|
Lược
sử Giáo họ Biệt Lập Bổng Điền
I. GIAI
ĐOẠN H̀NH THÀNH:
1.
Vị trí địa
lư:
Giáo Họ
Bổng Điền nằm trên địa bàn Xă Tân Lập, Huyện Vũ Thư, Tỉnh Thái B́nh.
Ranh giới Giáo Họ Bổng Điền được bao bọc bởi sông Hồng, đường đê,
nhánh rất nhỏ của sông Hồng. Phía Tây giáp sông Hồng, đường đê sông
Hồng (bên kia là xă Bách Thuận và xă Mỹ Tân, thành phố Nam Định).
Phía Bắc giáp nhánh rất nhỏ của sông Hồng (bên kia nhánh sông nhỏ đó
là xă Dũng Nghĩa. Phía Đông giáp nhánh rất nhỏ của sông Hồng (bên
kia là xă Tam Quang và Tự Tân). Phía Nam giáp sông Hồng (bên kia là
xă Điền Xá, Nam Trực, Nam Định).
2.
Lược sử:
Khi nh́n
vào lịch sử của một Giáo Họ hay Giáo Xứ nào đó, ta thấy khởi đầu bao
giờ cũng đầy khó khăn, gian nan, nhỏ bé, khiêm tốn, ít ỏi. Giáo Họ
Bổng Điền cũng vậy. Nhưng ông bà ḿnh nói: “Có bột mới gột nên hồ”.
Hồ ấy chính là đức tin sơ khởi, vài hộ gia đ́nh tiên khởi, nhà thờ
đơn sơ. Ấy vậy mà họ đă kiến tạo nên một Giáo Họ như ta thấy ngày
nay.
a.
Từ năm
1901 đến năm 1930:
Khởi đầu
chỉ có 3 gia đ́nh, 2 gia đ́nh từ Bùi Chu qua, 1 gia đ́nh từ An Lập (Huyện
Tiên Hưng (xưa), tỉnh Thái B́nh) đến. Họ đều làm nghề chài lưới. Họ
cư ngụ tại bến đ̣ Tân Đệ để dễ bề chài lưới. Với ḷng mộ mến và ước
mong có nơi thờ phượng Chúa sớm hôm. 3 gia đ́nh này đă dựng lên ngôi
nhà thờ đầu tiên vào tháng Giêng năm 1901, nằm ở băi bồi ngoài Tân
Đệ, giáp sông Hồng. Nhà thờ này được làm bằng vật liệu thô sơ 4 gian
bằng gỗ tạp, tường trát vách bùn rơm.
Dần dần
theo năm tháng, thấy đời sống đạo tốt lành của 3 gia đ́nh tiên khởi
trên, có thêm 5 gia đ́nh địa phương đă theo đạo. Lúc này “Giáo Họ”
có 8 gia đ́nh Công Giáo.
Hằng năm,
vào tháng 7, tháng 8 âm lịch, nước thủy triều dâng lên, làm hư hỏng
vách tường bùn rơm của ngôi nhà thờ. Tháng 11.1930, họ đă chuyển vào
xóm Duyên Khê, làng Bổng Điền, Xă Tân Lập, cạnh đường Quốc lộ số 10.
Họ đă làm lại nguyên h́nh nếp nhà thờ cũ, chỉ xây được bức tường
cuối nhà thờ.
b.
Từ năm
1930 đến 1957:
27 năm bà
con giáo dân sống đạo bên nếp nhà thờ đă được chuyển vào như đă nói
trên. Dần dần theo năm tháng, tháng 8 năm 1957, một cơn băo to đă ập
đến làm đổ bức tường cuối nhà thờ và làm cho nhà thờ bị hư hỏng nặng.
Thấy t́nh cảnh tang thương, bà con “Giáo Họ” đă tổ chức xây dựng lại
bức tường cuối nhà thờ, lợp lại mái, trát lại vách tường và giữ
nguyên khung gỗ. Nhu cầu sống đạo của bà con mỗi ngày mỗi tăng lên,
khiến cho Đức Giám Mục Giáo Phận lo lắng và t́m mọi cách để chăm sóc.
II. GIAI
ĐOẠN PHÁT TRIỂN:
a.
Từ năm
1957 đến 1966:
Sau nhiều
năm ngôi nhà thờ bị mối mọt, băo gió làm xuống cấp trầm trọng, chỗ
sinh hoạt đạo không được an toàn. Vào năm 1966, Đức Cha Đaminh Đinh
Đức Trụ và cha Quản Hạt Giuse Trần Trọng Uyên cùng với bà con giáo
dân đă mua được ngôi nhà thờ Họ (nhà thờ Tổ) 5 gian gỗ lim ở Cự Lâm,
xă Xuân Ḥa, huyện Vũ Thư. Đức Cha Đaminh đă đầu tư thêm vật liệu
như gỗ, ngói và một số vật liệu khác để làm đủ 7 gian nhà thờ. Bà
con giáo dân đă khởi công làm lại nhà thờ từ ngày 2.8.1966.
