I. VỊ TR ĐỊA L
Gio xứ Đồng Tre l một gio xứ thuộc miền ni tỉnh Ph Yn, bao
gồm 8 x thuộc huyện Đồng Xun: Ph Mỡ, Xun Long, Xun Phước, Xun
Quang 1,2,3, Xun Sơn Bắc, Xun Sơn Nam.
Tiếng đồn chợ Xẩm nhiều khoai,
Đất Đỏ nhiều bắp, La Hai nhiều đường. [1]
La Hai l thị trấn của huyện Đồng Xun. Từ cầu đường sắt La Hai
bắc qua sng Kỳ Lộ, theo quốc lộ 19C về hướng Nam chừng 11 km sẽ đến
nh thờ Đồng Tre, thuộc Xm Trường x Xun Phước, huyện Đồng Xun.

II. ĐI DNG LỊCH SỬ
1. Nguồn gốc
Vo đầu thế kỷ XVIII, cc nh truyền gio vng Ph Yn đặt trụ sở
bn bờ miền xui của sng Kỳ Lộ: Trụ sở Chợ Mới, nằm bn bờ nhnh
sng chảy ra đầm Loan thuộc Hội Thừa Sai Paris [2] v trụ sở
Phường Lụa [3] ở đầu nhnh sng, cch Chợ Mới khoảng 2,6 km thuộc
cc nh truyền gio của Thnh Bộ.[4]
Dng nước sng Kỳ Lộ từ miền ngược đ chảy qua vng đất gio xứ
Đồng Tre trước khi chảy ra cửa biển Tin Chu v đầm Loan để trở
về với đại dương.[5] Trong khi dng nước trong xanh của sng Kỳ Lộ
lững lờ, thinh lặng, hữu tnh xui dng ra biển cả, đ m thầm mang
lại sức sống hữu hạn cho sinh linh, th lng nhiệt thnh của cc nh
truyền gio lại ngược dng ln miền cao tung gieo hạt giống sự sống
vĩnh hằng.
Trong danh sch cc nh thờ, nh nguyện năm 1747 do cha Guillaume
Rivoal ghi th Soi-re [6] c 20 gio dn. Trong bo co của Đức cha
Stphan Thể năm 1850 c ghi: Đồng Tre 225 tn hữu, Bến Bun 282,
Tn Hội 367, Xm Vườn 37.[7]
Năm1867, cha Tađ Tn vừa mới thụ phong linh mục, được chỉ định
đến Ph Yn, phụ trch vng truyền gio Tr K - Đồng Tre.
Năm 1880, cha Franois Chatelet Thung đến thay cha Tn. Năm
1885, cha Chatelet bị phong tro Văn thn st hại tại Cy Da.
Trong bo co của Đức cha Van Camelbeke Hn gởi về Hội Thừa sai
Paris năm 1885 c nhắc đến Bến Bun, một họ đạo bn hữu ngạn sng Kỳ
Lộ đ bị phong tro Văn Thn tn ph. Suối R, Bến Bun, Tn Hội,
Xm Vườn l những họ đạo thuộc vng đất gio xứ Đồng Tre ngy nay.
Tại Suối R cũng như tại Đồng Tre vẫn cn di tch mả cc "Vị Tử Đạo"
bị Văn Thn st hại. Hng năm, vo thng Cc đẳng Linh hồn, gio dn
vẫn cn đi viếng v tảo mộ.
Cha Joseph Auger Đoi, người trực tiếp chứng kiến cảnh tang
thương ở Bến Bun v Đồng Tre đ kể lại: Trn đường đến Cy Da, "Khoảng
ba giờ rưỡi chiều, đi ngang qua nơi trước đy l nh thờ Đồng Di (Bến
Bun) đẹp đẽ, ti nhn cảnh hoang tn nơi đy; chỉ c tường ro l
cn đứng vững, cy cối đều bị chặt st đất. Nhưng th lương nhất l
những g ti thấy khi trở ra! Bn tri nh thờ đổ nt l vũng đất
trũng di khoảng năm mt v rộng hai mt; đ l chiếc hố m người ta
đ vứt bừa những xc chết của gio dn bị thảm st cch đy một
thng rưỡi. Nhờ sự trợ gip của những cơn mưa, một t đất m người
ta đ lấp ln những phần thn thể qu gi ny bị sụp xuống, đy đ
lộ ra những chiếc sọ người giữa đống quần o v rơm rạ bị thối rữa.
