Giáo phận Vinh

Nhà thờ Giáo họ Đồng Xuân

 

Lược sử Giáo họ Đồng Xuân “Chảy đi sông ơi với biết bao mồ hôi, nước mắt và máu đã hòa quyện trong lòng người. Là dòng sông của lịch sử và cuộc đời, ngươi phản chiếu cho ta hình ảnh hào hùng của các Vị Tiên Nhân đã để lại dấu ấn khó phai mờ. Ta biết ơn các Ngài, thì cũng trân trọng tri ân ngươi”. Lịch sử giáo họ Đồng Xuân cũng như dòng sông mang nặng những hạt phù sa màu mỡ tưới thấm đẫm mảnh đất giáo xứ Xuân Tình, cũng như miền quê Hà Tĩnh. Những hạt phù sa nặng trĩu bởi hồng ân Thiên Chúa thương ban và công dựng xây của các Vị Tiên Nhân qua bao tháng năm miệt mài đắp đổi. Đồng Xuân hai tiếng thiêng liêng đã gợi lên bao điều thi vị và ý nhĩa: cánh “Đồng” mùa “Xuân”. Cánh đồng đầy sức sống, triển nở trong thời gian đẹp nhất khi hội tụ đầy tràn khí chất linh thiêng của thiên nhiên đất trời. Để cho mùa xuân về trên đó, Đồng Xuân đã được âm thầm lặng lẽ tưới gội biết bao ơn lành của Thiên Chúa qua cha thánh Antôn; biết bao mồ hôi, nước mắt và máu đào hòa quyện trong đó của các Vị Tiền Nhân, cũng như công lao dựng xây, giữ gìn của các thế hệ nối tiếp nhau. Lịch sử giáo họ cũng đang từng ngày được tiếp nối như dòng sông tuôn chảy có khi vơi cạn, lúc đong đầy, có khi đục màu, lúc trong ngần, tất cả để lại những dấu ấn hôm qua, hôm nay và tương lai của những con người đang bước đi trên đường lữ hành đức tin. Địa dư và lịch sử 1.1 Địa dư Giáo họ Đồng Xuân, giáo xứ Xuân Tình, hạt Văn Hạnh, giáo phận Vinh. Nằm trên địa bàn xã Mai Phụ, huyện Lộc Hà, tỉnh Hà Tĩnh. Nhìn trên bản đồ, Đồng Xuân tọa lạc trên một địa bàn rất lý tưởng Tây Bắc có tỉnh lộ 9 đi qua, Đông Nam theo đường chim bay gần với Cửa Sót, Tây Nam là trục lộ Thạch Khê ngã ba Thạch Long, Đông Bắc là đường qua cánh đồng Triều Sơn nối với Hộ Độ.Ngày nay, khi có tuyến đường Thạch Khê ngã ba Thạch Long, từ Đồng Xuân tới quốc lộ 1A khoảng 4 km. Từ Đồng Xuân hướng bắc đi ra tòa giam mục Xã Đoài khoảng 65 Km, hướng nam đi vào Kỳ Anh cũng khoảng 55 Km. Trên phương diện tôn giáo, Đồng Xuân nằm giữa các giáo xứ lớn trong giáo hạt Văn Hạnh, Tây Nam cách 2 Km có giáo xứ An Nhiên, đi tiếp 2 km nữa là giáo xứ Văn Hạnh, phía Tây là giáo họ Đò Điệm xứ Lộc Thủy, Đông có giáo xứ mẹ Xuân Tình và hướng Đông Bắc khoảng 4 km giáo xứ Trung Nghĩa. Giáo họ Đồng Xuân có đền nhà thờ thánh An tôn, xét theo lịch sử được cho là thứ hai sau đền thánh An tôn Trại Gáo ở giáo phận Vinh[1]. Từ những yếu tố “thiên thời, địa lợi nhân hòa”, hay nói đúng hơn chính hồng ân Thiên Chúa thương ban qua thánh An tôn, vị trí địa lý thuận lợi cùng với tinh thần hăng say phục của người Đồng Xuân. Nơi đây, rất thuận lợi cho giáo dân trong giáo hạt, các vùng khác về cầu nguyện