Thời kỳ
này, việc sinh hoạt đạo c̣n gặp rất nhiều khó khăn, song dưới dự
động viên, khuyến khích, giúp đỡ của Đức Cha Đaminh, cha quản Xứ và
bà con các Giáo Họ, Giáo Xứ khác như Hoàng Xá, An Lạc, Bồng Tiên,
Tăng Bổng, Thuận Nghiệp, Nghĩa Khê, Phú Lễ, Thượng Điền, Khê Kiều,
Đào Xá, Tri Lai, Đống Cao, Đaminh, Nghĩa Chính, Tân Mỹ, Nguyệt Lăng,
Gia Lạc, Tường Loan (Nam Định), ngôi nhà thờ được hoàn thành đẹp đẽ
vào tháng 10.1966. 9 giờ sáng ngày 20.10.1966, trước sự chứng kiến
của đông đảo bà con giáo dân và lương dân, Cha quản Xứ đă cắt băng
khánh thành ngôi nhà thờ mới này. Các đoàn hội và đông đảo bà con cả
lương lẫn giáo đến chúc mừng cha quản Xứ và bà con Giáo Họ trong dịp
này.
Nhờ có
ngôi thánh đường khang trang đẹp đẽ, bà con giáo dân Bổng Điền có
nơi thờ phượng Chúa cách xứng hợp. Hằng ngày đến đây để đọc kinh cầu
nguyện. Hằng năm bà con đă tổ chức kính thánh Phanxicô Xaviê quan
thầy cách long trọng. Bà con sống đạo mỗi ngày mỗi thêm sầm uất và
sốt sắng, tuy cũng không thiếu những thăng trầm. Số người theo đạo
thêm đông. Tính đến trước năm 1993 là 80 giáo dân.
b.
Từ năm
1966 đến 1993:
Tuy nhiên
trải qua năm tháng, trải qua mưa gó băo bùng, ngôi nhà thờ gỗ được
xây dựng năm 1966 lại xuống cấp trầm trọng. Giáo Họ lại nghèo nên
không biết xoay sở thế nào để làm lại ngôi nhà thờ. Khi biết tin
Giáo Họ muốn xây dựng lại ngôi thánh đường, một giáo dân gốc Bổng
Điền đang sinh sống tại Tây Đức muốn đóng góp xây dựng toàn bộ. Đó
là ông P.X. Vũ Duy Tân. Chính ông và gia đ́nh đă lo liệu kinh phí
giúp xây dựng ngôi thánh đường đẹp đẽ ta thấy ngày nay.
Được sự
quan tâm giúp đỡ của Đức Cha P.X Nguyễn Văn Sang, hai cha Quản Nhiệm
kế tục Vinh Sơn Vũ Văn Duyệt và cha Hieronimo Nguyễn Văn Đạo, Công
tŕnh xây dựng lại nhà thờ mới được khởi công vào tháng 2.1992.
Trong quá
tŕnh xây dựng, có rất nhiều giáo dân từ các Xứ Họ lân cận đă chung
tay cùng với bà con giáo dân Giáo Họ Bổng Điền.
Ngày
17.4.1993, Đức Cha P.X. Nguyễn Văn Sang, Giám Mục Giáo Phận đă cử
hành nghi thức cắt băng khánh thành và cử hành thánh lễ tạ ơn v́
muôn ơn Chúa đă thương ban cho Giáo Họ Bổng Điền nhất là ngôi thánh
đường lớn, nguy nga (so với thời ấy). Cùng đồng tế có cha Hieronimo
Nguyễn Phúc Hạnh và cha Đaminh Phạm Quang Trung. Có rất đông đảo bà
con giáo dân các Xứ Họ xung quanh và bà con lương dân tham dự thánh
lễ. Đức Cha Phanxicô và mọi người tỏ ra rất vui mừng phấn khởi v́
một Giáo Họ nhỏ bé, số giáo dân ít ỏi nhưng đă xây dựng được một
ngôi thánh đường đẹp đẽ, khang trang, bề thế. Nhờ có ngôi thánh
đường đó, bà con giáo dân như được ấm ḷng và yên tâm có chỗ xứng
hợp thờ phượng Thiên Chúa.
c.
Từ năm
1993 đến 2008:
Cha
Augustino Nguyễn Văn Đề đă trực tiếp chăm sóc Giáo Họ Bổng Điền từ
năm 2006 đến 2008.
