|

Lược
sử Giáo xứ Ḥa Yên
1. Vị
trí địa lư
Giáo xứ Hoà
Yên dân cư tương đối tập trung trong phạm vi gần 1 km2, thuộc 3 thôn:
Tân Hoà, Yên Hoà và Băi Giếng Nam.
Đông giáp
vịnh Cam Ranh (Đầm Thuỷ Triều). Tây giáp xă Cam Hiệp Bắc. Nam giáp
giáo xứ Hoà Nghĩa. Bắc giáp xă Cam Hải Tây.
Giáo xứ
thuộc xă Cam Đức, Huyện Cam Ranh, Tỉnh Khánh Hoà, địa h́nh tương đối
bằng phẳng. Phía Đông canh tác đ́a tôm, Phía Tây là đất sản xuất,
khí hậu nóng ít mưa.

2. H́nh
thành và phát triển
Cách đây
trên 40 năm, linh mục Gioan B. Nguyễn Quang Minh coi sóc hai giáo xứ
Tân Lập và Hoa Châu (Phú Yên), v́ thời cuộc bất an nên Cha và giáo
dân đă phải rời bỏ giáo xứ để chạy về thị trấn Tuy Hoà, một vùng đất
cát khô khan. Khí hậu ở Tuy Hoà lại khá khắc nghiệt. Từ tháng 4 đến
tháng 8 trời nắng hạn nóng bỏng chói chang, sang mùa Đông gió thổi
cuồn cuộn suốt đêm ngày. Ở đó mọi người phải chật vật kiếm sống qua
ngày bằng làm công thuê mướn. Cha JB đă thăm ḍ để t́m kiếm cho giáo
dân một vùng đất dễ làm ăn sinh sống hơn, ngài t́m hiểu về Ban mê
thuột, Kontum, Pleiku và sau cùng, ơn Chúa nhiệm mầu đă dẫn đưa ngài
đến Cam Ranh, thuộc tỉnh Khánh Hoà.
12 giờ trưa ngày 16-5-1966, 150 hộ dân đă cùng Cha rời bỏ thị xă Tuy
Hoà, xuống thuyền vượt biển lênh đênh tới B́nh Ba (Cam Ranh) vào lúc
8 giờ sáng ngày 17-5-1966. chính quyền lúc bấy giờ đă cho một đoàn
xe của quân đội đến để giúp chở người dân và đồ đạc đúng 11 giờ trưa
hôm đó về tới Băi Giếng, Hoà Yên bây giờ. Chính quyền cũng cấp phát
cho 10 nhà dù, 1 nhà dùng làm nhà thờ tạm và là nơi trú ngụ của Cha
xứ, 1 nhà để chứa vật tư, các đồ cứu tế, c̣n lại 8 nhà được chia ra
cho dân, khoảng từ 10 đến 15 hộ trú trong một nhà dù. Khi vừa đến
nơi, dân chúng bắt tay ngay vào việc dựng lều trại và đă làm xong
trong buổi chiều hôm đó.
Thời tiết nóng bức, không có cây xanh, ban ngày mọi người phải vào
rừng ẩn núp để tránh nắng, ban đêm trở về nhà dù v́ sợ cọp dữ.
Bất chấp mọi khó khăn ban đầu, giáo dân cùng với cha JB, dựng xây
nhà cửa, phá rừng làm nương rẩy, cùng với sự trợ giúp của các cấp
chính quyền, cuộc sống dần dần đi vào ổn định.
Tiếng lành đồn xa, nhiều con chiên ở hai giáo xứ cũ (Tân Lập – Hoa
Châu) và một số người từ các nơi khác đă chạy về Ḥa Yên xin gia
nhập giáo xứ. Trong khoảng từ năm 1967 đến năm 1970 giáo xứ đă tiếp
nhận thêm 100 hộ dân chia làm hai đợt, mỗi đợt 50 hộ. Giáo dân ngày
càng đông, theo sự đóng góp ư kiến của cha Hat trưởng, vào năm 1968,
cha JB và Ban điều hành giáo xứ đă quyết định xây nhà thờ tại khu
vực hiện nay. Trước khi làm nhà thờ, nhà xứ được xây cất cuối năm
68, đầu năm 69, cha xứ lên nơi cư trú mới để tiện việc mục vụ.