Thật l một thảm kịch khinh hong phải trải qua!"
Trn đường từ Cy Da về, "khoảng hai giờ chng ti lại ln đường
v đến năm giờ th chng ti vượt qua dy đồi viền ở pha Nam thung
lũng Đồng Tre di v đẹp. Chng ti dừng chn tại một khu chợ lớn
gần phế tch hoang tn của nh thờ Đồng Tre; lc đ khoảng su giờ.
Ti đi qua thăm tn tch đổ nt của nh thờ; những sọ người nằm
vương vi v xương bị chy đen một nửa. Bn cnh tri l một đống
những mảnh vỡ vụn lấp dưới bn đen v hi thối, hi cốt qu gi của
gio dn Đồng Tre bị st hại."[8]
Theo lời truyền tụng, sau Văn Thn khu vực Đồng Tre chỉ cn sống
st 17 gia đnh cng gio, trong số đ c ng Nguyễn Sum (X T).
ng bị thương, ng trốn ở thượng nguồn sng Tr Bương, được một
người lương dn pht hiện v đưa ng về nh cứu chữa. Người lương
nầy c người chu nội l ng Hồ Văn Xứng hiện nay ở xm Đồng B,
thn Ph Xun A, x Xun Phước. ng Nguyễn Sum c chu nội l ng
Hảo, chu ngoại l ng L Ch Hiếu v b Catarina Nguyễn Thị Phước,
tất cả hiện ở gio xứ Tuy Ha.
Năm 1887, cha Joseph Guitton Thng l thừa sai đầu tin đến Ph
Yn sau khi bị Văn Thn bch hại. Cha ở tại Cy Da.
Năm 1888, vng truyền gio Ph Yn được chia lm hai vng: Bắc v
Nam Ph Yn. Cha Guitton Thng phụ trch Nam Ph Yn, ở tại Hoa Vng.
Cha Joseph Lacassagne Xun phụ trch vng Bắc Ph Yn, ở tại Mằng
Lăng. Cha Phr Huề lm phụ t cho cha Lacassagne Xun, ở tại Cy Da.
Năm 1895, cha Antoine Edmond Wendling Linh được bổ nhiệm lm phụ
t cho cha Lacassagne Xun, ở tại Tr K - Cy Da.
Năm 1896, Ph Yn được chia thnh 3 địa sở: Bắc Ph Yn do cha
Lacassagne Xun đảm nhiệm, ở tại Mằng Lăng; Nam Ph Yn do cha
Gustave Dubulle Phương đảm nhiệm, ở tại Hoa Vng; Miền Ni Ph Yn
do cha Wendling Linh đảm nhiệm, ở tại Tr K - Cy Da. Lc bấy giờ
khu vực Đồng Tre thuộc địa sở Bắc Ph Yn.
Năm 1897, sau khi hon thnh ngi nh thờ mới ở Tr K, cha
Wendling được giao ph trch nhiệm cả khu vực Đồng Tre.[9] Như vậy
thời điểm nầy Đồng Tre l một họ đạo thuộc địa sở Miền Ni Ph Yn.
2. Thnh lập địa sở
Năm 1901, cha Jean Marie Porcher Knh thay thế cha Wendling. Lc
bấy giờ từ Tr K đi Đồng Tre khng c đường lớn, chỉ c những đường
mn nối kết nhiều xm với nhau. Năm 1905, Đức cha Grangeon bổ nhiệm
cha Phr Giảng về phụ t cho cha Porcher Knh. Sau khi cha Giảng
đến Tr K, cha Porcher giao Tr K - Cy Da cho cha phụ t, cha
Porcher xuống xy dựng Đồng Tre, từ thng 8 năm 1905 đến thng 9 năm
1918, cha thường xuyn ở tại Đồng Tre.
