|
Lược
sử Giáo xứ Hóa Lộc
Nguồn :
http://giaoxuhoaloc.org
(bản đang cập nhật)
...Trong lịch sử cá nhân mỗi người, cũng như của một dân tộc
bao giờ cũng có bàn tay của Thiên Chúa quan phòng chuẩn bị một cách
tự nhiên, thông thường, hay một cách đặc biệt. Hiện tại của một
người hay một xứ sở thường bị ảnh hưởng, hay mang tính chất của quá
khứ địa phương đó hay là cá nhân đó...
Đôi dòng lịch sử
Giáo xứ Hóa Lộc, thuộc Giáo hạt Văn Hải, địa phận Phát Diệm, địa
bàn hành chính: xã Định Hóa, huyện Kím Sơn, tỉnh Ninh Bình. Cách đây
khoảng 200 năm về trước, Hóa Lộc chỉ là một vùng đất bồi bởi ba con
sông lớn: sông Càn (bắt nguồn từ Yên Mô) và hai chi lưu của sông Đáy
chảy qua đổ ra biển, là vùng đất rậm rạp những bụi lau sậy, sú vẹt...
Được Hồng Ân Chúa tuôn đổ, các dân từ tứ phương đến đây để khai phá
và định cư, hợp thành các thôn, làng, đặc biệt cũng từ khi đó những
hạt giống Đức Tin bắt đầu được gieo trồng. Khi dân cư nơi đây ngày
một đông đã được thành lập xã và gọi đó là xã Thanh Giảng (nay là xã
Hóa Lộc). Trải qua nhiều năm tháng, những hạt giống nay đã nảy mần
và lớn lên dần hình thành Xứ đạo Hóa Lộc. Năm 1904, Giáo xứ Hóa Lộc
chính thức được thành lập.
Nhìn vào bản đồ địa chính thì có thể thấy Định Hóa là mảnh đất
trù phú hình tam giác vuông cân và tiếp giáp với 6 xã khác: phía
đông giáp các xã Yên Lộc, Tân Thành, Lưu Phương đều thuộc huyện Kim
Sơn; phía tây giáp huyện Nga Sơn; phía Bắc giáp với xã Yên Nhân, Yên
Mô; phía nam có đê bãi giáp với xã Văn Hải.
Nhưng khi nhìn vào bản đồ Giáo Phận Phát Diệm, Hóa Lộc như một
viên kim cương sáng ngời, lấp lánh giữa vườn hoa lung linh...đó
chính là Hồng Ân Chúa dành tặng cho mỗi người con Hóa Lộc. Mặc dù
còn là một xứ đạo nhỏ bé, ít người biết đến nhưng Đức Tin và tình
yêu dành cho Chúa của Giáo dân nơi đây thì to lớn như biển cả. Vì
thế nguyện mong Chúa luôn luôn đỡ nâng và dẫn đưa Giáo xứ Hóa Lộc
chúng con ngày một tươi đẹp hơn...
HÓA LỘC - NHỮNG BƯỚC ĐƯỜNG THIÊN ĐỊNH
* Lập ấp làng Hóa Lộc, Tuy Định
- Năm 1961, xây đê đường 10 xong thì quai đê Ba Đê (còn gọi là đê
Năm Mươi) nhưng đến hết đất Tân Thành thì bỏ dở.
(Sở dĩ hồi đó gọi là đê Ba Đê bởi vì tính từ đê Đò Quan qua đê
Đường 10 thì tới đê này là đê thứ ba.)
-Những năm đầu thế kỷ 20, các luồng dân di cư đến vùng kinh tế
mới ven biển, khai hoang và thành lập nên xã Văn Hải.
-Giáp với phía Bắc của Văn Hải là một vùng đất bồi bởi ba con
sông lớn (từ Tân Thành, Yên Bình, Lưu Phương) chảy qua đổ ra biển,
là vùng đất rậm rạp những bụi lau sậy, sú vẹt...Sau dần các dân từ
tứ phương đến khai phá và định cư...đến khi ngày một đông thì được
thành lập xã và gọi đó là xã Thanh Giản (nay là xã Hóa Lộc).
- Thôn Hóa Lộc là một mảnh đất phía tây của xã Thanh Giản tới cầu
ông Quỳ trở ra, là một cánh đồng mênh mông và còn là nút giao thoa
quan trọng của Phát Diệm và các xã ngoài. Nhưng khi đó Hóa Lộc mới
có 6 hộ giáo (thuộc giáo họ Tân An – xứ Phát Diệm).
