|
Lược
sử Gio xứ Gia An
GIO XỨ GIA AN
GIO HẠT ĐỨC TNH GIO
PHẬN PHAN THIẾT
CỘNG ĐON HIỆP NHẤT YU
THƯƠNG - AN BNH
Năm thnh lập: 1958
Bổn mạng: Mẹ Ln Trời (Lễ
knh ngy 15 thng 8)
Linh mục chnh xứ: Tađ
Nguyễn Quang Trung
Số gio dn: 2769/ 643 hộ gia
đnh
Địa chỉ: Thn 3 x Gia An-Huyện
Tnh Linh - Tỉnh Bnh Thuận. (
Bản đồ )
I. Vị tr địa l:
Nằm trn trục lộ ĐT 720 (Đối diện UBND x), cch Trung tm hnh
hương Đức Mẹ Tpao 28km về hướng Ty, cch ng ba ng Đồn 50km về
hướng Đng, cch ng ba căn cứ 6: 50km về hướng Nam.
II. Sơ lược sự hnh thnh v pht triễn
Cuối năm 1957, một t gio dn tn tng từ gio phận Quy Nhơn gốc
Quảng Ngi (Sơn Tịnh, Tư Nghĩa, Mộ Đức, Đức Phổ) được đưa đến khu
dinh điền Duy Cần, thuộc x Gia An, huyện Tnh Linh, tỉnh Bnh Tuy
v được chia lm 4 ấp: Cần, Kiệm, Lim, Chnh c 28 gia đnh cng
gio thuộc ấp Chnh. Đầu năm 1958 c thm 62 gia đnh gio dn gốc
Bắc Ninh từ cc xứ đạo vng Tn Thnh, Xm Mới, G Vấp, v Hố Nai
đến lập nghiệp. C thể ni Gio xứ Gia An ra đời cng với sự hnh
thnh khu dinh điền mang tn Duy Cần, khu dinh điền đầu tin trong
vng Tnh Linh - Hoi Đức.
Theo nin gim năm 1964 của Địa phận Nha Trang, gio xứ Gia An (trước
năm 1975, c tn l Duy Cần) được thnh lập năm 1958, thuộc hạt Phan
Thiết, do linh mục Giuse Maria Phạm Trọng Kim chnh xứ tin khởi,
với ngi nh thờ lợp tranh vch l đơn sơ nhỏ b. Nhờ Ơn Cha gio
xứ từng bước pht triển, d gặp mun vn kh khăn trở ngại. Số gio
dn (1964) Duy Cần l 1162 với 235 gia đnh. Từ khi thnh lập cho
tới năm nay, gio xứ lun lun c cc linh mục phục vụ.
1. Qua cc thời Cha quản xứ
Cha Giuse Maria Phạm Trọng Kim (1957 1958), thời điểm ny
gio xứ hầu như chưa c g, chỉ c ngi nh thờ nhỏ lợp tranh.
Cha G.B Trần Xun Long (1958 1964), lc ny cha xứ cho lm lại
nh thờ lợp tole vch vn, nh xứ tương đối khang trang với 5 phng
học. Đy l thời gian phong tro tng gio rất mạnh mẽ, c nhiều
lương dn gia nhập đạo, cc đon thể được xy dựng v pht triển rất
tốt. Gio xứ chọn Lễ Đức Mẹ hồn xc ln trời (15/8) lm bổn mạng.
Sau biến cố 1963 một số gia đnh trở lại Tn Thnh, G Vấp, cc gia
đnh tn tng khng tham gia cc cng việc chung của gio xứ, lc
ny cc phong tro đi xuống rỏ rệt, số gio dn giảm dần
Cha Phaol Nguyễn Lộc Huệ (1964 1965), v thời cuộc chiến tranh
loạn lạc nn cha chỉ lưu lại thời gian rất ngắn.
Cha Antn Mai Khắc Cảnh (1965 1966), cha về nhận xứ Duy Cần.