Trong sổ tất nin của Gio phận Qui Nhơn năm 1909-1910 th vng
Ph Yn c 4 địa sở : Mằng Lăng, Đồng Tre, Hoa Vng v Tịnh Sơn. Như
thế, địa sở Miền Ni Ph Yn được lập thnh hai địa sở: Đồng Tre v
Tịnh Sơn. Từ đy Đồng Tre l một địa sở c Linh mục ở thường xuyn
lu năm v c những họ đạo đ họp thnh cộng đon tn hữu sốt sắng
sống động: Đồng Tre, Suối R, Tn Hội, Suối My, Suối Trầu, Bến Bun,
Tr K v Cy Da. Cha sở tin khởi l cha Porcher Knh.
Nh thờ Đồng Tre bị Văn Thn tn ph năm 1885 tọa lạc bn bờ hữu
ngạn sng Tr Bương,[10] tục danh ngy nay gọi l Soi Đạo thuộc xm
Đồng B, thn Ph Xun A. Cha Porcher Knh khng xy lại nh thờ
trn vị tr cũ. Cha chọn vị tr xy dựng nh thờ Đồng Tre ở chn ni
Tn Hiệp, nay thuộc thn Ph Xun B. Cha nhật, ngy 08 thng 03 năm
1914 Đức cha Jeanningros lm php ngi nh thờ mới nầy. Cha Porcher
rất hạnh phc khi ni đến cc tn hữu ở Đồng Tre v rất thương nhớ
họ khi ngi được lệnh đổi đi nơi khc.[11]
Ngy 11 thng 12 năm 1918 cha Porcher được bổ nhiệm lm cha sở
Hoa Vng. Trong thời gian cha Porcher đi Hoa Vng, địa sở Đồng Tre
do cha Giacb L Kim Dung, phụ t Đồng Tre đang ở Tr K, chăm sc
mục vụ. Năm 1919, địa sở Tr K được thnh lập, cha Giacb L Kim
Dung được bổ nhiệm lm cha sở Tr K. Cuối năm 1919, cha Phr L
Chu được bổ nhiệm lm cha sở Đồng Tre với cc họ đạo: Đồng Tre,
Suối R, Tn Hội, Suối My, cc họ đạo khc đ được tch ra để thnh
lập địa sở Tr K.[12]
Năm 1923, cha Chu đi nhận nhiệm sở mới, cha Dung, cha sở Tr K,
kim nhiệm Đồng Tre, c cc cha phụ t ở tại Đồng Tre: cha Tma Đon
(1923), cha Phr L Vĩnh Phước (1924 1926).
Thời gian cha Giacb L Kim Dung, cha sở Mằng Lăng, kim nhiệm
Đồng Tre (1935-1941), c cc cha ph Mằng Lăng ln xuống gip mục vụ
ở Đồng Tre: cha Giacb Nguyễn Đnh Thuận (1936), cha Augustin
Nguyễn Thanh Long (1938), cha Tma Trần Ngọc Hườn (1941).
Trong thời gian cha Mn, cha sở Sng Cầu, kim nhiệm Đồng Tre
(1950-1953), thầy Phaol Huỳnh Ngọc Cảnh gip xứ, ở tại Đồng Tre, lo
việc gio l v quản l ruộng đất (1950-1951). Năm 1951-1953, thầy
Phr Huỳnh Kim Lăng thay thế thầy Cảnh.[13] Trong thời gian nầy
(1951-1953) cha Mn thường xuyn ở tại Đồng Tre.
Trong giai đoạn 1945 đến 1954, khắp nơi chm trong lửa đạn của
chiến tranh. Gio phận Qui Nhơn, bao gồm một dải Miền Trung với cc
tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngi, Bnh Định, Ph Yn, l nơi chiến tranh
c liệt. Sinh hoạt x hội cũng như gio hội bị ảnh hưởng nặng nề.