hằng ngày và tham dự đại lễ thánh An tôn vào ngày 13 tháng 6 hàng năm. 1.2 Bối cảnh lịch sử Buổi đầu các thừa sai truyền giáo ở giáo phận Vinh Để nói về hạt giống Tin Mừng được gieo trên vùng hạt Văn Hạnh và một phần Can Lộc ngày nay, cha Đắc Lộ đã viết: “Từ tỉnh này (tức Bố Chính Quảng Bình, chúng tôi nghĩ là có ích hơn nếu chúng tôi trở về Nghệ An, chúng tôi mới bỏ trước đây. Nhà thứ nhất chúng tôi ở là nhà hai giáo dân sốt sắng, Phêrô và Anrê. Hai ông rất nhiệt thành chinh phục tất cả đồng hương và hết sức chuẩn bị tinh thần cho mọi người, đến nỗi chúng tôi không còn phải vất vả thêm lời giảng dạy, chúng tôi rửa tội cho một trăm mười hai người trong ba ngày cư trú ở đây. Rồi từ đây chúng tôi kéo thẳng tới bến chính của tỉnh gọi là Rum nơi ở của quan tỉnh, họ niềm nở đón tiếp chúng tôi…”[2] Theo các nghiên cứu lịch sử thì ba ngày mà thừa sai Đắc Lộ nói đến rơi vào khoảng 25, 26, 27 tháng 4 năm 1629 và địa điểm ngài đã ghé vào chính là Cửa Sót, thuộc giáo họ Kim Đôi, giáo xứ Trung Nghĩa. Theo sử sách thời đó, một phần vùng hạt Can Lộc, Văn Hạnh ngày nay, được gọi là Kẻ Nhím. 1. Đất nước cuối triều nhà Nguyễn Đất nước thời cuối triều nhà Nguyễn với sự xuất hiện của phong trào Văn Thân đã để lại những trang sử đáng buồn cho người Việt Nam. Văn Thân là tên gọi của một phong trào khởi phát từ chiếu Cần Vương do Tôn Thất Thuyết khởi xướng vào năm 1885, nhân danh vị hoàng đế trẻ tuổi Hàm Nghi đang phải lẩn trốn sự truy đuổi của người Pháp, sau cuộc tập kích bất thành vào đêm mồng 04, rạng mồng 05 tháng 7 năm 1885, nhắm vào nơi đóng trú của các tướng lãnh và binh sĩ Pháp. Lúc này thực dân Pháp đã đặt ách thống trị lên toàn cõi An Nam (sau hòa ước Patenôtre, 06/6/1884). Phong trào Văn Thân trong đó có mộ số quan lại với cái nhìn thiện cẩn, ác ý, họ cho rằng: “sự xâm nhập của đạo Thiên Chúa đã làm tổn thương đến tư tưởng, tình cảm của dân tộc, làm xóa mòn các giá trị đạo đức có từ ngàn năm nay”. Thế nên, thay vì chống Pháp, họ thù ghét những tín hữu Công giáo đồng bào. Với khẩu hiệu “Bình Tây Sát Tả”, người ta kéo quân đi triệt hạ tận gốc các làng Công giáo, gây ra nhiều nỗi tang thương và để lại không ít những bất hòa giai dẳng. Thời các chúa Trịnh, Nguyễn, và Tây Sơn, chừng 30.000 giáo dân bị diết; dưới thời ba vua Minh Mạng, Thiệu Trị, Tự Ðức, chừng 40.000 tín hữu bị xử tử hay chết trong lao tù. Thời thời Văn Thân trong mấy năm có tới trên dưới 60.000 người dân Công giáo bị sát hại[3]. Phong trào diễn ra rầm rộ nhất tại khu vực Nghệ Tĩnh trong khoảng thời gian từ tháng 10 năm 1885 đến tháng 10 năm 1886. Khoảng năm 1885[4], khi cơn bách hại đạo ác liệt, để giữ đức tin, một số người Kitô hữu ở Quỳnh Lưu Nghệ An phải rời xứ sở chạy đi lánh nạn ở vùng Hà Tĩnh. Mặt khác thời đó một số nơi Hà Tĩnh kinh tế khó khăn, nên có những người phải đi làm kinh tế xa quê, gặp gỡ, cùng chung chí hướng lập nghiệp[5]. Những hoàn cảnh của Giáo hội, đất nước, cùng “thiên thời, địa lợi và nhân hòa” đã đưa bảy cố tổ chọn mảnh đất xóm Đồng làm quê hương mới. Trong những biến cố ấy, Thiên Chúa nhân từ luôn yêu thương quan phòng để đưa những con người từ nhiều miền quê khác nhau đến quy tụ thiết lập nên giáo họ Đồng Xuân. 2.Đồng Xuân đi qua những thăng thầm Có thể nói mỗi chặng đường thăng trầm của giáo họ được gi dấu ấn, gắn liền với quê hương dân tộc và Mẹ Giáo hội. Đó là những chặng đường lữ hành đức tin của các thế hệ người Đồng Xuân. 2.1 Bước đầu hình thành Từ khi các bậc tổ tiên (cố Tám[6], cố Sinh, cố Sôn, cố Xuân, cố Lập, cố Quýnh và cố Tiều) [7] đặt bước chân lên cánh đồng trũng, phèn chua, cùng lúc ấy hạt giống Tin Mừng đã được gieo vào lòng đất này, sau đó hình thành nên xóm Đồng. Một xóm được hình thành giữa cánh đồng. Hạt giống Tin Mừng được gieo vào đất mẹ đang từng ngày, chờ nẩy mầm, thành cây đơm bông kết trái. Với bao nhiêu thăng trầm, những thử thách của cuộc sống mới phải đối diện, nhưng bảy cố tổ vẫn yêu thương đùm bộc lẫn nhau và giữ vững đức tin vào Thiên Chúa là Cha nhân từ để hun đúc, truyền lại cho con cháu thế hệ kế tiếp. 2.2 Đi qua những thăng trầm Suốt thời gian ấy gần 50 năm, các gia đình trong xóm đạo mong chờ, ao ước có một nhà nguyện để cùng sum họp thờ phượng Thiên Chúa. Trong khoảng thời gian đầu mới lập nghiệp, các cố tham dự thánh lễ ở giáo xứ Trung Nghĩa. Thời gian này, mỗi lần đi lễ thường bị ngăn cản, xét hỏi, hạch sách vì là người có đạo. Đến năm 1921 khi giáo xứ Xuân Tình được thành lập, các gia đình trong xóm đạo được thuận tiện, dễ dàng tham dự đời sống đức tin. Khi giáo xứ được thiết lập, mở rộng đã đến lúc cha xứ hướng đến ý định sẽ thiết lập một giáo họ ở xa nhà xứ. Niềm mong ước của bà con xóm đạo đang từng ngày đến gần. Năm 1931, mong ước ấy đã được thực hiện, cha Khang đã thiết lập ngôi nhà nguyện đầu tiên ở mảnh đất xóm Đồng. Biến cố trọng đại này nói lên tình thương của Thiên Chúa nhân từ đối với con cái Ngài. Vùng đất xóm Đồng ít ai biết đến đã có một nhà nguyện nhỏ đơn sơ, nơi ngày đêm những người dân quê nghèo có thể đọc kinh, cầu nguyện và thờ phượng Thiên Chúa. Ngài là cha nhân từ chở che đoàn con đang từng ngày lữ hành ở dưới thế. Năm 1938 cha già Khang đã nhận thánh An tôn Padua làm thánh bổn mạng cho xóm đạo. Thiên duyên của cha thánh Antôn và cộng đoàn giáo họ Đồng Xuân cũng phần nào sánh ví tựa như “Tín nghĩa và ân tình nay hội nghộ”(Tv 84,7). Từ đây, với sự hiện diện, chuyển cầu của thánh An tôn, xóm đạo