Vo ngy thứ năm Tuần Thnh (1966), kỷ niệm thnh lập B tch Thnh
Thể v chức linh mục, cha đi Lạc Tnh thăm cha P.X Hong Kim Điền,
trn đường về, cha bị chnh quyền cch mạng lm thời mời đi học tập
cải tạo. Do ốm đau bệnh tật cộng với rừng thing nước độc, cha đ
qua đời trong ni rừng Tnh Linh. (Hi cốt của ngi được di dời về
tại gio xứ Gia An ngy 21. 6. 1996). Thời gian ny, gio xứ thiếu
vắng linh mục cai quản. Được sự quan phng của Cha, cha L Văn Sinh
quản xứ Sng Nhơn đ về dng Thnh lễ cc ngy Cha nhật.
Cha Giuse Nguyễn Thanh Vn (1968 1973), thng 8/1968, cha từ
gio xứ Tư Tề về nhận gio xứ Duy Cần, cha đ cho củng cố lại cc
sinh hoạt chung của gio xứ, c cc thầy về gip xứ nn đời sống đạo
của gio xứ bắt đầu khởi sắc trở lại, cng với một số đon thể như
Hội Đạo Binh Đức Mẹ, Hng Tm Dũng Ch Cuộc chiến tranh ngy cng
c liệt, sng ngy 27 thng ging năm 1973, với đức i mục tử cha đ
hy sinh tnh mạng để bảo vệ đn chin, ngi chết chy trong ngi nh
thờ bị thiu rụi bởi bom Napan, cng với thầy gip xứ Luca Nguyễn
Ngọc Thy, v 2 em Đaminh Nguyễn Văn Cảnh (gip lễ), v Maria
Madalena Nguyễn Thị Kim (chị nui nhỏ b).
Cha Vinh Sơn Nguyễn Đạo Qun (1973 1975), thng 4/1973 cha về
với gio xứ, lc ny c một số gia đnh từ Tn Thnh - Si Gn, Long
Hoa - Phan Thiết đến lập nghiệp v thnh lập một gio họ mới, chọn
Thnh Vinh Sơn lm bổn mạng. Cha xứ cho xy dựng lại nh thờ tạm 2
phng, nh xứ 1 phng lợp tranh vch vn, đồng thời lm thm 4 phng
để dạy văn ha cho cc em thiếu nhi trong gio xứ. Đầu năm 1974 cha
cho khởi cng xy dựng nh thờ mới, ngy 25.12.1974 vng Tnh Linh -
Hoi Đức rơi vo tay chnh quyền cch mạng, lc ny một số gio dn
phải tạm lnh về vng Bnh Tuy, sau 30. 4. 1975 mới trở lại gio xứ,
nh thờ mới hon thnh được phần mng v cc cột b tng, cng trnh
buộc phải dừng lại v thiếu kinh ph, tole v cc vật liệu khc thất
thot dần.