Địa sở Đồng Tre cũng khng nằm ngoi bối cảnh đ: Nh thờ bị bom
đnh sập, gio dn phải tản cư, lnh nạn, linh mục khng thường
xuyn hiện diện.
Thời gian nầy chủ yếu duy tr sinh hoạt ở những nơi c gio dn
tập trung đng như Đồng Tre, Suối R. Cc gio điểm vng su, vng
xa như Suối My, Suối Trầu th hoặc tập trung ln Tr K, Cy Da,
hoặc về Đồng Tre. Hai họ Tn Hội, Bến Bun cũng cn sinh hoạt nhưng
chỉ c một t gio dn.
Trong k ức của địa sở, khoảng thời gian từ 1955-1975, c lẽ ba
cha quản xứ sau đy đ để lại một dấu ấn su đậm nhất: cha Phaol
Nguyễn Thanh Bnh, cha Giuse Phan Văn Hoa v cha Phr Phan Anh Thụ.
Cả ba vị mục tử nầy đ c nhiều sng kiến v nỗ lực mục vụ, đặc biệt
l cng cuộc truyền gio, thiết lập cc gio điểm v xy dựng nhiều
nh nguyện cho cc cộng đon vng su vng xa. Đặc biệt, cha Giuse
Phan Văn Hoa đ mở ra phong tro truyền gio cho cc anh em Dn tộc
t người.
Ngoi ba cha, thời gian nầy cũng để lại một hnh ảnh, một mẫu
gương tng đồ gio dn đng khm phục đ l ng Biện Knh, tức cụ
Gioan Baotixita Nguyễn Nhường, một chức việc v l một gio l vin
đ gip cng việc mục vụ qua lin tiếp mấy đời cha sở: cha Bnh, cha
Hạnh, cha Hoa. C một điểm độc đo nơi cụ l ni rnh tiếng dn tộc,
nn đ từng được chỉ định đi dạy tn tng cho nhiều anh chị em Dn
tộc khắp nơi trong địa sở. Cụ đ qua đời năm 1999, hưởng thọ trn 90
tuổi.
Trong giai đoạn 1957-1963, địa sở Đồng Tre c những bước pht
triển đng kể. Đặc biệt nhất đ l phong tro tng gio của anh em
lương dn, nhất l anh em Dn tộc t người. Theo thống k của Gio
phận Qui Nhơn năm 1960, địa sở Đồng Tre c 1.280 cựu gio hữu; 2.179
tn tng v 809 dự tng. Trong ton địa sở c 39 gio họ, rải rc
trong cc x thuộc huyện Đồng Xun đều c cộng đon sinh hoạt cng
với nh nguyện đơn sơ để đp ứng nhu cầu mục vụ v đời sống đức tin.
Từ những cộng đon gần Đồng Tre như Thnh Gi, Xm Mới, Ph Hội,
Phước Hiệp cho đến những nơi xa như Suối My, Tn Lương, Tấn Binh,
Suối Trầu, Suối Cối, Kỳ Lộ, Đa Lộc, Xun Sơn, Xun Lnh, La Hai gần
như nơi no cũng c nh nguyện v sinh hoạt rất sinh động.