Bắt đầu năm 1969, cha già JB và bà con giáo dân khởi sự công việc đi
t́m vật liệu phế thải, ai chỉ đâu t́m tới đó để làm vật liệu xây
dựng nhà thờ. Khi đă có đủ vật liệu, công tŕnh xây dựng nhà thờ
được khởi công vào đầu năm1970 và hoàn tất cuối năm. Sau đó, trường
tư thục Thánh Tâm được xây dựng trong khu vực khuôn viên nhà thờ, để
cho con em vừa học văn hoá, vừa học giáo lư và cũng là nơi để sinh
hoạt. Điều đặc biệt, ngôi trường nầy, sau nhiều đổi thay, đă được
sửa chữa lại. Hiện giáo xứ đang xử dụng để giảng dạy giáo lư và
nhiều công việc mục vụ khác.
Năm 1973, bên cạnh cha Gioan B. Nguyễn Quang Minh có cha già Giuse
Phạm trọng Điều từ An Khê – Đà Nẵng về Hoà Yên nghĩ dưỡng. Giáo xứ
đă làm một nhà nguyện nhỏ để cha già dâng lễ cùng với giáo dân ở Băi
Giếng Nam, tức giáo họ Phêrô bây giờ. Sau 5 năm, cha Điều được Chúa
gọi về và an nghỉ tại nghĩa trang Hoà Yên. Sau đó, cha già Phêrô
Phan đức Triều từ Thanh Bồ – Đà Nẵng thay ngài coi sóc giáo dân ở
Băi Giếng Nam vào năm…. và ngài đă từ trần vào năm…. Ngài cũng an
nghỉ tại Hoà Yên. Sau một thời gian, con cháu ngài đă xin di dời hài
cốt để đem về quê hương.
Cha Gioan B. Nguyễn Quang Minh đă coi sóc giáo xứ Hoà Yên từ nằm
1966 đến năm 1975. Năm 1975 v́ thời cuộc đổi thay, Cha Gioan B. về
mục vụ tại giáo xứ Thánh Tâm, thuộc giáo phận Xuân Lộc cũ, hiện nay
là Giáo phận Bà Rịa. Năm 1992, Ngài qua đời và được an táng tại đây.
Trong thời gian trống vắng chủ chăn, có hai linh mục Phêrô Hoàng
xuân Nghiêm và Linh mục Giuse Cao Văn Cường từ Đà Nẵng đă đến Hoà
yên giúp mục vụ cho giáo dân Hoà Yên trong ṿng 4 tháng. Tiếp đó,
Đức Giám Mục đă cử Linh mục Giuse Nguyễn Thế Thoại về làm quản xứ
chính thức của Hoà Yên, cùng đến với Cha Giuse là 11 Chủng Sinh.
Trong một thời gian dài cuộc sống mọi người trong nhà xứ hết sức
gian khổ, thiếu thốn, cha xứ phải chăn ḅ, các thầy vào rừng chặt
củi đốt than để kiếm sống. Giáo dân phụ giúp thêm lương thực là ḿ
lát khô, c̣n gạo lúc đó là của hiếm. Sau đó, giáo dân đă giúp cho
nhà xứ t́m được nương rẫy để tăng gia sản xuất, các thầy ngày ngày
lao động rất cực nhọc.
Cha Giuse Thoại coi sóc giáo dân được 2 năm, tinh thần người giáo
dân vừa ổn định phấn khởi, th́ đột nhiên, vào năm 1976, cha Giuse
phải rời bỏ giáo xứ để đi học tập theo chính sách của nhà nước, các
Thầy c̣n được lưu lại Hoà Yên trong một khoảng thời gian, đến năm
1986 mới giải tán.
Thời gian đầu khi Cha Giuse đi học tập, linh mục phó của giáo xứ Hoà
Nghĩa là cha Phêrô Mai Tính được Giám Mục cắt cử tạm thời coi sóc
giáo xứ Hoà Yên. Sau đó ngài đă âm thầm nhận chức chính xứ. Trong 24
năm coi sóc giáo xứ Hoà Yên, cha Phêrô đă có nhiều sự canh tân. Giáo
xứ được chia thành 7 giáo họ là: Maria, Phanxicô, Micae, Phaolô,
Tađêô, Giacôbê và Phêrô. Cha Phêrô đă cùng giáo dân sửa sang lại nhà
thờ, nhà xứ, trường Thánh Tâm cũng được tu sửa v́ đă hư hại nhiều
sau thời kỳ chiến tranh. Cung thánh bàn thờ, chặng đường thánh giá,
cửa nhà thờ, các bàn quỳ cũng được sửa sang lại. Một tháp chuông lớn
được xây dựng trong thời kỳ này.