Năm 2006,
thấy được nhu cầu truyền giáo và chăm sóc mục vụ các Xứ Họ trong
Giáo Phận, Đức Cha Phanxicô đă mời các Ḍng tu ở các nơi về phục vụ
Giáo Phận, trong đó có Ḍng Chúa Cứu Thế. Đức Cha Phanxicô đă chỉ
định Ḍng Chúa Cứu Thế phục vụ tại Giáo Họ Bổng Điền. Tuy vậy, Nhà
Ḍng vẫn chưa có nhân sự để phục vụ. Năm 2008, cha Giám Tỉnh Ḍng
Chúa Cứu Thế đă sai cha Giuse Phạm Thanh Quang phục vụ tại Giáo Họ
Bổng Điền. Ngày 30.11.2008, Đức Cha Phanxicô đă chính thức bổ nhiệm
cha Giuse Phạm Thanh Quang làm Quản Nhiệm Giáo Họ Bổng Điền. Kể từ
đây, Giáo Họ Bổng Điền bước sang trang mới, dưới sự chăm sóc trực
tiếp của quư cha Ḍng Chúa Cứu Thế.
III. GIAI
ĐOẠN TỪ 2008 ĐẾN NAY:
Năm 2009,
Đức Cha Phêrô được Đức Thánh Cha Benedicto XVI bổ nhiệm làm Giám Mục
Giáo Phận Thái B́nh. Ngài cũng là vị mục tử luôn quan tâm đến công
cuộc truyền giáo của Giáo Phận nói chung và Giáo Họ Bổng Điền nói
riêng. Chính ngài đă về thăm, động viên và dâng lễ cho Giáo Họ vào
các dịp lễ hành hương Minh Niên hoặc dịp trại hè Anphongso. Qua đó,
bà con giáo dân mỗi ngày mỗi thêm phấn khởi, sốt sắng và nhận ra
t́nh thương của Thiên Chúa luôn dành cho ḿnh qua Mẹ Giáo Hội mà cụ
thể là qua Đức Giám Mục Giáo Phận.
Giáo Họ Bổng Điền không ngừng lớn mạnh về nhân số
cũng như các sinh hoạt tôn giáo, đặc biệt đẩy mạnh việc truyền giáo.
a.
Nhân số:
Từ 3 gia
đ́nh tiên khởi, nay số gia đ́nh là 29. Số giáo dân là 105.
b.
Sinh hoạt
tôn giáo:
Tuy là
Giáo Họ nhỏ bé, song hằng năm diễn ra các hoạt động tôn giáo, các
ngày lễ tết rất sầm uất và sôi nổi: Lễ quan Thầy Phanxicô Xaviê, lễ
Giáng Sinh, lễ và văn nghệ đón Giao Thừa mừng năm mới Dương Lịch và
Âm Lịch, lễ hành hương Minh Niên kính Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp mồng 3
tết, lễ Phục Sinh, lễ kính Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp 27.6, lễ thánh
Giêrađô, thánh lễ hằng ngày, các khóa giáo lư hôn nhân và dự ṭng,
giáo lư trẻ em, Hội Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp đọc kinh nơi các gia đ́nh
mỗi tối thứ bảy, hành hương kính Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp và thánh lễ
vào mỗi sáng thứ bảy,…
c.
Các sinh
hoạt khác:
Giáo Họ đă
tổ chức thăm viếng bệnh nhân, người nghèo, già cả, neo đơn vào các
dịp lễ Giáng Sinh, dịp Tết Nguyên Đán và trong năm (nếu có nhu cầu
cấp thiết) nhằm đẩy mạnh việc truyền giáo; trại hè Anphongso cho
giới trẻ, sinh hoạt hè, mở các khóa dạy đàn nhạc, tổ chức khám chữa
bệnh phát thuốc miễn phí,…
IV.
CÁC LINH
MỤC PHỤ TRÁCH GIÁO HỌ:
|
STT |
HỌ
TÊN LINH MỤC |
TỪ
NĂM ĐẾN NĂM |
SỐ
NĂM PHỤC VỤ |
GHI
CHÚ |
|
1 |
Cha
Hiệt |
1948 -
1950 |
2 năm |
|
|
2 |
Cha
Chỉnh |
1950 -
1952 |
2 năm |
|
|
3 |
Cha
Mẫn |
1952 -
1954 |
2 năm |
|
|
4 |
Cha
Quư |
1954 -
1964 |
10 năm |
|
|
5 |
Cha
Vân |
1964 -
1965 |
1 năm |
|
|
6 |
Cha
Uyên |
1965 -
1970 |
5 năm |
|
|
7 |
Cha
Vinh Sơn Vũ Văn Duyệt |
1974 -
1992 |
18 năm |
|
|
8 |
Cha
Hieronimo Nguyễn Văn Đạo |
1992 -
2002 |
10 năm |
|
|
9 |
Cha
Giuse Trần Xuân Chiêu |
2002 -
2006 |
4 năm |
|
|
10 |
Cha
Augustino Nguyễn Văn Đề |
2006 -
2008 |
2 năm |
|
|
11 |
Cha
Giuse Phạm Thanh Quang CSsR (DCCT) |
2008 -
nay |
|
Đến
nay (2016) |
V.