Theo quyết định của Hội đồng Gio phận họp tại Ta Gim mục Qui
Nhơn ngy 06 thng 02 năm 1961, địa sở Đồng Tre được tuyn bố l một
trong số 49 gio xứ chnh thức theo gio luật (Paroecia) trong Gio
phận Qui Nhơn (lc ấy chưa chia tch Gio phận Đ Nẵng).[14]
Nhưng rồi thời ổn định v pht triển đ lại nhường chỗ cho bất ổn
của chiến tranh. Hầu hết cc nh nguyện bị tn ph, cc cộng đon
tan r: một số đng tn hữu bỏ đạo, một số khng t di tản đi nơi
khc. Đặc biệt, cc cộng đon anh em Dn tộc t người tứ tản chạy về
sống tạm bợ trong cc khu tị nạn để rồi tản mc lần về lại ni rừng
v xa rời vốn liếng đức tin t ỏi mới vừa tiếp nhận. Trong thời gian
yn bnh, sinh hoạt mục vụ của Đồng Tre vẫn cn tri rộng trn ton
huyện Đồng Xun. Tuy nhin, sau năm 1963 sinh hoạt mục vụ chỉ cn
tại ba địa điểm chnh: Đồng Tre, Suối R v La Hai. Mỗi nơi đều c
nh nguyện tạm thời để gio dn sớm hm kinh nguyện v hiệp dng
thnh lễ. Tuy vậy, cũng khng t lần, gio dn tại Đồng Tre, Suối R
đ bồng bế sơ tn xuống La Hai để trnh bom đạn chiến tranh. Ring
tại Đồng Tre, từ năm 1972, v thường xuyn bị đe doạ bởi đạn pho
của chiến cuộc, phải cử hnh phụng vụ, kinh nguyện, tại ngi nh
trường cch nh thờ chnh về pha Đng-Bắc khoảng 600m. Kể từ sau
năm 1975, ngi nh trường nầy trở thnh nh thờ chnh của gio xứ.
Nh thờ tại chn ni Tn Hiệp (ni Một) bị hoang ha v được chnh
quyền địa phương chọn lm cơ quan Ủy ban nhn dn x Xun Phước.
Kể từ khi ho bnh được ti lập, gio xứ Đồng Tre một lần nữa "lm
lại từ đầu". Gio dn từ cc khu tạm cư lần lượt trở về vườn xưa đất
cũ, chủ yếu tập trung ở hai khu vực Đồng Tre v Suối R. Nh thờ La
Hai bị trưng dụng.
Năm 1975, cha Phr Bi Huy Bch được bổ nhiệm lm cha sở Đồng
Tre. Cha thường xuyn ở tại Suối R, hằng tuần đến Đồng Tre dng
thnh lễ Cha nhật v cc lễ trọng. Nh thờ v nh vung tại Suối R
được cha dựng ln bằng vật liệu th sơ, vch trt đất, nh thờ lợp
tn, nh xứ lợp tranh, nhỏ hẹp. Cha đ qui tụ, củng cố, từng bước ổn
định, pht triển v dẫn đưa đời sống gio xứ vượt qua những kh khăn.
Cha đ thiết lập một quan hệ đạo đời thật gắn b, thn mật, gip đỡ
mọi người, ho hợp qua cch sống ngho kh, bnh dn, giản dị, chất
phc, vui tnh v cởi mở đn nhận. Cha quả l một gương mẫu v chứng
từ sống động về đời sống mục tử v loan bo Tin Mừng.
Kể từ ngy mồng 08 Tết Nguyn Đn năm 1979, Đồng Tre lại c dịp
gia tăng con số tn hữu nhờ cộng đồng cng gio vng Cam Ranh đi xy
dựng vng kinh tế mới Đa Lộc, một nơi m từ thập nin 50-60 của thế
kỷ XVIII đ từng ghi dấu một cộng đon gio dn.
Năm 1989, cha Bch tu sửa nh thờ Đồng Tre, thay cy gỗ phần mi
bị mối mọt. Kinh ph do Ta Gim mục v cc n nhn, đặc biệt sự
đng gp quảng đại của gia đnh ng b Huệ ở gio xứ Tuy Ha. Sau
khi tu sửa nh thờ Đồng Tre, cha tiếp tục lm lại nh thờ Suối R,
tường gạch vữa vi th sơ.
Ngy 10 thng 03 năm 1992, cha Giuse Trương Đnh Hiền được đưa về
lm cha sở Đồng Tre. Sau khi nhận nhiệm sở, cha thường xuyn ở tại
Đồng Tre. Cha ổn định từng bước cc cơ sở khu vực nh thờ v nh xứ,
cổ v ơn gọi tu tr, xy nh dưỡng lo tiếp nhận những người gi neo
đơn, tổ chức phụng vụ v sinh hoạt gio l đi vo nề nếp.
