (phía
đông) cho sắc dân Bahnar-Jơlơng;
- Trung Tâm Truyền Giáo Plei Rơhai (ở
trung tâm) cho sắc dân Bahnar-Rơngao;
- Trung Tâm Truyền Giáo Plei Chư (phía
nam) cho sắc dân Jrai.
Anh em Sêđăng là người đầu tiên của
miền đất truyền giáo Kon Tum nhận Phép Rửa.
Ngày 01 tháng 01 năm 1852, Cha
Dourisboure (Ân) rửa tội cho một em bé người Sêđăng
đầu tiên hấp hối tại Kon Trang.
Ngày 16 tháng 10 năm 1853, ngài ban bí
tích Rửa tội cách trọng thể cho 2 anh người
Sêđăng là Giuse Ngui và Gioan Pat, tại
Kon Trang. Kon Trang là cửa ngơ tiến sâu vào miền đất
của anh em các bộ lạc sắc tộc Sêđăng
2 .
Năm 1884, Cha Pierre Irigoyen (Hương)
được gởi đến Kon Trang để truyền giáo cho
toàn vùng.
1 x. Tổng điều tra dân số và
nhà ở Việt Nam năm 2009, NXB Hà Nội, 2010.
2 x Dourisboure, Dân Làng
Hồ, Durisboure, NXB Đà Nẵng 2008, tr.132-138.
Năm 1891, Cha Irigoyen (Hương) đến
làng Kon H’ring “phá yang” và dạy giáo lư. Làng
Kon H’ring xin theo đạo. Lúc đó, Kon
H’ring là một làng đông dân (800 dân), cách Kon Trang 20 km về hướng
Bắc. Ngài đă dựng một ngôi nhà nguyện bằng tranh theo kiểu nhà dài
của anh em người Thượng.

Nhà thờ và nhà xứ của cha Irigoyen tại
Kon Trang

II. Từ cộng đoàn tín
hữu đến việc thiết lập giáo xứ Kon H’ring
Năm 1904, cha Jean Bonnal (Bổn) lên
Kon Trang giúp cha Irigoyen. Cha Bề trên Jules Vialleton (Truyền)
sai cha Bonnal ở Kon H’ring vào
ngày 04 tháng 04 năm 1904. Nhưng
năm sau (1905), nhiều làng xin theo
đạo, nên tháng 10 cùng năm, cha
Bề trên quyết định sai cha Bonnal đến Dak Kơna phụ
trách và xây dựng cộng đoàn này.

Cha Irigoyen phụ trách cộng đoàn Kon
H’ring vào năm 1906; và Cha Paul Ducateau (Quảng) phụ trách Trung
Tâm Truyền Giáo Kon Trang.
Suốt thời gian truyền giáo cực nhọc và
vất vả nơi vùng sắc tộc Sêđăng,
sức khỏe giảm sút nhiều, Cha Irigoyen được
thuyên chuyển về phụ trách một họ đạo
người Kinh là Phương Ḥa, vào
năm 1920 để nghỉ ngơi tĩnh dưỡng. Tuy nhiên trong
nhiệm sở mới, ngài làm được nhiều việc
quan trọng và nặng nhọc như xây
dựng nhà thờ Phương Ḥa mới, thành lập họ
Ruộng Lào. Cha Irigoyen qua đời ngày
21 tháng 4 năm 1935 tại Phương
Ḥa.
Năm 1920, Giáo xứ Kon H’ring được
thiết lập. Cha Hutinet (Cố Nh́) được bổ nhiệm làm cha sở tiên khởi
của giáo xứ Kon H’ring. Kể từ đây, giáo xứ bước sang một trang sử
mới.
III. Giáo xứ Kon
H’ring qua các thời kỳ
Giáo xứ Kon H’ring đă trải qua nhiều
giai đoạn khác nhau từ ngày thành lập đến nay. Có
những lúc được b́nh yên và vững bước
đi lên. Tuy nhiên, cũng có những lúc đầy thăng trầm và
tưởng như tất cả đều tan biến nhưng
hạt giống đức tin vẫn âm thầm phát triển.
1. Tiến triển trong
đức tin 1920-1972
Cha Hutinet đă chăm sóc giáo xứ Kon
H’ring trong giai đoạn từ năm 1920-1932. Ngài đă
xây dựng nhà thờ Kon H’ring vào năm
1929. Từ đó, Kon H’ring trở thành trung tâm của miền Sêđăng.