Đặc
biệt, nhà nguyện cũ của giáo họ Phêrô được làm lại và hoàn thành vào
năm 1996. Một số giếng công cộng với sự tài trợ của nước ngoài đă
được xây dựng kiên cố. Cùng với ngài, mỗi hộ giáo dân đă đóng góp
15kg ḿ để để sửa lại đường 25m và 2 đường liên thôn Tân Hoà – Yên
Hoà. Cha Phêrô đă cũng cố ca đoàn, thành lập nhiều đoàn thể trong
giáo xứ.
Vào năm1997, Cha Phêrô Mai Tính được cử đi du học tại pháp, trong
thời gian này, giáo xứ đă có cha phó là cha Giuse Nguyễn Thanh Hải.
Trong khi cha chính đi vắng, cha phó đă canh tân lại tường rào bao
quanh khu vực nhà xứ, lắp thêm quạt máy để giúp giáo dân tham dự
thánh lễ được thoải mái hơn. Cha Thanh Hải cũng đă vận động được
nhiều học bổng giúp các học sinh nghèo và cho đến nay các em vẫn c̣n
được hưởng dụng.
Sau 2 năm du học, cha Phêrô trở về tiếp tục coi sóc giáo xứ Hoà Yên.
Vào năm 2001, cha được Đức Giám Mục gọi về hoạt động ở Toà Giám mục.
Cha Phó Giuse được đổi về giáo xứ Suối Hoà, nhậm chức chánh xứ. Cha
xứ Suối Hoà lúc đó là cha JB. Nguyễn Vinh, lănh bài sai về nhậm chức
chánh xứ Hoà Yên, cho đến nay đă hơn 5 năm.
Với sức khoẻ dồi dào, cha JB Nguyễn Vinh đă hăng say làm nhiều công
tŕnh cho giáo xứ. Cha đă vận động mua thêm đất để mở rộng khuôn
viên nhà nguyện Phêrô, xây tường rào bao quanh. Một nhà để dạy giáo
lư 250m² và một nhà xứ 145m² đă được xây dựng để cha già Phêrô
Nguyễn đ́nh Phượng, hiện đang nghỉ dưỡng, có điều kiện làm mục vụ
cho giáo họ Phêrô. Cha JB Nguyễn Vinh đă sửa sang lại hàng rào nhà
xứ đă bị đổ nát, sửa sang các pḥng họp, nhà xứ, tôn tạo lại quạt
điện, ánh sáng cho nhà thờ, trường học, pḥng hội, tân trang lại các
bàn ghế trong nhà thờ đă cũ kỹ. Đặc biệt, cha đă cùng giáo dân xây
dựng tượng đài Đức Mẹ Lavang để làm nơi cho mọi người kính viếng và
cầu nguyện, dâng thánh lễ vào các ngày lễ trọng kính Đức Me và các
ngày thứ bảy đầu thángï. Tại nghĩa trang, ngài cũng xây một tượng
đài và bàn thờ để dâng thánh lễ vào ngày lễ các Đẳng và ngày mồng 2
tết. Năm 2005, giáo xứ đă khánh thành một ngôi nhà sinh hoạt đa năng,
được xây dựng bên cạnh nhà xứ, trong đó có pḥng để hội họp, pḥng
đọc sách, pḥng học vi tính, và pḥng nghĩ dành cho khách văng lai.
Gần đây, giáo xứ đă hợp tác với chính quyền để sửa sang lại con
đường đi lên nghĩa trang có chiều dài gần 1km.
Từ con số ban đầu là 150 hộ dân, hiện nay giáo xứ đă có gần 800 hộ
dân với số giáo dân là 4.000 người. Trong 40 năm, giáo xứ Hoà yên
ngày càng phát triển về nhiều mặt, đời sống kinh tế, tŕnh độ kiến
thức được nâng cao. Giáo xứ đă cống hiến cho giáo hội nhiều linh mục
và tu sĩ nam nữ, hiện đang phục vụ trong và ngoài giáo phận.