Năm 2000, một số cy gỗ nh thờ Suối R bị mối mọt, trụ vch nứt
nẻ, cha phải chạy vạy để xy lại nh thờ Suối R bằng vật liệu rắn
chắc.
Vo ngy 27 thng 05 năm 1993, gio họ Đa Lộc đ vinh dự đn tiếp
Đức cha Phaol Huỳnh Đng Cc, Gim mục Gio phận, về khnh thnh
nh thờ mới do cha Hiền xy dựng v ban php Thm sức cho trn 100
thiếu nhi v người lớn của gio xứ.
Ngy 14 thng 04 năm 2002, cha Antn Nguyễn Huy Điệp được bổ
nhiệm lm cha sở Đồng Tre. Nh thờ Đa Lộc được xy dựng c tnh tạm
thời nn cha Điệp đ khởi cng xy lại nh thờ mới khang trang, kin
cố. Ngy 29 thng 01 năm 2004 Đức cha Phr Nguyễn Soạn chủ sự lễ
khnh thnh nh thờ cng với 40 linh mục đồng tế, một số tu sĩ v
khoảng 1.000 gio dn rải rc từ cc gio xứ cng về hiệp dng thnh
lễ.
Cc cơ sở vật chất của gio xứ đ cũ kỹ, rạn nứt. Ngy 15 thng
08 năm 2007, cha Điệp khởi cng xy dựng Trung Tm Mục Vụ của gio
xứ rất bề thề, khang trang tại khun vin pha Đng của nh thờ.
Ngy 30 thng 01 năm 2009 (Mng năm tết Kỷ Sửu) Trung Tm Mục Vụ
được khnh thnh v đưa vo sử dụng.
Ngy 28 thng 05 năm 2009, Đức Gim mục Gio phận ban hnh quyết
định thnh lập gio xứ Đa Lộc gồm phần đất x Đa Lộc, x Xun Lnh,
huyện Đồng Xun, trước đ thuộc gio xứ Đồng Tre. Cng ngy, cha
Tma Nguyễn Cng Binh, nguyn ph xứ Đồng Tre, được bổ nhiệm lm cha
sở Đa Lộc.
Nh thờ Đồng Tre khng mang vẻ cổ knh, khng đường nt tn thời,
nhưng đ ru phong như đang chờ ngy tn tạo. Sau hai năm chuẩn bị,
sng ngy 29 thng 08 năm 2012, Đức Cha Matth Nguyễn Văn Khi,
Gim Mục Gio phận Qui Nhơn, đ chủ sự thnh lễ đặt vin đ xy đựng
nh thờ Đồng Tre.[15] Ngy 17 thng 06 năm 2015, nh thờ được khnh
thnh v cung hiến cho Thin Cha.
Ngy 04 thng 07 năm 2016, cha Augustin Nguyễn Văn Ph được bổ
nhiệm lm cha sở Đồng Tre cho đến nay.
Cuối năm 2017 gio xứ Đồng Tre c 245 gia đnh, 866 tn hữu, được
phn bố trong 2 gio họ: Đồng Tre 640, Suối R 226.
3. Cc linh mục chnh xứ v ph xứ
- Cc cha xứ
1. Cha Jean Marie Porcher Knh (1909 1918).
2. Cha Phr L Chu (1919-1923).
. Cha Giacb L Kim Dung, cha sở Tr K kim nhiệm (1923-1928).
3. Cha Phr Phan Nho (1928-1935).
. Cha Giacb L Kim Dung, cha sở Mằng Lăng kim nhiệm
(1935-1941).
4. Cha Tma Nguyễn Thiện (1941-1948).
5. Cha Phr Nguyễn Kỳ Hội (1948-1949).
6. Cha Gioakim Nguyễn Thanh Lim (1949-1950).
. Cha Phr Nguyễn Đức Mn, cha sở Sng Cầu kim nhiệm (1950-1953).
