
Lược
sử Giáo xứ Bắc Hải
Khoảng
thượng tuần tháng 9 năm 1954, đông đảo bà con gốc Quảng Yên, Kiến
An, Hải Dương và một phần tỉnh Hưng Yên thuộc giáo phận Hải Pḥng
cùng với linh mục Phero Vũ Trọng Thư đến định cư tại cây số 7, quốc
lộ 1, Hố Nai, Biên Ḥa.
Thời ấy vùng này là một rừng cây rậm rạp, có những gốc cây lớn
đến ba bốn người ôm, những bụi tre, bụi gai quấn quưt vào nhau, chim
thú đủ loại.
Giữa rừng đồi hoang vu ấy, bà con bắt tay vào việc khai hoang lập
nghiệp. Cuộc sống ban đầu ở vùng đất mới cũng khá cơ cực với cuộc
mưu sinh bằng nghề đốn củi rừng, một số nản chí bỏ đi lập nghiệp nơi
khác, số c̣n lại, tập hợp từ nhiều xứ ở ngoài Bắc như: Nam Am, Hội
Am, Vĩnh Ninh, Đồng Giới, Đông Khê, Ngọc Lư, Văn Mạc, Kim Côn ( sau
này Kim Côn nhập vào Nam Am ) đă thành lập từng xứ riêng có nhà thờ
như: Vĩnh Ninh, Đồng Giới, Hội Am, Đông Khê, Ngọc Lư ( sở dĩ nay
không c̣n nhà thờ Vĩnh Ninh, Đồng Giới là v́ số người ít, hai cha
Liêm, cha Khanh rời đi lập nghiệp xứ khác ).
Trước t́nh h́nh số giáo dân ít mà lại chia thành nhiều xứ, nhiều
nhà thờ trong khoảng đúng một cây số, linh mục Phero Vũ Trọng Thư đă
kêu gọi giáo dân các xứ hợp lại làm thành một giáo xứ và nhận tước
hiệu Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội làm quan thầy. Giáo xứ Bắc Hải ra đời
trong một bối cảnh như vậy. ( Bắc Hải là một trong bốn tên gọi Đông
Hải, Tây Hải, Nam Hải, Bắc Hải ).
Ngôi nhà thờ đầu tiên được vây lợp bằng lá có diện tích 60 mét
vuông.
Ngôi Thánh Đường thứ hai được xây dựng vào tháng 10 năm 1959 bằng
những vật liệu như: tole Ciment, cột gỗ, tường gạch đất, lợp kiểu
bốn mái, diện tích 450 mét vuông.
Năm 1969 – 1970 một số đông bà con chạy loạn kéo về đất Bắc Hải
để lập nghiệp sinh sống, phần v́ nhà thờ chật hẹp và xuống cấp, được
phép của Đức cha Giuse Lê Văn Ấn giám mục giáo phận Xuân Lộc, được
sự đồng thuận của mọi người, cũng như sự giúp đỡ của các ân nhân
trong ngoài xứ, ngôi nhà thờ thứ ba được bắt đầu h́nh thành.
Thánh lễ sáng Chúa nhật ngày 01.3.1970 ( năm Canh Tuất ) cha
Gioan Bt Nguyễn Thanh Hải, chánh xứ Bắc Hải, đă dâng lễ cầu nguyện
cho công việc chuẩn bị và kêu gọi sự ủng hộ góp công góp sức của mọi
người, mọi gia đ́nh trong giáo xứ để thực hiện kế hoạch xây dựng nhà
thờ mới.
Sau gần 09 tháng chuẩn bị, ngày 08.12.1970 giáo xứ mới có “ Bản
phác họa đồ án xây dựng Thánh Đường “ do Kỹ Sư Nguyễn Thành Giang số
445 Trương Minh Giảng Sài G̣n thiết lập gởi về.
Khi bản phác họa đồ án xây dựng Thánh Đường được đem ra trưng cầu
ư kiến th́ mọi người nam phụ lăo ấu, ai ai cũng đồng tâm nhất trí
chung tay chung sức chung ḷng xây dựng nhà Chúa.
09 giờ sáng thứ Bẩy 27.3.1971 ( Tân Hợi ) lễ đặt viên đá đầu tiên
do Đức Cha Giuse Lê Văn Ấn giám mục giáo phận Xuân Lộc chủ sự, đến
cùng đặt viên đá này có các viên chức cao cấp chính phủ Việt Nam
Cộng Ḥa.