đón nhận biết bao hồng ân của Thiên Chúa. Năm 1945 nạn đói khủng khiếp xảy ra cướp đi sinh mạng hơn một triệu đồng bào Việt Nam. Hà Tĩnh là vùng quê nghèo cũng có nhiều người chết đói thảm thưởng. Xóm Đồng nằm trên quan lộ liên tỉnh, nơi có từng đoàn người khất thực lũ lượt đi qua, có nhiều người trong họ đã chết thảm thương trên quan lộ nơi làng. Người dân trong làng với sự bác ái của người Kitô hữu cũng đã ra sức cứu đói phần nào có thể, để giúp đồng bào. Nhờ ơn Chúa thương và sự bùm bộc giúp đỡ lẫn nhau mà người xóm Đồng đã qua được cơn đói. Năm 1954 với những biến chuyển khôn lường của dân tộc Việt Nam, đất nước chia cắt làm hai từ vĩ tuyến 17. Giáo hội Việt Nam cùng đồng hành với vận mệnh dân tộc nên có nhiều biến đổi: nhiều giáo xứ, giáo họ, linh mục, tu sĩ, giáo dân chuyển vào niềm Nam. Đứng trước thời cuộc như thế cũng có phần ảnh hưởng đến giáo dân giáo phận Vinh. Trong hoàn cảnh khó khăn, để cũng cố đức tin và tinh thần sống đạo của các gia đình ở xóm đạo, vị chủ chăn lúc ấy là Cha Vương Đình Ái cùng với giáo dân đã xây dựng lên một ngôi nhà thờ, để có nơi thờ phượng thuận tiện cho giáo dân đọc kinh cầu nguyện và tham dự thánh lễ. Năm 1956 cơn bão nhiệt đới làm sập tháp nhà thờ. Cha quản nhiệm và giáo dân một lần nữa xây dựng ngôi nhà thờ mới.Trong thời gian này cũng có một số gia đình ở xóm Triều Sơn, cũng như ở vùng Đức Thọ đã đến định cư ở giáo họ. Sự hiện diện của các gia đình này đã đóng góp và làm cho giáo họ thêm phong phú về nhiều mặt. Những gia đình này sẽ là người Đồng Xuân, cùng sống thăng trầm với giáo họ theo dòng thời gian. (Cũng theo thời gian, vào năm 1996 có thêm các gia đình khác xin sát nhập vào giáo họ). Năm 1958, vào ngày 15 tháng 8, một sự kiện hết sức trọng đại và ý nghĩa đối với giáo xứ Xuân Tình: có “hai người con song sinh”- giáo họ Tân Xuân và giáo họ Đồng Xuân được thành lập. Tiếp nối gia sản đức tin linh thiêng, cha Vương Đình Ái lại một lần nữa chọn thánh An tôn làm quan thầy giáo họ, như lòng sùng mộ đặc biệt của vị tiền nhiệm và thế hệ đầu tiên của người Đồng Xuân.Với sự quan phòng yêu thương của Thiên Chúa, qua cha thánh Antôn, cùng công lao của các vị chủ chăn, các bậc tiên nhân giáo xứ mẹ Xuân Tình, sau bao tháng năm mong đợi, nay giáo họ có tên chính thức trong giáo phận Vinh. Một trang sử mới mở ra với người Đồng Xuân. Năm 1968, nhà thờ giáo họ bị bom thả làm hư hại. Trong năm này, giáo họ có nhiều mất mát đau thương; nhiều gia đình bị trúng bom: cha mẹ chết, con bị thương. Số người bị chết đến mười mấy người…Chiến tranh đã để lại cảnh đau thương thê lương cho người Đồng Xuân. Một màu trắng tăng tóc bao trùm giáo họ những ngày tháng này. Thế nhưng với sức mạnh đức tin, cùng