7. Cha Giuse T Đnh Sơn (1954 - 1955).
8. Cha Phaol Nguyễn Thanh Bnh (1955 - 1957).
9. Cha Antn Hồ Ngọc Hạnh (1957 - 1958).
10. Cha Giuse Phan Văn Hoa (1958 - 1967).
11. Cha Phr Phan Anh Thụ (1967 - 1971).
12. Cha Micae Nguyễn Tri Phương (1971 - 1975).
13. Cha Phr Bi Huy Bch (1975-1992).
14. Cha Giuse Trương Đnh Hiền (1992-2002).
15. Cha Antn Nguyễn Huy Điệp (2002 - 2016).
16. Cha Augustin Nguyễn Văn Ph (2016-)
Cc cha ph
1. Cha Tma Nguyễn Cng Binh (2003-2009).
2. Cha Gioan Baotixita V T Chn (2009-2015).
3. Cha Matthia V Nhn Thọ (2015-...).
4. Cc linh mục, tu sĩ xuất thn từ gio
xứ
1. Cha Gioan Baotixita Nguyễn Khắc Trung (1897 - 1939).
2. Cha Phr Nguyễn Đnh Tịch (1907 - 26.03.1964).
3. Cha Phr Nguyễn Quang Bu.
4. Cha Phanxic Phạm Đnh Triều.
5. Cha Phanxic Xavi Nguyễn Văn Tuyết, lm việc ở c.
6. Nữ tu Thecla L Thị Thừa, Dng MTG Qui Nhơn ( 2000).
7. Nữ tu Anna Phạm Thị Hiền Linh, Dng MTG Qui Nhơn.
8. Nữ tu Anna L Thị Bch Ngọc, Dng Đức B Truyền Gio.
9. Nữ tu Macta Trương Thị Hồng Linh, Dng Thnh Phaol.
.........
[1] Ca dao Ph Yn.
[2] Chợ mới, thn H Yến, x An Thạch, huyện Tuy An.
[3] Phường Lụa, khu vực Ngn Sơn, thị trấn Ch Thạnh, huyện Tuy
An.
[4] Xem Bulletin des Amis du Vieux Hu, No.4, tr. 208-209.
[5] Sng Kỳ Lộ Chảy đến Ngn Sơn th phn nhnh tại cầu L Gốm,
tục danh gọi l Tam Giang: một nhnh chảy ra cửa biển Tin Chu, một
nhnh chảy ra đầm Loan. Nhnh chảy ra Loan c phn khc được gọi
l sng H Yến. Nh thờ Chợ Mới tọa lạc bn bờ pha Đng sng H Yến.
[6] Suối R.
[7] Nay thuộc x Xun Sơn Bắc.
[8] Bản thng tin Gio phận Qui Nhơn, số thng 4/2010 : "Giải cứu
900 gio dn tỉnh Ph Yn".
[9] Xem Fiche individuelle de Wendling.
[10] Thượng nguồn gọi l sng Tr Bương, hạ nguồn gọi l sng
Con, tiếp gip với sng Ci tại ng ba chợ Lng, thn Phước Lộc,
Xun Quang 3.
[11] Xem Fiche individuelle de Porcher; Mmorial Mission de
Quinhon, du mois d'April 1927, tr. 34.
[12] Xem Mmorial Mission de Quinhon, No.156, 30 Novembre 1919,
tr. 149. Trong bổ nhiệm nầy khng thấy ni đến Bến Bun v Suối Trầu.
[13] Hai thầy thụ phong linh mục vo ngy 17.5.1955.
[14] Xem Bản thng tin địa phận Qui Nhơn, số 22, thng 5 v 6 năm
1961, tr. 13.
[15] Xem Bản thng tin Gio phận Qui Nhơn, số 172, thng 8 năm
2012, tr. 745.
Tc giả bi viết: BBT lịch sử gio phận
Nguồn :
Website GP
Quy Nhơn (6/7/2018)
Xem thm :
Lược sử
Gio xứ Đồng Tre - Nguồn : Trang
Web Gio hạt Ph Yn