* Hoàn cảnh Giáo Hội – Giáo Phận
- Cuối năm 1896, sau khi nhà thờ đá được xây dựng xong bởi Cụ Sáu,
Giám Mục AlexandreMarcou Thành (khi đó đang là Giám Mục Giáo Phận Hà
Nội) tới Phát Diệm.
- Ngày 2-4-1901, Đức Leô XIII (Đức Giáo Hoàng khi đó) ra sắc chỉ
phân chia giáo phận Hà Nội, một lần nữa thành lập giáo phận mới, đặt
tên là giáo phận Bắc Việt Duyên Hải (Tonkin Maritime quen gọi là địa
phận Thanh và năm 1924 đổi là Phát Diệm).
-Ngày 8-2-1902, ngày lịch sử do hai địa phận Hà Nội và Phát Diệm
thoả thuận để công bố những điều kiện phân chia bắt đầu có hiệu lực,
Từ Hà Nội, giám mục Gendreau Đông, trong bức thư luân lưu đề ngày
08-02-1902, với tư cách giám mục giáo phận Mẹ, tuyên bố sự kiện phân
chia. Cùng một ngày, từ Phát Diệm, giám mục A. Marcou Thành, trong
bức thư luân lưu cũng đề ngày 8-2-1902, với tư cách giám mục giáo
phận Con, tuyên bố lễ nhận địa phận.
(Lịch sử Giáo Phận Phát Diệm, nguồn: http://phatdiem.org )
* Thành lập Giáo xứ Hóa Lộc
-Sau ngày tách ra thành lập Giáo Phận cùng với công cuộc quai đê
lấn biển thì giáo dân ở Phát Diệm ngày một đông đúc, mở rộng hơn.
- Đến năm 1903, Đức Cha A. Marcou Thành cho thành lập ra Giáo họ
Tân Hóa để góp phần truyền bá Đức Tin cho các vùng ven biển. Nhưng
khi đó chưa có nhà thờ, giáo dân phải dựng nhà tạm để giúp việc
phụng vụ và hằng năm cũng được mấy lần cử hành Thánh Lễ.
(Nguồn: http://www.giaoxugiaohovietnam.com )
- Đầu năm 1904, Đức Cha A. Marcou Thành cho thành lập Giáo xứ Văn
Hải và được một Cha già người Pháp coi sóc (Cha Phùng hoặc Cha Tòng).
Khi đó Giáo xứ Văn Hải gồm ... giáo họ, trong đó có giáo họ Tân Hóa.
-Sau đó Giáo xứ Văn Hải xây dựng nhà thờ xứ đầu tiên (bằng gỗ)
tại Tân Hóa (nay là nhà thờ cũ của Giáo họ Tân Hóa).
Giáo họ Tân Hóa (xưa thuộc xứ Văn Hải) gồm từ cầu ông Quỳ đến hết
xã Thanh Giản.
Thời gian sau (cũng năm 1904), giáo họ An Lộc được thành lập và
thuộc về xứ Văn Hải.
- Ngày.....tháng....năm 1904, Đức Cha Alexandre Marcou Thành cho
tách giáo họ An Lộc thuộc xứ Văn Hải ra để thành lập xứ riêng, gọi
là xứ Hóa Lộc gồm 3 giáo họ: họ Tân Hóa (có nhà thờ cũ của xứ Văn
Hải) họ An Lộc (giáo họ Trị sở nhưng chưa có nhà thờ) và họ Tuy Định
(chưa có nhà thờ). Đó cũng chính là nền tảng vững chắc để xây dựng
nên Hóa Lộc tươi mới như hôm nay.
- Đến năm 1907, nhà xứ vượt đất để làm nhà thờ họ An Lộc bằng gỗ
tạm vách, ở dưới chân có bả hồ, nhưng khi đó chưa có tháp nhà thờ.
- Vào đời cố Nghi người Pháp, giáo dân Hóa Lộc mỗi ngày một đông
hơn và được Cha già Ân làm chính xứ Văn Hải giảng đạo cho giáo dân
họ An Lộc.
- Năm....Giáo xứ Văn Hải di dời nhà thờ thì rỡ nhà thờ cũ ra để
lấy gỗ xây dựng lại nhà thờ mới (hiện nay) và để đất cho Giáo họ Tân
Hóa (xứ Hóa Lộc) làm nhà thờ mới.
- Ngày...tháng...năm 1913, Giáo xứ Hóa Lộc được xây dựng lại nhà
thờ và tháp chuông nhưng vẫn chưa có Cha xứ. Vì vậy giáo dân phải đi
Lễ ở Văn Hải và Phát Diệm.
