|

Lược
sử Giáo xứ Đồng Lam
Giáo xứ Đồng Lam (thuộc xă Hùng Sơn, huyện Anh Sơn, Nghệ An) được
h́nh thành bởi một nhóm nhỏ giáo dân của 2 giáo họ Hội Phước và
Chính Yên thuộc giáo xứ mẹ Quan Lăng. Cộng đoàn Đồng Lam được h́nh
thành từ những năm cuối thập kỷ 1960, khi Nhà nước chủ trương di dời
dân vùng trũng thấp lên vùng cao tránh lũ phía tả ngạn sông Cả, lúc
bấy giờ nơi đây c̣n là những cánh rừng rậm rạp, hoang vu. Với thời
gian dài hàng mấy chục năm, những tín hữu đơn thành nơi đây đă phải
chèo thuyền vượt sông, băng rừng hàng chục cây số mới có thể đến
được nhà thờ giáo xứ Quan Lăng để tham dự thánh lễ.

Trước những thử thách tưởng chừng không thể vượt qua nổi về đời
sống đạo nơi miền đất xa xôi cách trở thời đó, nhưng nhóm giáo dân
nhỏ bé ngày ấy vẫn can trường và âm thầm bám trụ với vùng đất mới để
t́m kế sinh nhai và giữ vững đức tin của ḿnh. Với ơn Chúa, họ dần
ḥa nhập và thích nghi được với môi trường cũng như với những anh
chị em dân tộc thiểu số nơi đây, nhờ đó, họ đă sớm ổn định được cuộc
sống.
Đến năm 2006, khi linh mục Antôn Trần Văn Công về phục vụ xứ Quan
Lăng, cùng với sự đồng ḷng của mọi giáo hữu giáo họ Đồng Trấm, ngôi
nhà thờ đơn sơ (nay là nhà thờ giáo xứ Đồng Lam) nhưng là nỗi khát
mong qua hàng thập kỷ của người giáo dân nơi đây, đă được được khỏi
công xây dựng. Ngày 30/03/2012, nhà thờ giáo họ Đồng Trấm được khánh
thành. Trong dịp này, Đức giám mục Phaolô quyết định cho hai giáo họ
là Đồng Trấm và Mạc Đồng Tân sinh hoạt độc lập tách khỏi xứ Quan
Lăng, với tên gọi là Đồng Lam và đặt cha JB. Nguyễn Đ́nh Thục phụ
trách. Từ đó, sau gần 50 năm, cộng đoàn tín hữu nơi đây chính thức
có linh mục phục vụ thường trực.
Căn cứ Đơn xin thành lập xứ của Hội đồng Mục vụ giáo họ Đồng Trấm
và sự đồng thuận của linh mục quản xứ Quan Lăng Giuse Ngô Văn Hậu
cùng với ước mong của gần 1500 giáo dân nơi đây, Ṭa Giám Mục đă
quyết định thành lập giáo xứ mới mang tên Đồng Lam gồm 2 giáo họ
Đồng Trấm và Đồng Tân tách từ giáo xứ Quan Lăng thuộc giáo hạt Bột
Đà.
Niềm vui của cộng đoàn Đồng Lam hôm nay như được nhân đôi khi
đồng thời Đức Giám mục giáo phận Vinh bổ nhiệm cha Phêrô Tự Hồ Sỹ
Huyền chính thức trở thành linh mục quản xứ tiên khởi của giáo xứ
Đồng Lam.
Thánh lễ Tạ ơn mừng thành lập giáo xứ và mừng linh mục quản xứ
tiên khởi đă được cử hành vào lúc 08 giờ sáng ngày 23/10/2014 do Đức
cha Phaolô Giám mục giáo phận Vinh chủ tế. Cùng đồng tế và tham dự
thánh lễ có đông đảo quí cha trong và ngoài giáo hạt Bột Đà, các
linh mục tiền nhiệm cùng đông đảo bà con giáo dân đến từ xứ mẹ Quan
Lăng và các giáo xứ lân cận.
Trích : "Thánh
lễ Tạ ơn mừng thành lập giáo xứ và mừng linh mục quản xứ tiên khởi
(23/10/2014)"
Xem thêm "Vài hàng Gh Đồng Trấm trước
khi được nâng lên thành Gx Đồng Lam"
Đồng Trấm là tên gọi của một cánh đồng
sản xuất của dân cư trong các vùng lân cận, được cha Phêrô Nguyễn
Văn Thiện lấy để đặt cho cộng đoàn đức tin nhỏ bé mới được h́nh
thành trong giai đoạn từ 1966 đến 1978. Là một trong 8 giáo họ của
giáo xứ Quan Lăng, nơi đây hơn 40 năm trước, vào những năm đầu của
thập niên 60 thế kỷ trước, chỉ là một vùng đất hoang sơ. Theo chủ
trương di dân của Nhà nước, một số hộ gia đ́nh từ giáo họ Hội Phước
và Chính Yên đă được chuyển đến đây lập nghiệp và h́nh thành nên một
cộng đoàn đức tin nhỏ bé với hơn 200 người.