Cha F.X Đinh Tấn Thời (1975 30.10.1994), sau biến cố 1975 gio
xứ gặp rất nhiều kh khăn trong mọi cng việc, đất đai nh thờ bị
trưng thu, nghĩa trang buộc di dời, mọi hoạt động tn gio bị ngăn
cấm. Chỉ c ngy Cha nhật mới c Thnh lễ, ngy thường trong tuần
cha dng thnh lễ chui cửa đng then ci, khng dm đọc kinh, ht
to tiếng, rất t gio dn tham dự, cc sinh hoạt khc bị ngăn cản,
cc đon thể tự tan r, lc ny cha xứ chia cc gio họ theo đơn vị
hnh chnh (c gio họ 1,2,3,5). Vo cc ngy lễ lớn: Phục Sinh,
Ging Sinh gio dn khắp cc vng ln cận thuộc 2 huyện Đức Linh,
Tnh Linh quy tụ về nh thờ Gia An để tham dự cc nghi thức v Thnh
Lễ. Năm 1977-1978 một số gio dn Tn Mỹ, Quy Lai, So Ct, Lăng C
thuộc Tổng địa phận Huế vo lập nghiệp tại Gia An, lập nn Gio họ
mới. Đồng thời năm 1979 c 34 gia đnh cng gio với 205 gio dn đi
xy dựng vng kinh tế mới, đa số thuộc hai gio xứ Bồng Tin v Cổ
Việt từ gio phận Thi Bnh di cư vo Nam v lập nghiệp tại x V
Thư V Xu Đức Linh Bnh Thuận, nn c thm gio họ Vũ Ha,
chnh số gio dn ny đ gip tăng thm sức mạnh cho gio xứ, bởi lẽ
anh em đ quen sống trong chế độ XHCN ở Miền Bắc một thời gian kh
di nn c t nhiều kinh nghiệm. Thng 2/1989 do điều kiện thuận lợi,
cng với mong ước của gio dn cha xứ đ cho tiếp tục xy dựng nh
thờ mới trn nền nh thờ cũ, như trời hạn gặp mưa ro, b con gio
dn, nhất l gio họ Vũ Ha đ khng tiếc cng, tiếc của cng nhau
xy dựng nơi thờ phượng Cha. Ngy 12 thng 11 năm 1990 cng trnh
đ hon thnh v được Thnh hiến bởi Đức Cha Nicola Huỳnh Văn Nghi,
đy l ngi thnh đường đầu tin được khnh thnh của gio phận Phan
Thiết kể từ sau biến cố 1975. Ngy 10 thng 10 năm 1993 Hội Dng MTG
Phan Thiết cử 2 d: Trxa Nguyễn Thị Miều v Maria Nguyễn Thị Loan
về thnh lập cộng đon MTG tại Gia An, sự c mặt của Cộng đon MTG
cc hoạt động của gio xứ thm phần phong ph.
Cha Phr Nguyễn Thin Cung (4.11.1994 31.8. 2003), cha đến từ
gio xứ Ma Lm, lc ny b con gio dn c tm l rất sợ chnh quyền
cch mạng, chnh cha đ khuyn bảo b con cứ sống đng tinh thần yu
thương của Cha, chẳng c g phải sợ, cha đ hướng dẫn cc gio họ
chọn cc Thnh Tử đạo Việt Nam lm bổn mạng: Cc Gio họ Matthu L
Văn Gẫm, Anr Nguyễn Kim Thng, Emmanuel Nguyễn Văn Triệu, cc ban
ngnh, đon thể được thnh lập v đi vo hoạt động rất tch cực,
hiệu quả: Ban m thanh nh sng, thể dục thể thao, đại diện phụ
huynh học sinh cng gio, ẩm thực, khnh tiết, trang tr, hội cầu
nguyện Năm 1998 cha cho xy lại ngi nh xứ khang trang đẹp đẽ, nh
xứ cũ th tu sửa thnh cc phng học gio l cho thiếu nhi, ngoi ra
cn xy thm 5 phng lm nh bếp, nh kho, nh vệ sinh, nh để xe
tangNgy 31.8.2003 Cha Nguyễn Thin Cung ln đường du học tại Php,
thời gian ny gio xứ khng c linh mục, nhờ ơn Cha, gio xứ c
thầy ph tế Giacb Tạ Chc trng coi v cử hnh cc nghi thức phụng
vụ.