với tình làng nghĩa xóm, bằng sự kiên vững, người Đồng Xuân đã vượt qua cơn thử thách trong sự tin tưởng và phó thác vào sự quan phòng tình thương của Thiên Chúa. Năm 1982 một số gia đình vì điều kiện kinh tế, di cư vào niềm Nam vùng Tây Nguyên. Các gia đình ra đi mang theo nếp sống, tinh thần quê nhà Đồng Xuân. Dù ở miền đất mới, những người xa quê vẫn luôn mang tinh thần con cái cha thánh Antôn. Đồng Xuân vẫn là nơi chứa đựng trong những người con xa xứ những điều thiêng liêng cao qúy: có tổ tiên, ông bà, cha mẹ và anh em ruột thịt và bà con làng xóm và biết bao ký ức buồn vui. Những người xa quê ấy vẫn luôn là những người con thân thương của giáo họ. Năm 1988 khi giáo dân gia tăng lên nhiều và nhà thờ cũ đang xuống cấp, với sự chấp thuận của cha quản nhiệm, giáo dân trong giáo họ đã đóng góp công sức, cùng những người hảo tâm đã xây dựng nên ngôi nhà thờ mới. Giáo họ thật vui mừng được Đức Cha Maria Phaolô Trần Xuân Hạp ưu ái về thánh hiến nhà thờ. Đồng Xuân hôm nay. Nhưng năm trở lại đây, giáo họ đã có nhiều thay đổi. Hòa mình cùng đất nước và Giáo hội, người đồng Xuân hôm nay cùng chung tay xây dựng quê hương theo tinh thần Tin Mừng và truyền thống mà tiên nhân để lại. Để đáp ứng nhu cầu học giáo lý, cùng những sinh hoạt chung, giáo họ đã xây dựng một ngôi nhà trường. Công trình xây bao hồ Tượng được tài trợ bởi dự án của Caritas Australia hoàn thành, cung cấp nguồn nước sạch cho giáo họ và vùng lân cận các xã. Công trình này những thập niên 90, có ý nghĩa rất quan trọng cung cấp nguồn nước sạch cho người dân trong vùng vào mùa hạn hán. Với nhu cầu đáp ứng điều kiện tốt nhất cho đại lễ thánh An tôn hằng năm và mưu ích cho mọi người,công trình lễ đài nổi, kết hợp với hang đá đã được hoàn thành bởi công sức của người giáo họ và những người hảo tâm trong giáo xứ nhà. Năm 2008 tu sở cộng đoàn Mến Thánh Giá Chân Thành đã được thiết lập ở giáo họ. Thật là hồng ân Thiên Chúa qua cha thánh An tôn đã thương đến giáo họ cách riêng và giáo xứ. Sự hiện diện của các “Dì” đã đem đến bộ mặt mới cho giáo họ. Các Dì đã đảm nhận về những hoạt động trong giáo họ như phụng vụ, giáo lý đức tin và y tế... Tuy rằng những việc phục vụ đó chưa đáp ứng được hết nhu cầu trong giáo họ cũng như giáo xứ. Nhưng sự hiện diện của các Dì cũng là dấu chỉ để Chúa tuôn đổ muôn ơn lành trên giáo họ và giáo xứ. Tháng 10, năm 2014, thêm hồng Chúa thươn ban, Tu sở dòng Thánh An tôn được thiết lập ở giáo họ. Nhờ ơn Chúa thương ban, nay những “người con tinh thần” của cha Thánh An tôn hiện diện, đồng hành cùng giáo họ, giáo xứ trong đời sống đức tin. Cùng với sự hiện diện của các Dì dòng Mến Thánh Giá Chân Thành và các thầy dòng Thánh An tôn ở giáo họ, sẽ đem lại những lại ích thiêng liêng cho những người hành hương về bên thánh An tôn. Cũng trong thời gian này được sự quan tâm của cha quản xứ Gioan Trần Minh Cẩn, thánh lễ vào lúc 2h, chiều ngày thứ ba hàng tuần kính thánh An tôn dành cho anh chị em trong giáo hạt Văn Hạnh về tham dự. Với nhu cầu đáp ứng với số lượng hàng ngàn người tham dự thánh lễ quan thầy thánh An tôn vào ngày 13 tháng 6 hằng năm, giáo họ đã mở rộng khuôn viên nhà thờ, cùng với không gian rộng thêm, tương lai sẽ có quảng trường rộng lớn đáp ứng nhu cầu của khách hành hương và các dịp đại lễ. Dự định đó đã có từ lâu, nhưng mới đây chương trình đó bắt đầu được thực hiện. Hy vọng trong tương lai nhờ ơn Chúa thương qua cha thánh An tôn, giáo họ sẽ có những điều kiện tốt nhất đáp ứng được nhu cầu tâm linh của giáo dân trong giáo hạt và các vùng khác. Người Đồng Xuân hôm nay được sinh ra và lớn lên kế thừa truyền thống của các bậc tổ tiên để lại. Mảnh đất đồng Xuân đã cưu mang và sinh ra những con người đậm nét văn hóa của miền quê Hà Tĩnh, hơn nữa là những người Kitô hữu mang trong mình dòng máu các thánh tử đạo Việt Nam và là con cái của cha thánh An tôn. Số giáo dân hiện nay khoảng 400 người. Ban hành giáo, các hội đoàn khác với tinh thần phục vụ luôn đem lại sức sống mới cho giáo họ. Những năm gần đây, con em giáo họ đã có nhiều mặt thăng tiến về giáo lý đức tin và văn hóa. Kế thừa gia sản đức tin, truyền thống hiếu học của cha ông để lại, con em trong giáo họ đạt nhiều kết quả giỏi và xuất sắc trong các kỳ thi giáo lý hằng năm. Bên cạnh đó, ngày có nhiều em trong giáo họ bước vào trường đại học trên mọi miền đất nước.Giáo họ cũng vui mừng bởi sự hiện diện của con em dấn thân phục vụ trong các hội dòng như Nữ Đa Minh Rosalima, Xitô Thánh Gia, Biển Đức, Con Đức Mẹ Đi Viếng, …(Các con em ở đây được hiểu kể cả người gốc giáo họ hiện đang ở Đaklak). Lịch sử thánh được kết dệt bởi tình thương nhiệm mầu của Thiên Chúa và từ trang sử bình dị giản đơn của con người. Đến nay, mảnh đất Đồng Xuân gần 130 năm hiện diện, (Bảy cố tổ: cố Tám, cố Quýnh, cố Sinh, cố Sôn, cố Xuân, cố Lập và cố Tiều), 56 năm thành lập giáo họ. Đó là chặng đường dài cùng đồng hành với dân tộc và Giáo hội Việt Nam. Lịch sử ấy đang từng ngày được Thiên Chúa biến đổi nên một lịch sử mới. Lịch sử của những con người đang trên đường lữ hành đức tin. Suốt chặng đường dài cùng đồng hành với dân tộc và Giáo hội, mỗi người trong giáo họ dâng lời cảm tạ Thiên Chúa nhân từ qua cha thánh An tôn đã thương ban cho chúng ta được lớn lên trên mảnh đất quê hương Đồng Xuân thân yêu. Mảnh đất nơi hạt giống Tin Mừng được gieo bởi các bậc tổ tiên. Cảm tạ Thiên Chúa vì Chúa luôn yêu thương, quan phòng săn sóc