- Sau 16 năm được thành lập, Phát Diệm đã có những bước chuyển
mình nhanh chóng. Nhận thấy nhu cầu về đạo của giáo dân, Toà Thánh
đã bổ nhiệm thêm cha Louis de Cooman (còn gọi là Đức Cha Hành) làm
giám mục phó, trợ giúp giám mục Alexandre Marcou Thành trong việc
khuyếch trương địa phận.
- 31năm sau, tức năm 1932, đến lượt giáo phận Phát Diệm chia đôi
để thành lập giáo phận Thanh Hoá.
-Thời Bảo Đại năm thứ 8, tức năm Quý Dậu (1933) ngày 11 tháng 06,
Đức Cha Gioan Baotixita Nguyễn Bá Tòng, người Việt Nam đầu tiên được
Đức Thánh Cha Piô XI tấn phong Giám Mục. Ngài được bổ nhiệm làm Giám
Mục Chính tòa Phát Diệm.
- Ngày 7/12/1939, giám mục A. Marcou Thành tạ thế.
(Lịch sử Giáo Phận Phát Diệm, nguồn: http://phatdiem.org )
* Thời kỳ khó khăn
- Mặc dù đã có nhà thờ khang trang hơn trước, giáo dân cũng ngày
một đông hơn nhưng Hóa Lộc vẫn chưa có Linh Mục coi sóc xứ, giống
như một đàn chiên chưa có chủ chăn phải tự mình tìm đường đi và vượt
qua những khó khăn... Thỉnh thoảng mới có các Cha ở Văn Hải và Phát
Diệm đến để dâng Thánh Lễ Chúa Nhật đồng thời cũng nhờ các Cha giải
quyết những công việc quan trọng của Giáo xứ. Các việc như sức dầu
hay rửa tội..v.v.. thì các ông Trùm tự lo.
-Cho đến ngày 21-7-1954, Hiệp Định Giơ-ne-vơ được có hiệu lực,
miền Bắc hoàn toàn giải phóng nhưng nước ta lại bị chia cắt làm 2
chiến tuyến, từ vĩ tuyến 17. Vào thời gian này, Đức Cha, hầu hết các
Cha và giáo dân phải di cư vào Nam. Giáo Phận nói chung và các Giáo
xứ nói riêng phải đứng trước tình cảnh hết sức khó khăn khi thiếu
vắng chủ chiên.
-Ngày 33-11-1956, Cha Phaolô Bùi Chu Tạo được trao quyền làm Giám
quản Giáo Phận Phát Diệm.
-Nhưng sau thời gian đó Cha Thanh không đi được (do bị Nhà Nước
cấm) được về giúp xứ Văn Hải và Hóa Lộc.
-Năm 1958, Cha Thanh về Trường Chủng Viện Phát Diệm, sau đo Ngài
được phong Giám Mục phó Giáo Phận Phát Diệm.
Giáo xứ Hóa Lộc được Cha Phêrô Trần Minh Đức coi sóc.
-Năm 1960, do tuổi cao sức yếu Cha Đức qua đời ở Văn Hải.
- Bấy giờ Hóa Lộc lại không có Cha xứ, các ông Chánh Trương phải
đi thuyển lên rước Cha già Kim từ Phát Diệm xuống để dâng Lễ, xong
lại đưa Cha về Phát Diệm.
- Sau khi Cha già Vinh được phong Linh Mục, Đức Cha Tạo cho xuống
giúp xứ Văn Hải và Hóa Lộc.
- Được một thời gian không dài thì đầu những năm 70 (năm 1971
hoặc 1972) Cha Vinh qua đời ở Văn Hải. Hai xứ Văn Hải và Hóa Lộc lại
không có Cha phụ trách nên không có Lễ, giáo dân phải đi Lễ ở Phát
Diệm.
- Sau đó Đức Cha giao cho Cha Phêrô Vũ Hiếu Cúc (hồi đó coi sóc
xứ Bình Sa) xuống giúp xứ Văn Hải. Lúc này giáo dân ở Hóa Lộc có thể
xuống nhà thờ xứ Văn Hải để đi Lễ thay vì đi Lễ ở Phát Diệm (do khi
đó đường lên Phát Diệm xa hơn so với xuống Văn Hải mà phương tiện đi
lại cũng chưa có). Ban Chấp Hành Giáo xứ Hóa Lộc phải nhờ Cha Cúc về
mọi mặt như hôn phối, Thêm Sức cho thiếu nhi hay làm các phép cho kẻ
liệt...Do thời gian đó Giáo xứ Hóa Lộc không có Cha xứ nên các ông
Trương (chủ yếu là ông Trương Bính) phải kiệu Mình Thánh từ Phát
Diệm hoặc Văn Hải về cho giáo dân Chầu Mình Thánh Chúa.
* Thời kỳ phục hưng
- Năm 1981, Đức Cha cho Cha già Cúc về với xứ Hóa Lộc và ở lại
được cả năm 1982, đồng thời cũng chính Cha Đức là Linh Mục đầu tiên
tổ chức phiên Chầu Lượt và dâng Lễ cho giáo xứ. Vì trước kia Hóa Lộc
chi có rao lịch và giáo dân chỉ đến nhà thờ chầu Mình Thánh Chúa mà
không có Cha xứ.
- Năm 1983, Cha Phanxicô Xaviê Nguyễn Đức Quỳnh được giao phụ
trách 7 Xứ miền duyên hải (Hóa Lộc, Văn Hải, Cồn Thoi, Tân Mỹ, Như
Tân, Tân Khẩn, Tùng Thiện), cho Giáo xứ Hóa Lộc được Chầu Lượt và cứ
sáu tuần thì được Cha dâng Lễ Chúa Nhật một lần ở tại nhà thờ xứ Hóa
Lộc.
- Năm 1991, nhà thờ xứ xuống cấp trầm trọng do những tháng năm
phải sống chung cùng với chiến tranh, cùng với nắng mưa... Sau đó,
Đức Cha giao cho Cha Inga Bùi Ngọc Hoàng về xứ Hóa Lộc giúp xây sửa
lại nhà thờ. Nhưng trong kho quỹ của Giáo xứ có chỉ vẻn vẹn một
triệu đồng cùng một tấn thóc. Trước tình hình ấy, Cha Bùi Ngọc Hoàng
đã kêu gọi sự quyên góp, ủng hộ từ giáo dân trong và ngoài xứ. Nhờ
ơn Chúa, sự kêu mời của Cha Hoàng đã được đáp lại cách tích cực
không những ở trong xứ mà còn ở cả các xứ lân cận khác, đặc biệt có
sự ủng hộ quý báu từ hội từ thiện Tây Đức.
- Năm 1992, nhờ có sự ủng hộ, giúp đỡ về tiền bạc và sức lực của
giáo dân, ân nhân mà sau hơn 3 tháng thi công ngôi Thánh Đường nhà
thờ đã hoàn thành xong một cách nhanh chóng.
- Năm 1994, Cha Giuse Vũ Công Hoàng (hay còn gọi cách trìu mến là
Cha Hoàng đen) từ Cồn Thoi được chuyển về xứ Hóa Lộc là chính xứ.
- Năm 2001, sau 7 năm coi sóc Hóa Lộc, Cha Hoàng đen phải chuyển
đi xứ khác trong sự níu giữ và sâu sắc tình cảm của mỗi người con
trong giáo xứ.
- Năm 2002, Cha Giuse Trần Ngọc Văn được giao cho phụ trách Giáo
xứ Hóa Lộc.
Sau đó, Cha chuyển đến xứ Ninh Bình.
-Năm 2007, Cha Giuse Mai Văn Thiện về với Hóa Lộc và coi sóc xứ.
Năm 2013, Cha chuyển đến xứ Tân Khẩn.
-Năm 2013, Giáo xứ Hóa Lộc hân hoan đón mừng Cha Phêrô Trịnh Ngọc
Do đến làm chủ chăn mới của đoàn chiên Giáo xứ.
- Tháng 8 năm 2019 Giáo xứ đón mừng Cha
Phêrô Nguyễn Văn Phương về làm chú chăn.
Nguồn : http://giaoxuhoaloc.org
..................
1. Tên gọi: Giáo xứ Hóa Lộc
2. Năm thành lập: 1904
3. Bổn mạng giáo xứ: Thánh Antôn Padova
4. Năm xây dựng nhà thờ: 1913
5. Tước hiệu nhà thờ: Thánh Antôn Padova
6. Diện tích khuôn viên giáo xứ: 14.120m2
7 .Số tín hữu: 3.044
8. Số giáo họ: 06
9. Số họ có nhà thờ: 06
10. Số họ chưa có nhà thờ: 0
11. Các hội đoàn:
- Hội Gia trưởng
- Hội Mân côi
- Hội Quản giáo
- Hội Trung nam
- Hội Phụng tự
- Hội Kèn đồng
- Hội Bát âm
- Ca đoàn
- Hội Thánh Thể
- Giáo lý viên
(Thống kê tháng 8 năm 2010)
Nguồn : Web Site GP Phát Diệm
Chi tiết bổ sung xin gởi về
giaoxugiaohovietnam@Yahoo.com
|
- 