Cha Louis Gustave
Hutinet (Nh́)
Cha sở Kon Hring (1920-1932)
Nguồn: MEP


Nhà thờ Kon H’ring
1929. Trích: Bulletin 1930
Cha Hutinet sống tinh thần nghèo khó.
Ngài dấn thân cho việc rao
giảng Tin Mừng tại vùng Sêđăng. Ngài đă tiếp nhận 10 làng xin
theo đạo.
Ngày 18 tháng 01 năm 1932, Hạt Đại
Diện Tông Ṭa Kon Tum được
thiết lập. Đức cha Jannin (Phước) được bổ nhiệm làm Giám
mục Đại Diện Tông Ṭa tiên khởi của
Kon Tum. Đức Cha Jannin bổ
nhiệm cha Hutinet làm Tổng đại diện. Đức Cha Jannin gửi cha
Hutinet về Pháp để nhận sự giúp đỡ của
Đức cha Guébriant để thiết lập
một ngôi trường đào tạo hàng giáo sĩ Việt Nam. 3
Sau những năm tháng mà các vị thừa sai
miệt mài loan báo Tin Mừng,
những thành quả mà các vị đă đạt được là có 10 làng xin theo
đạo lần lượt là Kon H’ring (1891), Dak
Kang Pêng (1902), Dak Kang Yôp
(1903), Kon Krum Kram (1921), Kon Dao Pêng (1922), Kon Dao Yôp
(1922), Kon Chơbrang (1926), Kon Turia (1926), Kon Tu
Pêng (1928), Kon Tu Yôp (1928) với số
tín hữu người Thượng là 1466 và người kinh là 20. Giáo xứ có 702 dự
ṭng và có 15 chú yao phu cộng tác với cha sở.
3 http://archives.mepasie.org/
Nhà thờ Kon H’ring 1929. Trích:
Bulletin 1930
Năm 1932, Cha Charles Stuztmann (Báu)
được bổ nhiệm làm cha sở Kon H’ring.
Năm 1933, giáo xứ Dak Kang được thành
lập, tách từ giáo xứ Kon H’ring. Cha Tađêô Lê
Văn Nhạn được bổ nhiệm làm cha sở tiên
khởi.
Cha Stuztmann nhiệt tâm phục vụ anh
chị em Sêđăng tại giáo xứ Kon H’ring này. Đồng
thời, ngài cũng quan tâm truyền giáo
cho thung lũng Dak Pxi 4
. Vào năm 1937, Giáo xứ Thánh
Tâm Kon H’ring do cha Stutzmann phụ
trách gồm 13 cộng đoàn, 1828 tín hữu Sêđăng và 777
dự ṭng.

Năm 1939, Cha Martial Lê Thành Tin vừa
lănh nhận chức linh mục được bổ nhiệm làm
phó xứ Kon H’ring, đặc trách Dak Kang
và Hàmoong. Nhưng chỉ mới ba năm, ngài đă qua đời
vào ngày 02 tháng 04 năm 1941 5
.
Sau 13 năm coi sóc giáo xứ Kon H’ring,
cha Stutzmann qua đời tại Sài G̣n ngày 19
tháng 05 năm 1944.

Năm 1944, cha Phêrô Nguyễn Trọng Ân
được bổ nhiệm làm cha sở Kon H’ring. Năm 1949, cha được bổ nhiệm làm
cha sở Dak Kang.
4 x. La Mission des Pays Mois
en 1937
5 x. Les Missions Catholiques
en Indochine 1939, tr.218.

Năm 1949, cha Gabriel Brice (Văn) được
bổ nhiệm làm cha sở Kon H’ring. Dưới thời
của cha Brice, Giáo xứ Kon H’ring phát
triển về mọi mặt.

Năm 1963, Cộng đoàn Nữ Tử Bác Ái được
thành lập tại Kon H’ring.
Vào thời điểm 1972, giáo xứ Kon H’ring
có các cơ sở giáo dục và y tế. Trường Tiểu Học
Sêđăng Kon H’ring (Nam) có 337 học
sinh; Trường Tiểu Học Sêđăng Kon H’ring (Nữ) có 243
học sinh; Trung tâm Nữ Thượng gồm 27
nữ; Cô Nhi Viện có 30 em; Trường học nghề và cắt may có 27 em; Bệnh
viện Christiane Granger có 60 giường; Cộng Đoàn Nữ tử Bác ái Vinh
Sơn có 6 soeurs (x. Hlabar Lich
‘De Kon Bă Yang Mixiô Kontum xơnăm 1972).
2. Lưu lạc nơi đất
khách quê người 1972-1975
Năm 1972, Đăk Tô xảy ra chiến sự ác
liệt, nóng bỏng, trở thành vùng mất an ninh. Đàn
chiên bị tản mác khắp nơi. Mọi cơ sở
tôn giáo, làng mạc đều bị b́nh địa bởi bom đạn. Miền
Sêđăng trở thành “Vùng trắng”: Không
nhà thờ, không linh mục, không tu sĩ. Các Cha sở: Cha Paul Carat (Diên
B́nh), Cha Gabriel Brice (Kon H’ring), Cha Léo Dujon (Kon Dũ), Cha
Marcel Arnould (Kon Hnong-Đak
Chô), Cha Beysselance, Cha Chastenet (Đak Mot), dẫn anh chị em
Sêđăng di tản về Kon Tum, Phú
Bổn, Buôn Ma Thuột.
Số giáo dân cuối năm 1974 đầu năm 1975
là 2190 người.

Ảnh: tư liệu sưu
tầm
3. Hồi hương và vắng
bóng chủ chăn 1975-2003
Năm 1975, đất nước Việt Nam thống nhất
hai miền Nam Bắc. Các Cố Tây được lệnh “hồi hương”, rời khỏi “Đàn
Chiên” vào ngày 12 tháng 08 năm 1975. Đàn chiên trở nên bơ vơ. Ở lại
hay về làng xưa?
Phần lớn quyết định về làng xưa, nhưng
không hề biết trước những khó khăn đang chờ
sẵn. Mảnh đất của cha ông xưa, nay đă
có chủ nhân mới. Nhà thờ, nhà nguyện không c̣n nữa.
Tiếng chuông, tiếng trống được thay
thế bằng tiếng kẻng báo hiệu “đi làm tập thể” để xây dựng
đất nước theo mô h́nh mới. Chính trong
hoàn cảnh này, vai tṛ của chú yao phu thật công hiệu:
duy tŕ đức tin cho anh em, chủ sự các
giờ kinh nguyện, ban Bí tích Rửa tội. Nhưng mọi sự phải
trong “hang toại đạo”. Bất chấp mọi sự
kể cả h́nh phạt lao động công ích, từ năm 1975, giáo
dân cả vùng Sêđăng vượt qua mọi khó
khăn để đến nhà thờ Chính Ṭa Kon Tum lănh các Bí
tích. Trong giai đoạn khó khăn này,
Cha Giuse Nguyễn Thanh Liên, cha sở gx Chính Ṭa kiêm
nhiệm giáo xứ Kon H’ring.
Năm 1997, trước nhu cầu tôn giáo lớn
lao và cấp bách, Đức Cha Phêrô Trần Thanh Chung đă gởi Cha Simon
Phan Văn B́nh đến Kon H’ring đặc trách anh chị em tín hữu Sêđăng.
Tuy nhiên chính quyền vẫn chưa giải quyết thỏa đáng nên ngài chỉ có
thể phụ trách từ xa.

Giữa những khó khăn và thử thách, một
ơn thật lớn lao mà Chúa ban cho anh chị em
Sêđăng, ngày 18 tháng 10 năm 2001, Cha
Calistô Bá Năng Lư là người con Sêđăng đầu tiên
được Chúa cất nhắc lên chức linh mục.
4. Hồi sinh và phát
triển 2003-2013
Năm 2003, Cha Calistô Bá Năng Lư đặc
trách vùng Sê đăng - Đak Tô, với hơn 15.000
giáo dân. Nhưng không hiện diện được
tại địa sở. Cha sở không nhà xứ!

Cha Giuse Nguyễn Thanh Liên
Kiêm nhiệm giáo xứ (1975-1997)
Cha Simon Phan Văn B́nh
Đặc trách anh chị em Sêđăng 1997-2003
Ngày 01 tháng 06 năm 2006, Cha Calistô
Bá Năng Lư trở thành cha sở giáo xứ Kon
H’ring, phụ trách các tín hữu Sắc tộc
và Kinh ở địa bàn 3 huyện Đăk Tô, Đăk Hà và Tu Mơ
Rông. Ngài hiện diện tại làng Kon
H’ring sau 34 năm vắng bóng linh mục (1972-2006). Trong
hoàn cảnh khó khăn về nhiều mặt, Cha
đă tích cực củng cố đời sống đức tin và đem Tin Mừng
Nhà thờ tạm bằng tranh năm 2006