CÁC THẦY
COI SÓC GIÁO HỌ:
|
STT |
HỌ
TÊN CÁC THẦY |
TỪ
NĂM ĐẾN NĂM |
SỐ
NĂM PHỤC VỤ |
GHI
CHÚ |
|
1 |
Thầy Điều |
1949 -
1952 |
3 năm |
|
|
2 |
Thầy Ngự |
1952 -
1953 |
1 năm |
|
|
3 |
Thầy Soạn |
1953 -
1964 |
11 năm |
|
VI.
CÁC TRÙM
CHÁNH GIÁO HỌ QUA CÁC THỜI KỲ:
|
STT |
HỌ
TÊN TRÙM CHÁNH |
TỪ
NĂM ĐẾN NĂM |
SỐ
NĂM PHỤC VỤ |
GHI
CHÚ |
|
1 |
Cụ cố
Chinh |
1930 -
1940 |
10 năm |
|
|
2 |
Cụ P.X
Nguyễn Xuân Tài |
1940 -
1954 |
14 năm |
|
|
3 |
Cụ P.X
Nguyễn Xuân Uy (Mạch) |
1954 -
1987 |
33 năm |
|
|
4 |
Ông
P.X Trần Sách Phụng |
1987 -
1994 |
7 năm |
|
|
5 |
Ông
P.X Nguyễn Xuân Quyên |
1994 -
2002 |
8 năm |
|
|
6 |
Ông
P.X Nguyễn Xuân Quế |
2002 -
2005 |
3 năm |
|
|
7 |
Ông
P.X Nguyễn Xuân Trản |
2005 -
2017 |
2
năm |
|
|
8 |
Ông P.X Trần Xách Tăng
 |
2007 - |
đến nay |
|
VII.
TƯƠNG LAI:
Kể từ khi
thiết lập vào năm 1901 đến nay (2015) đă là 114 năm, Giáo Họ Bổng
Điền đă trải qua một chặng đường khá dài. Song Giáo Họ không đi một
ḿnh nhưng có Chúa, Hội Thánh và Nhà Ḍng cùng song hành. Thế nên,
Giáo Họ luôn bước đi trong sự yêu thương quan pḥng của Thiên Chúa,
Hội Thánh và Nhà Ḍng. Nhờ đó, người giáo dân Giáo Họ Bổng Điền vẫn
luôn vững bước theo con đường thập giá và vinh quang của Chúa Kitô,
luôn mang trong ḿnh niềm tự hào với đức tin sắt son, không ngừng
tỏa hương thơm t́nh đoàn kết yêu thương, sống Tin Mừng giữa ḷng dân
tộc. Dẫu thế, người giáo dân Bổng Điền vẫn luôn phải đối chọi với
những khó khăn giữa ḷng xă hội hôm nay, đ̣i phải luôn nhẫn nại,
kiên trung và sống trong sự phó thác quan pḥng của Thiên Chúa T́nh
Yêu. Bởi lẽ, tương lai của Giáo Họ là tương lai nằm trong ṿng tay
yêu thương của Thiên Chúa.
VIII.
GIÁO HỌ
BỔNG ĐIỀN TRONG L̉NG GIÁO HỘI VÀ XĂ HỘI:
Bổng Điền
là một Giáo Họ không ngừng được lớn lên không phải trong lẻ loi mà
trong ḷng Giáo Hội và xă hội. Bà con Giáo Họ quyết một ḷng giữ và
sống đạo, v́ phần rỗi của bản thân và con cháu cũng như người khác.
Đối với Chúa và Giáo Hội, bà con giáo dân nguyện một ḷng trung tín,
yêu mến, kiên vững cho đến cùng và không ngừng làm sáng danh Chúa và
mở mang Giáo Hội. Đối với xă hội, bà con giáo dân Bổng Điền không
ngừng gieo rắc t́nh thương, chia sẻ niềm vui Nước Trời cho những anh
chị em chưa biết Chúa, sống chứng tá cho Chúa giữa ḷng xă hội để
như men, muối, ánh sáng cho xă hội, cho trần gian.
Bổng Điền
ngày 30.1.2015
Nguồn : LM quản nhiệm Giuse Phạm Thanh Quang
(CSsR)
|
|