Nhớ lại những ngày đầu mới đặt chân đến
đây, một cụ ông trạc 70 tuổi đă cho tôi h́nh dung được những gian
lao vất vả của bà con giáo dân. Rừng núi điệp trùng, cách trở và
biệt lập trong chốn thâm sơn cùng cốc. Khó khăn về điều kiện tự
nhiên, kinh tế đă đành, nhưng khó khăn về điều kiện xă hội lại càng
chất thêm gánh nặng trên đôi vai của cộng đoàn mới được h́nh thành
này. Kỳ thị, phân biệt đối xử với giáo dân như là di chứng của năo
trạng “b́nh Tây sát tả” thời Văn Thân đă hoành hành dày xéo mảnh đất
và con người Dừa Lăng. Lịch sử xứ Dừa đă ghi lại những trang đẫm máu:
“Sau sự kiện 20/11/1873 rồi đến Ḥa Ước Nhâm Tuất 15/3/1874, lúc này
Văn Thân mới rầm rộ nổi lên, và Giáo phận Vinh bước vào giai đoạn
đầy đau thương. Ngày 21/4/1874, Tú Vinh chiêu tập chừng 700 người
đốt phá xứ Quan Lăng. Ngày 22/4/1874, một nhóm tách khỏi đoàn đi đốt
phá Sớ, số khác lên phá Kẻ Mực và Cây Chanh, lần này có 93 giáo hữu
bị giết. Ngày 26/4/1874, người ngoại giáo Kẻ Mực bắt 4 người Công
giáo nộp cho phó tổng Ba, có ông Ngân bị giết, 3 người khác được tha.
Ngày 28/4, họ bắt được một người con trai của ông Trương nhưng rồi
tha cho về và bắt đi t́m cha xứ Khiêm và ông Trương. Ông Trương bị
bắt do lời chiêu dụ khoan hồng, cha Khiêm không tin và trốn thoát
chui lủi trong rừng với cái đói rét và bệnh tật cùng một số giáo hữu
khác. Ngày 18/7/1874 khoảng 1200 tên trong nhóm Văn Thân từ Anh Sơn
lên, chúng lục soát rừng rú xung quanh xứ Lạng, phá hết mọi lều trại
của giáo hữu trú ẩn, tịch thu đồ đạc và bắt đi 21 người, giết một số,
c̣n lại bắt đi t́m cha Khiêm, nhưng họ chỉ tuân lệnh cho qua mà
không cố công t́m. Đến 12/8 th́ lính triều đ́nh chiếm phủ Anh Sơn và
ra lệnh cấm bách hại giáo hữu theo lệnh của khâm sai Nguyễn Văn
Tường, tuân thủ Ḥa Ước Giáp Tuất” (trích Lịch sử xứ Dừa)… cho đến
giai đoạn cha Ngọc, cha Thiện, cha Hương… quản xứ Quan Lăng sau này
cũng là những thời điểm sự đạo bị đối xử một cách bất công và tàn
bạo.
Nhưng chính trong những hoàn cảnh khó
khăn ấy mà giáo dân giáo họ Đồng Trấm đă cảm nhận được cách rơ ràng
nhất sự quan pḥng đầy t́nh yêu thương của Thiên Chúa. Hơn 40 năm
qua, việc thờ phượng Chúa chỉ được diễn ra trong gia đ́nh của một số
hộ giáo dân, tuy vậy vẫn không được êm đềm v́ bị nghi kị cấm cách.
Có được ngôi nhà thờ và có được bầu khí tự do hành đạo là niềm mong
ước cháy bỏng của bà con giáo dân giáo họ Đồng Trấm suốt hơn 40 năm
qua. Đến thời cha Phêrô Nguyễn Quyền (1994 – 2006) quản xứ Quan Lăng,
mọi thủ tục xin cấp đất xây dựng nhà thờ mới được chính quyền các
cấp chấp nhận. Nhưng mọi công việc từ chuẩn bị nguyên vật liệu đến
công đoạn cuối chuẩn bị hoàn thiện lại do cha quản xứ Antôn Trần Văn
Công (2006 – 2010).
Khởi công xây dựng vào ngày 28/8/2009,
sau hơn 9 tháng miệt mài với công việc dưới sự chỉ dẫn nhiệt thành
của cha quản xứ Antôn Trần Văn Công, giáo dân giáo họ Đồng Trấm đă
sớm hoàn thiện ngôi thánh đường, để hôm nay những người con của Đồng
Trấm từ khắp muôn nơi cũng về tụ họp trong ngôi nhà thờ mới mà cất
lên bài ca cảm tạ v́ muôn ơn lành Chúa đă thương ban, để cùng nhau
hát khúc tri ân v́ bao lo lắng vất vả của những tấm ḷng nhiệt thành
đă hy sinh công, của cho công việc xây dựng nhà Chúa.
Trích : "Lễ Khánh thành và
làm phép nhà thờ giáo họ Đồng Trấm vài tháng trước khi đổi thành Giáo
xứ Đồng Lam (30/3/2012)"
Chi tiết bổ sung xin gởi về
giaoxugiaohovietnam@Yahoo.com

|
|