Ngôi nhà thờ thứ ba được làm bằng vật liệu nặng, nhà thờ có kích
thước: rộng 18,5 mét, dài 55 mét, cao 9,6 mét, tháp chuông cao 42
mét và ngôi nhà thờ được Đức cha Giuse Lê Văn Ấn cử hành nghi thức
làm phép thánh hóa ngày thứ sáu mùng 10.12.1971
Nhà thờ làm hoàn toàn bằng vật liệu mới và với kinh phí là:
20.292.000 $ VN ( tương đương hơn 8000 lượng vàng bốn số chín ).
Trong những ngày mùa hè nắng nóng 30.4.1975. Biến cố lịch sử sang
trang, giáo xứ, ngôi Thánh Đường c̣n phảng phất thơm mùi vôi mới,
với tháp chuông nổi bật trên nền trời, bên những mái nhà dân c̣n
đang dao động lo lắng cho một ngày mai sắp tới.
Ngày 30.5.1975, linh mục Giuse Phạm Ngọc Hoan cũng như nhiều linh
mục khác trong giáo phận Xuân Lộc, vâng lời Đức giám mục Đaminh
Nguyễn Văn Lăng, Ngài về nhận sứ vụ chánh xứ Bắc Hải.
Sang đầu thập niên 80 trở đi, đời sống sinh hoạt của người dân
bắt đầu ổn định, kinh tế phát triển và mở mang, mặt văn hóa và giáo
dục được gia đ́nh và xă hội quan tâm, các công tŕnh dang dở của
giáo xứ cũng bắt đầu được chỉnh trang lại, trên gian cung thánh,
trong nhà thờ, đến tạo lập các tượng đài thánh trong khuôn viên nhà
thờ, nhà giáo lư.
Sau 30 năm bốn tháng phục vụ với cương vị là chánh xứ Bắc Hải,
llinh mục Giuse Phạm Ngọc Hoan đă được Đức cha Đaminh Nguyễn Chu
Trinh giám mục Xuân Lộc cho nghỉ hưu ngày mùng 05.9.2005
Sáng thứ hai mùng 10.10.2005 linh mục Đaminh Bùi Văn Án được Đức
cha Đaminh Nguyễn Chu Trinh giám mục Xuân Lộc sai đến tiếp tục nhận
nhiệm vụ chánh xứ Bắc Hải.
Trong thời buổi hội nhập và phát triển, nhất là về mặt dân số mỗi
ngày một tăng cao, hiện nay trong xứ có hơn hai ngh́n gia đ́nh công
giáo với gần mười ngh́n người. Các chương tŕnh mục vụ huấn giáo,
các tổ chức sinh hoạt đoàn hội, các giới, các cuộc kiệu lễ mang đậm
tính truyền thống của người dân gốc Bắc Hải – Hải Pḥng.
Sau gần 40 năm, ngôi Thánh Đướng Bắc Hải đă có đôi ba lần tu sửa,
nay được sự đồng thuận của mọi người, nam phụ lăo ấu, đồng ḷng đồng
sức, quyết tâm sửa sang tôn tạo mới ngôi nhà Chúa.
Ngày lễ mừng Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội quan thầy của giáo xứ mùng
08.12.2008 vừa qua, cha xứ công bố với cộng đoàn việc chính quyền và
giáo quyền đă chấp thuận cho giáo xứ được sửa chữa Thánh Đường, đồng
thời ngài cũng chia sẻ những ưu tư lo lắng của ngài với cộng đoàn,
ngài tâm sự: “ Ba bốn chúc năm trước đây, ngôi Thánh Đường giáo xứ
Bắc Hải có thể nói rằng đẹp nhất nh́ trong vùng Hố Nai, nhưng bây
giờ th́ không được ! “. Và hôm nay công việc trùng tu Thánh Đường
của chúng ta gồm mấy hạng mục sau: thiết kế lại tháp chuông, xây nới
them một gian nhà thờ là tám gian dành cho cộng đoàn tham dự, thiết
kế mới và mở rộng gian cung thánh, làm lại trần và mái nhà thờ, thay
toàn bộ cửa bằng gỗ cho bền chắc, thay nền gạch men mới, tầng trệt
của gian cung thánh là pḥng chầu Thánh Thể cả ngày.