Cha Phaol L Quang Lun (5.11.2003 27. 2. 2006), thời gian cha
ở cng gio xứ khng nhiều, nhưng cha đ quan tm xy đựng được một
đội ngũ cc bộ, nhất l gio l vin rất trưởng thnh v c trch
nhiệm, cc lớp gio l đi vo nền nếp. Mặc d phong tro Thiếu nhi
Thnh Thể đ sinh hoạt từ trước, nhưng đến ngy 14 thng 8 năm 2004
ĐGM Phaol Nguyễn Thanh Hoan mới chnh thức k Quyết định thnh lập
Đon TNTT Gio xứ Gia An (xứ Đon Mẹ Ln Trời). Cũng thời gian ny
cha xứ đ cho tu sửa nh thờ, lm mới gian cung thnh, đng mới trần,
thay lại mi tole, xy tường ro bao quanh khun vin đất nh thờ,
b tng ha cc lối đi (khnh thnh trng tu ngy 15.8.2004).
Cha Giacb Tạ Chc (28. 2. 2006 đến 12.5.2018). Từ ngy cha đến,
ngoi việc phục vụ bn thnh, xy dựng cc đon thể, cha rất lưu tm
đến xy dựng cơ sở vật chất cho gio xứ, cha đ cho xy Nh thờ gio
họ Vũ Ha (năm 2008, thnh hiến ngy 20. 2. 2009 - nay đ ln hng
gio xứ), một cng trnh quan trọng m cc đời cha xứ trước đy d
c nhiều ước muốn cũng chưa thể lm được, ngi cho xy mới 6 phng
học gio l khang trang (năm 2009), thp chung mới (năm 2010) với
kiểu dng 5 chn độc đo, hướng ln trời cao khc lạ so với cc kiểu
thp chung truyền thống. Đặc biệt cha cng với gio dn lm đơn đi
lại gần 1000m2 đất trước đy chnh quyền đ mượn của nh thờ, để xy
đi Thnh Giuse (năm 2011), mở rộng thm khun vin, b tng ha cc
đường kiệu chung quanh nh thờ, nng cao mặt bằng, trồng thm cc
cy xanh, v nhiều cng trnh khc (năm 2012), ngi cho mở rộng thm
gian cung thnh nh thờ (ngy 6. 8. 2013), nhằm phục vụ b con gio
dn ngy cng đng đảo, nhất l trong những dịp lễ, tết.
Cha Tađ Nguyễn Quang Trung Chnh xứ Gia An từ ngy 14. 5. 2018,
cng với dn Xứ Gia An tiếp tục truyền thống tốt đẹp của tiền nhn,
xy dựng Gio xứ v pht huy đời sống đức tin mến Cha yu người
hướng đến một cộng đon Gio xứ Hiệp Nhất- Bnh An.
2. Đời sống kinh tế - văn ho tinh
thần:
2.1 Kinh tế:
L một gio xứ thuộc vng nng nghiệp (trước năm 1975 Nh thờ c
6ha5, nay chỉ cn gần 1ha2), hiện tại vẫn cn gặp rất nhiều kh khăn,
nhưng hy vọng sau khi cng trnh thủy lợi T Pao - Hm Tn hon
thnh, gio xứ Gia An sẽ c một tương lai pht triển sng lạn hơn về
mặt kinh tế. Hiện nay một số gia đnh cng gio đ c vườn cy
cao-su lu năm, một số đi lm ăn xa với đủ cc ngnh nghề: Cng nhn,
thợ may, bun bn, c em đi xuất khẩu lao động... nn đời sống kh
ổn định. Ước mong đời sống văn ha v gio dục sẽ pht triển theo.
2.2 Văn ha:
Gio xứ hiện c: 100% cc em cấp I, cấp 2: 80%,cấp 3: 50%, 40%
cc em sau PTTH đang học nơi cc trường đại học, cao đẳng, TCCN.
Trnh độ văn ha trung bnh của gio dn l ở cấp Trung học cơ sở.
Nhiều em c trnh độ Đại học, cao đẳng nhưng sau khi ra trường đều
lm việc tại Si gn, đi xuất khẩu lao động... v về qu khng xin
được việc lm.