Xin tạ ơn Chúa v́ muôn ơn lành Chúa đă tuôn đổ xuống trên giải đất
Hoà Yên.
Các linh mục phụ
trách giáo xứ từ ngày thành lập đến nay:
-
Linh mục
J.B Nguyễn Quan Minh (Người sáng lập) 1966 - 1975
-
Linh mục
Giuse Nguyễn Thế Thoại 1975 - 1976.
-
Linh mục
Phêrô Mai Tính 1977 - 2001.
-
Linh mục
GB. Nguyễn Vinh 2001- đến nay
Các Linh
mục Phó xứ:
Hoa quả
ơn gọi của giáo xứ:
-
Lm Đaniel
Đinh Viết Cư
-
Lm Paul
Đậu Văn Pháp
-
Lm F.X
Trịnh Hữu Hưởng
-
Lm Phêrô
Nguyễn Kim Thăng.
-
Lm
Đamianô Trương Thanh Hùng.
-
Lm Phêrô
Trần Văn Hải
-
Lm Phaolô
Cao Hoà Vinh
-
Lm. Phêrô
Trần Trung Nam
-
Lm. GB.
Nguyễn B́nh Định CssR
-
Lm. Giuse
Huỳnh Lê Pháp CssR
-
Lm. Đinh
Quốc Trụ (OFM)
-
2 Thầy
Đại Chủng Sinh Đcv Sao Biển Nha Trang.
-
Khoảng 12
Chủng sinh ngoại trú.
-
Năm 2006
-2007: Dự tu có: nam 112. nữ : 41).
Sinh
hoạt giáo xứ:
Các lớp
giáo lư được tổ chức song song với lớp và lứa tuổi của các lớp học
phổ thông, từ lớp mẫu giáo đến lớp 12. Tổng cộng hơn 20 lớp, học đều
đặn trong năm vào mỗi chúa nhật. Năm học bắt đầu và kết thúc theo
các trường phổ thông. Trung b́nh mỗi lớp có khoảng 40 -60 em.
Giảng viên
giáo lư, đa phần là thầy cô giáo ở các trường phổ thông, các Nữ tu
và một số cựu tu sĩ, giáo dân. Giảng viên giáo lư được cha xứ hướng
dẫn hàng tuần vào chiều thứ bảy. Vừa qua có tổ chức một khoá huấn
luyện cho giớiù trẻ để làm phụ giảng và trong tương lai sẽ chọn làm
giảng viên.
Hướng
tương lai:
Trong tâm
thức của người giáo dân luôn thao thức đến việc truyền giáo, v́ thế
số gia đ́nh ước muốn cho con cái dâng ḿnh cho Chúa khá đông. Ngoài
ra, tuy kinh tế khó khăn những khi có lời kêu gọi giúp đỡ những vùng
truyền giáo, Hoà Yên hưởng ứng khá nhiệt t́nh.
Bằng những
hành động cụ thể, hầu hết các hội đoàn đều tham gia các việc truyền
giáo, dưới các h́nh thức sau: sống gương mẫu, rao truyền Lời Chúa,
công tác từ thiện giúp đỡ người nghèo thăm bệnh nhân. Kết quả thu
được trong những năm qua là nhiều người, nhiều gia đ́nh đă đến với
Giáo Hội, hoặc đang t́m hiểu.
Đối tượng
truyền giáo chính của giáo xứ hiện nay, là anh em đang sống quanh
ḿnh. Điều đáng mừng là có nhiều hội đoàn và bất cứ hội đoàn nào
cũng đều tham gia công việc truyền giáo dưới nhiều h́nh thức trực
tiếp hoặc gián tiếp.
Tuy nhiên,
người đời thường nói "có thực mới vực được đạo". Muốn làm việc từ
thiện phải bằng lời nói và việc làm cụ thể, nhất là cần phải có của
cải vật chất, đây chính là khó khăn của giáo xứ.
Ưu tiên
quan tâm giới trẻ, học hành, tham gia công tác nhà Xứ, các hội đoàn,
cách hăng say với tinh thần trách nhiệm. Ứớc mong xây đủ pḥng lớp,
phục vụ việc dạy giáo lư và các sinh hoạt giáo xứ.
Nguồn :
Website GP Nha Trang
|
|