Trong dịp tổ chức lễ khởi công trùng tu Thánh Đường Bắc Hải sáng
Chúa nhật 11.10.2009, cha xứ, cha phó, quư chức Ban hành giáo cùng
cộng đoàn Bắc Hải, tha thiết kêu gọi mỗi người, mỗi gia đ́nh trong
cộng đoàn, bà con gốc Bắc Hải hiện đang ở khắp nơi trong Nước cũng
như ở Hải Ngoại, các ân nhân, quư vị gần xa có ḷng hảo tâm, xin hăy
cộng tác giúp đỡ để ngôi Thánh Đường Bắc Hải được tốt đẹp từ khởi sự
cho đến hoàn thành.
..................
Tham khảo
Quá tŕnh h́nh thành và phát triển
Gx Bắc Hải
Tháng 09.1954, một số giáo dân, phần lớn thuộc Giáo phận Hải
Pḥng gồm các xứ Nam Am, Hội Am, Vĩnh Ninh, Đồng Giới, Đông Khê,
Ngọc Lư, Văn Mạc, Đào Xá và An Toàn, đến định cư lập nghiệp hai bên
quốc lộ 1A cách Biên Ḥa 7 km. Giai đoạn đầu, đời sống cơ cực nên
một số giáo dân tản mác đi những nơi khác sinh sống. Số giáo dân c̣n
lại thành lập từng xứ và có nhà thờ riêng.
Trước t́nh h́nh số giáo dân đă ít lại chia thành nhiều xứ, Cha
Phêrô Vũ Trọng Thư kêu gọi các Giáo xứ hợp lại thành lập một Giáo xứ
và lập nên Giáo xứ Bắc Hải. Ngôi thánh đường đầu tiên của Giáo xứ
Bắc Hải được làm bằng cây, mái lá với diện tích khoảng 60m2.
Năm năm sau, Cha Gioan Baotixita Nguyễn Thanh Hải kế nhiệm Cha
Phêrô phụ trách Giáo xứ và cùng với cộng đoàn xây dựng nhà thờ mới
với diện tích 450 m2. Năm 1971, Cha Gioan Baotixita và cộng đoàn Bắc
Hải một lần nữa xây nhà thờ mới với kích thước 19m x 55m bằng vật
liệu kiên cố và tháp chuông cao 42m
.

Nhà thờ Bắc Hải 1989
Từ 1975 đến 2005, Cha Giuse Phạm Ngọc Hoan về phụ trách giáo xứ.
Bên cạnh việc nâng đỡ đời sống đức tin cho cộng đoàn, Cha Giuse đă
chỉnh trang lại thánh đường, xây nhà giáo lư cũng như các tượng đài.
Năm 2005, Cha Đaminh Bùi Văn Án thay thế Cha Giuse phụ trách Giáo xứ
Bắc Hải.
Năm 2012, Cha Đaminh cùng với cộng đoàn Giáo xứ đại trùng tu toàn
bộ nhà thờ và các cơ sở sinh hoạt tôn giáo khác. Hiện nay, Giáo xứ
Bắc Hải đă có cơ sở vật chất khang trang và đời sống đạo ngày càng
thăng tiến.
Địa dư: Đông giáp xứ Xuân Trà;
Tây giáp xứ Lộc Lâm và Hải Dương; Nam giáp xứ Phúc Lâm;
Bắc giáp rừng pḥng hộ Trị An.
Diện tích: 4 km2
Dân số: 9.500 người
- 2.215 gia đ́nh công giáo, gồm 8.815 giáo dân - Tỷ lệ:
92,7%
Linh mục quản xứ:
- Phêrô Vũ Trọng Thư (1954 - 1965)
- Gioan Baotixita Nguyễn Thanh Hải (1965 - 1975)
- Giuse Phạm Ngọc Hoan (1975 - 2005)

Linh mục đương nhiệm: Đaminh Bùi Văn Án (2005)

Cha phó: Đaminh Đoàn Giang Sơn


Thánh bổn mạng: Đức Mẹ Vô Nhiễm (08.12)
Ngày chầu lượt: CN III MV
Ḍng tu trong Giáo xứ hiện nay: Mến Thánh Giá Xuân Lộc - Cộng
Đoàn Nhà Mẹ, Cộng đoàn Bêtania.
Thống kê
Năm |
1954 |
1963 |
1974 |
1990 |
2003 |
2013 |
Giáo dân |
700 |
3000 |
3.724 |
5.000 |
7.312 |
8.815 |
Gia đ́nh |
210 |
903 |
1.121 |
1.453 |
1.985 |
2.215 |
Tu sĩ |
- |
- |
20 |
35 |
76 |
84 |
Nguồn :
Website GP Xuân Lộc (1/5/2015)
|