mỗi người trong giáo họ đi qua biết bao thăng trầm cuộc sống. Trong những chặng đường đó, Chúa luôn an bài ban xuống muôn vàn hồng ân qua thánh An tôn cho con cái. Như lời vịnh gia ca ngợi tình thương nhiệm mầu của Thiên Chúa, người giáo họ Đồng Xuân qua các thế hệ cũng cất lên lời ngợi ca : “Muôn ngàn đời Chúa vẫn trọn tình thương” (Tv 106;136). Nhìn lại những thăng trầm đã qua của giáo họ, chúng ta chung lời tri ơn các bậc tổ tiên đã xây đắp, gầy dựng cho quê hương. Mảnh đất quê ta đã đánh đổi biết bao công lao, mồ hôi, nước mắt của các bậc tổ tiên, cha anh đi trước để mỗi người được sinh ra và lớn lên. Quê hương đó, nơi có gia sản đức tin Men, Mối, Ánh Sáng Tin Mừng và truyền thống tốt đẹp tổ tiên để lại cho muôn thế thệ sau. Soi rọi vào lịch sử cũng là lúc tìm lại căn tính, bản sắc quê hương, người Đồng Xuân trân trọng với truyền thống tốt đẹp các cha anh để lại, đồng thời cũng hướng về tương lai phía trước. Trong tương lai đang hứa hẹn, mỗi người sẽ góp phần làm cho giáo họ trở nên mảnh đất mà người người thương yêu như Chúa dạy: “Anh em hãy yêu thương nhau như Thầy đã yêu thương anh em” (Ga 15,12).Cũng trên mảnh đất thân yêu, mỗi người sống như các bậc tổ tiên đã đoàn kết yêu thương, đùm bộc và cùng đồng hành, phát triển làm đẹp cho giáo họ, xã hội và Mẹ Giáo hội. Cũng để cho giáo họ Đồng Xuân sẽ mãi là nơi lui tới, thăm viếng của những tâm hồn tin yêu, phó thác, tạ ơn Thiên Chúa qua cha thánh An tôn. 12.2014 ( Huệ Thiêng.H.Th) [1] X Lm FX. Võ Thanh Tâm, kỷ niệm 110 năm thành lập linh địa Trại Gáo [2] Alexandre de Rhodes, Lịch sử Vương Quốc Đàng Ngoài. Dịch giả, Nguyễn Khắc Xuyên, ch 30 [3] Giáo sư Phanxicô. Đào Trung Hiệu. Op, Cuộc lữ hành Đức Tin, cuốn II, tr 192 [4]Cũng có thể vào năm 1880, vì trước Văn Thân, có lẽ một số cố ở Triều Sơn đã xuống ở nơi cánh đồng của giáo họ ngày nay [5]Theo lời ông Thảo là cháu cố Lập kể: Cố Quýnh gánh rượu từ chợ Huyện xuống cầu Đen, bậc tức với sưu cao thuế nặng, cố đập vỡ vò rượu, cùng lúc gặp cố Lập chăn vịt, cố Xuân đi nhủi cá. Ba cố kết thân với nhau lập nghiệp ở cánh đồng, ngày nay là Đồng Xuân [6] Cố Tám theo kể là thầy giảng, vì bảo vệ giáo dân mình đánh chết một người nhóm Văn Thân, nên cố về đời đến vùng Hà Tĩnh sinh sống. [7] Cố Tám người Nghệ An, cố Quýnh người chợ Huyện, cố Sính người Thạch Lưu, cố Sôn, cố Tiều người Triều Sơn, Cố Lập người Thạch Hạ. Nguồn : UyNguyen - Website Gx Xuân Tình   Chi tiết bổ sung xin gởi về giaoxugiaohovietnam@Yahoo.com

Hình ảnh nhà thờ Giáo họ Đồng Xuân

Hình ảnh Thánh lễ mừng kính Thánh Antôn Padova tại giáo họ Đồng Xuân (13/6/2018)

Nguồn : Website GP Vinh

Hình ảnh bổ sung xin gởi về
giaoxugiaohovietnam@Yahoo.com 

[Trở về đầu trang ]