Cha sở Kon H’ring 01.06.2006 –
30.06.2013 của Chúa cho những người đang khao khát lắng nghe Lời
Chúa. Cha Calistô đă dựng một ngôi
nhà thờ tạm bằng tranh để anh chị em
tín hữu đến thờ phượng Chúa và cử hành phụng vụ.
Ngày 28 tháng 12 năm 2006, Đức Cha bổ
nhiệm 2 cha phó cho giáo xứ: Cha Giuse Vơ
Văn Dũng và Cha Bênêđictô Nguyễn Văn
B́nh. Nhưng ngày 28 tháng 02 năm 2007, cha
Bênêđictô phụ trách giáo xứ Kon Duê.
Ngày 7 tháng 12 năm 2007, Cha Giuse Dũng phụ trách
giáo xứ Tea Rơxá.
Ngày 06 tháng 06 năm 2006, cộng đoàn
nữ tu Ḍng Ảnh Phép Lạ được thiết lập để phụ
giúp các công tác mục vụ và huấn luyện
các em trong làng bằng h́nh thức nhà nội trú.
Ngày 16 tháng 07 năm 2007, một giáo
điểm của các nữ tu thánh Phaolô thành Chartres
được thành lập tại giáo xứ Kon H’ring
và ngày 21 tháng 12 năm 2010, cộng đoàn Phaolô được
thiết lập để cộng tác vào công việc y
tế, giáo dục các em và các hoạt động mục vụ của giáo xứ.
Ngày 08 tháng 02 năm 2009, cha Antôn
Vũ Đ́nh Long được bổ nhiệm làm phó xứ Kon
H’ring. Ngày 22 tháng 01 năm 2010, cha
được bổ nhiệm phụ trách giáo xứ Kon Duê.
Ngày 28 tháng 12 năm 2010, Đức Cha bổ
nhiệm 2 tân linh mục là Cha Tôma Thiện Lê
Công Huy Khanh và cha Luy Gônzaga
Nguyễn Quang Hoa làm phó xứ Kon H’ring. Ngày 30
tháng 04 năm 2012, cha Luy Gônzaga
được bổ nhiệm làm chánh xứ Ḥa Phú và ngày 04 tháng 10 năm 2013, cha
Tôma Thiện được bổ nhiệm làm chánh xứ Đăk Chô.
Ngày 09 tháng 09 năm 2011, giáo xứ
vinh dự đón Đức Tổng Giám Mục Leopoldo
Girelli, Sứ thần Ṭa Thánh đến thăm
mục vụ.

Nhà thờ Kon H’ring
2011

Ngày 30 tháng 06 năm 2013, cha Calistô
Bá Năng Lư được Chúa gọi về, làm cho mọi
người ngỡ ngàng và thương nhớ một
người con linh mục dân tộc Sêđăng, đang tận tụy phục vụ
trên cách đồng truyền giáo quê hương.
5. Giáo xứ Kon
H’ring vững bước tiến lên, hướng về tương lai: 2013 - ...
Ngày 13 tháng 11 năm 2013, Đức Cha
Micae Hoàng Đức Oanh đă bổ nhiệm cha
Phanxicô Xaviê Lê Tiên về làm chính xứ
giáo xứ Kon H’ring và cha Gioakim Nguyễn Hữu
Tuyến làm phó xứ. Lúc này giáo xứ có
14.486 giáo dân.

Cha Phanxicô Xaviê
Lê Tiên Cha sở 2013 đến nay
Với ưu tư tông đồ, Cha Phanxicô Xaviê
Lê Tiên đă bắt tay lo củng cố giáo xứ, đặt ưu tiên
vấn đề giáo dục đức tin và đào tạo
nhân sự.
Ngày 02 tháng 10 năm 2014, giáo xứ Dak
Rao Kram được thiết lập và cha Phanxicô
Xaviê Lê Tiên kiêm nhiệm giáo xứ mới
này. Ngày 03 tháng 07 năm 2015, cha Gioakim Nguyễn
Hữu Tuyến được bổ nhiệm làm cha sở
tiên khởi của giáo xứ Dak Rao Kram.
Ngày 4 tháng 3 năm 2015, cha Phanxicô
Xaviê Lê Tiên cử hành Thánh Lễ Đặt Viên Đá
Nhà Giáo Lư - Sinh Hoạt Giáo Xứ. Công
tŕnh này được xây dựng để phục vụ nhu cầu học giáo
lư, học văn hóa của các em trong dịp
hè để phục sinh hoạt các hội đoàn của giáo xứ.
Ngày 25 tháng 01 năm 2016, cha Phêrô
Nguyễn Vân Đông đă chủ sự Thánh Lễ làm phép
và khánh thành với chiều dài 40m và
chiều rộng 32m. Tổng diện tích sử dụng là 1282 m2