Đặc biệt Gio xứ hiện c: 3 Đại chủng sinh, 11 nữ tu dng MTG
Phan Thiết, 2 dng Thừa sai Claret, 2 dng Thừa Sai Ph Cường, 1
dng Đức Mẹ Đi Viếng Huế, 1 dng MTG Tn Việt SG, 1 MTG Đ Lạt, 1
dng Scalabrini.
2.3 Đời sống đức tin
Về đời sống đức tin, đa số gio dn Gia An l tn tng trở lại
trong phong tro tng gio ồ ạt của những năm 1958 1962, nn nền
tảng đức Tin khng vững chắc, v thế, trong hai biến cố 1963, v
1975, c kh nhiều gia đnh bỏ đạo. Một trong những kh hiện nay cho
cc cha xứ l vấn đề hn nhn, nhiều đi rối rắm do sống giữa b con
lương dn nn giải quyết v cng phức tạp. Nhiều em lớn tuổi do gia
đnh kh khan nn chưa được nhận cc b tch.
Hiện nay số gio dn l 2769, đa số ở trong cc đon thể như Gia
trưởng, Hội cc BMCG, Gio l vin, Legio Mariae, Hội cầu nguyện,
cc lớp gio l được duy tr thường xuyn, cc em lễ sinh, nhm chia
sẻ Lời Cha hằng tuần, cc ca đon thanh nin, thiếu nhi Dưới sự
hướng dẫn của cha xứ, cng với sự cộng tc của cộng đon nữ tu thuộc
hội dng MTG Phan Thiết, v HĐMV gio xứ, cc gio họ, cc ban ngnh
đon thể trong những năm qua gio xứ đ đng gp cho Gio hội 2 linh
mục gio phận: (Cha Giuse Phạm Thọ 1998 v Cha Giuse Hồ Đắc Trung
2018).
III. Hướng đến Tương lai:
Nhờ ơn Cha, d hon cảnh vẫn cn nhiều kh khăn, nhưng gio dn
đ dần dần trở về với Gio Hội. Thm vo đ, một số gio dn ở cc
nơi đến lập nghiệp, nn tinh thần của gio xứ ngy cng đi ln. Đặc
biệt những năm gần đy mở ra một phong tro truyền gio mạnh mẽ,
hiệu quả c nhiều người trở lại. Hiện nay gio xứ c truyền thống
đọc kinh chung tại cc gio họ vo đầu mỗi thng, khoảng 200-250
người tham gia. Thứ tư hằng tuần Hội Gia trường đọc kinh lun phin
giữa cc nhm.
Đối với cng tc x hội, gio xứ lưu đến những đối tượng như:
ngho khổ, gi cả, neo đơn, bệnh tật. Hằng tuần được nhận Mnh thnh
Cha, hằng thng c cha xứ đến giải tội, trao Mnh Thnh Cha tại
nh, hội Legi lin tục thăm viếng, cầu nguyện gip đỡ trong khả
năng c thể. Từ ngy thnh lập Hội nhiều người trở về với Cha qua
cc hoạt động tch cực, hiệu quả của hội.
Để chuẩn bị cho lễ kỉ niệm 60 năm thnh lập gio xứ đang khẩn
trương: Xy dựng mới Đi Đức Mẹ, di dời mộ 2 cha, thầy xứ đến nơi
xứng hợp để gio dn tiện knh viếng, tu sửa, sơn lại bờ ro, tường
bao quanh nh thờ, lm mới cổng, trồng thm cy xanh...
Hướng tới tương lai, gio xứ đang ch đến kha Phc-m-ha đời
sống Đức Tin, huấn luyện tng đồ v đẩy mạnh cng tc truyền gio
bằng đời sống chứng t của mnh theo thư chung Hội đồng Gim mục
Việt Nam.
Nguồn : Phaol Hữu Tạo
Ban truyền thng Gia An
Nhận được ngy 28/8/2018 Xem thm : [Lược
sử Gio xứ Gia An ]
Nguồn : Trang web Gio Phận Phan Thiết
|
|
-
-
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