Nhà sinh hoạt giáo
xứ Kon H’ring
Ngày 20 tháng 06 năm 2015, cha Gioan
Baotixita Nguyễn Minh Hoàng được bổ nhiệm
làm phó xứ Kon Hring và ngày 15 tháng
04 năm 2016, cha được bổ nhiệm làm chính xứ Ling La.
Ngày 03 tháng 12 năm 2016, thầy phó tế
Micae A Blir được bổ nhiệm về giúp giáo xứ.
Sau đó, ngày 29 tháng 09 năm 2017,
thầy được thụ phong linh mục tại nhà thờ Chính Ṭa Kon
Tum và ngày 14 tháng 11 năm 2019, cha
được bổ nhiệm làm chánh xứ Đăk Chô.
Ngày 01 tháng 03 năm 2019, cha
Phanxicô Xaviê Lê Tiên đă đặt viên đá đầu tiên xây
dựng nhà thờ Kon H’ring. Nhà thờ được
xây dựng với chiều dài là 45m và chiều rộng là 45 m,
chiều cao là 18m và tổng diện tích của
nhà thờ là 2025m2
Ngày 29 tháng 11 năm 2019, cha Giuse
Nguyễn Xuân Phong được bổ nhiệm làm phó xứ
Kon H’ring.
Ngày 08 tháng 01 năm 2021, Đức Cha
Aloisiô Nguyễn Hùng Vị, Giám mục Giáo phận
Kon Tum đă cử hành thánh lễ tạ ơn kỷ
niệm 130 năm Giáo xứ đón nhận Tin Mừng và làm phép
nhà thờ mới. Một trang sử mới mở ra
cho giáo xứ.
IV. Giáo xứ Kon
H’ring hiện nay
Giáo xứ Kon H’ring hiện nay thuộc Giáo
hạt Đăk Mót, Giáo phận Kon Tum. Nhà thờ
Kon H’ring hiện nay tọa lạc tại làng
Kon H’ring, thôn 5, xă Diên B́nh, huyện Đăk Tô, tỉnh Kon
Tum về phía Bắc của thành phố Kon Tum
và cách trung tâm thành phố Kon Tum khoảng 33 km.
Linh
mục chính xứ: P.X Lê Tiên
Linh
mục Phó xứ: Giuse Nguyễn Xuân Phong
Tổng số giáo dân: 11.372 giáo dân
(Theo báo cáo Ṭa Thánh 2020). Trong đó, số giáo
dân người thượng là 10.470 thuộc 15
làng là: Kon H’ring, Kon Dao Yôp, Dak Kang Pêng, Dak Kang Yôp, Kon
Mong, Dak Hum, Turơmông, Tua Team, Kon Hnong Pêng, Kon Hnong Yôp,
Kon Proh Pêng, Kon Proh Yôp,
Turia Pêng, Turia Yôp, Kon Kơlok thuộc các sắc tộc Sêđăng,
Rơngao và Xơdrá. Giáo xứ có ba xóm
giáo người kinh là La Vang, Phêrô và Phaolô và Mẹ Đi
Viếng với tổng số dân là 902.
Trong giáo xứ có sự hiện diện của hai
Cộng Đoàn ḍng tu là Ḍng thánh Phaolô thành
Chartres và Ḍng Ảnh Phép Lạ.
Lời kết
Chúng ta cùng tạ ơn Chúa với Giáo xứ
Kon H’ring. Sau bao nhiêu những thăng trầm của
lịch sử với biết bao hy sinh vất vả
của các vị thừa sai, của các linh mục, tu sĩ, yao phu và mọi
thành phần dân Chúa, Kon H’ring đă
vượt qua những khó khăn thử thách nhờ ơn Chúa giúp để
đứng vững và trưởng thành trong đức
tin. Nh́n lại những chặng đường chông gai đă qua, mọi
thành phần dân Chúa của giáo xứ biết
nói lời tạ ơn Thiên Chúa và tin chắc rằng: tất cả mọi sự
không nằm ngoài sự quan pḥng khôn
ngoan của Ngài.


Kon H’ring, tháng 01 năm 2021
Linh mục Giuse Nguyễn Xuân Phong
Phó xứ Kon H’ring
.........................
Xem thêm [
Lược sử Giáo xứ Kon
Hring ( bản cũ ) ]
của
Linh mục Calistô Bá năng Lư (01 tháng 8 năm 2011.)
Chi tiết bổ sung xin gởi về
giaoxugiaohovietnam@Yahoo.com

|