
Lược
sử Giáo xứ Chánh Ṭa Xuân Lộc
Quá tŕnh h́nh thành và phát triển
Năm 1945, Giáo họ Xuân Lộc có khoảng 30 gia đ́nh và một nhà
nguyện nhỏ tại ngă ba Phan Thanh Giản và Thoại Ngọc Hầu do Cha Mai
Ngọc Khuê, chánh xứ B́nh Lộc coi sóc.
Năm 1951, giáo dân về đây sinh sống, lập nghiệp ngày càng tăng,
lúc này có khoảng 65 gia đ́nh công giáo.
Ngày 15.09.1959, Đức Cha Simon Ḥa Nguyễn Văn Hiền, Giám mục Sài
G̣n cho tách họ Xuân Lộc khỏi Giáo xứ Suối Tre và nâng lên thành
Giáo xứ Xuân Lộc. Cùng lúc, Đức Cha Simon bổ nhiệm Cha Giuse Lâm
Quang Trọng làm Cha xứ tiên khởi của Giáo xứ Xuân Lộc.
Ngày 14.10.1965, Giáo phận Xuân Lộc được thành lập. Một năm sau,
Đức tân Giám mục Giuse Lê Văn Ấn về nhận Giáo phận Xuân Lộc dưới
quyền chủ tọa của Đức Khâm Sứ ṭa thánh Angelo Palmas tại nhà thờ
Xuân Lộc. Từ ngày này, nhà thờ Xuân Lộc được nâng lên thành nhà thờ
Chính Ṭa của Giáo phận Xuân Lộc (khởi công: ngày 02.02.1963 và
khánh thành: ngày 22.12.1966).
Để chuẩn bị đón Đại Năm Thánh 2000 và 35 năm thành lập Giáo phận
Xuân lộc, Cha Đaminh Nguyễn Chu Trinh cùng cộng đoàn Giáo xứ Chính
Ṭa đại tu nhà thờ và chỉnh trang khuôn viên thánh đường. Qua các
thời quư Cha coi sóc Giáo xứ Chính Toà, cộng đoàn lần lượt xây dựng
các cở sở hạ tầng để phục vụ Giáo xứ: nhà xứ, nhà giáo lư, hội
trường, nhà sách, nhà văng lai, các tượng đài, băi xe. Hiện nay,
dưới sự hướng dẫn của Cha Đaminh Ngô Công Sứ, các sinh hoạt mục vụ
của các hội đoàn Giáo xứ đă đi vào nề nếp, ổn định và cộng đoàn
Chính Toà ngày thêm vững mạnh trong đức tin, t́nh mến.
Địa dư: Đông giáp Tân Phú,
Xuân B́nh; Tây giáp Núi Đỏ; Nam giáp Xuân Khánh; Bắc giáp Tân Xuân,
Bảo Vinh và Núi Tung.
Diện tích: 4 km2
Dân số: 30.088 người
- 2.149 gia đ́nh công giáo, gồm 8.579 giáo dân - - Tỷ lệ: 28,5 %
Linh mục tiên khởi: Giuse Lâm
Quang Trọng
Linh mục quản xứ:
- Giuse Lâm Quang Trọng (1958 - 1975)
- Đaminh Nguyễn Chu Trinh (1975 - 1998), (1999 - 2004)
- Vincentê Đặng Văn Tú (1998)
- Giuse Nguyễn Kim Đoan (1998 - 1999)

Linh mục đương nhiệm: Đaminh Ngô Công Sứ (2004 - )

Cha phó: Đaminh Phạm Văn Tám

Micae Nguyễn Xuân Linh Ny

Thánh bổn mạng: Chúa Kitô Vua
Ngày chầu lượt: CN XXXIV TN
Ḍng tu trong Giáo xứ hiện nay:
- Mến Thánh Giá Thủ Thiêm
- Cộng đoàn Anna
-o Cộng đoàn Gioan
Thống kê
Năm |
1974 |
1984 |
1994 |
2004 |
2013 |
Giáo dân |
7089 |
5927 |
7823 |
6977 |
8579 |
Gia đ́nh |
991 |
1891 |
3210 |
2841 |
2149 |
Tu sĩ |
0 |
8 |
13 |
22 |
19 |
Nguồn :
Website GP Xuân Lộc (10/5/2015)
.........................
Tài liệu tham khảo
LỊCH SỬ H̀NH THÀNH & PHÁT
TRIỂN GIÁO XỨ CHÍNH T̉A XUÂN LỘC
I/ GIAI ĐOẠN SƠ KHAI : 1940 – 1959
- Năm 1940 tại Xuân Lộc chỉ có 2 gia đ́nh công giáo, dân cư rất
thưa thớt. Sinh hoạt và tổ chức xă hội như các làng đồn điền cao su.
- Năm 1945 chỉ c̣n vỏn vẹn có 30 giáo dân và một nhà nguyện nhỏ
tại ngă ba Phan Thanh Giản – Thoai Ngọc Hầu (Trần Phú – Nguyễn Du
bây giờ) do cha Mai Ngọc Khuê, chánh xứ B́nh Lộc – Suối Tre trông
coi.
- Năm 1951 số giáo dân tăng lên 65 người.
- Năm 1957 Xuân Lộc trở thành tỉnh lỵ của tỉnh mới Long Khánh.
Ngôi nhà nguyện ở ngă ba Phan Thanh Giản – Thoại Ngọc Hầu bị cháy,
cha Đặng Thành Tiếu và giáo dân xin được một khu đất mới và xây dựng
một nhà thờ gỗ lớn hơn tại vị trí nhà thờ hiện nay.
- Ngày 27.11.1958 cha Giuse Lâm Quang Trọng, nguyên là giáo sư
tính lư và Latinh Đại chủng viện Thánh Tôma Bùi Chu – Gia Định về
dưỡng bệnh tại Xuân Lộc. Vừa có linh mục thường xuyên, vừa là trung
tâm tỉnh mới, dân công giáo kéo về Xuân Lộc mỗi ngày một đông.

Cha Giuse Lâm Quang Trọng
II/ GIAI ĐOẠN THÀNH LẬP GIÁO XỨ: 1959 –
1965
- Ngày 15.09.1959 Đức Giám Mục Sài G̣n Simon Ḥa Nguyễn Văn Hiền
cho tách rời họ Xuân Lộc khỏi giáo xứ Suối Tre ( do Cha Giuse Đoàn
Ngọc San làm chánh xứ) và bổ nhiệm cha Giuse Lâm Quang Trọng làm
chánh xứ. Từ đó Cha Giuse mở mặt bằng xây dựng cơ sở, bầu ban hành
giáo, chấn chỉnh và phát triển các hội đoàn, lập hai cư xá Thánh Mẫu
và Ḥa B́nh cho giáo dân.
- Năm 1961 xây dựng núi đá Đức Mẹ.
- Ngày 02.02.1963 khởi công xây dựng thánh đường với qui cách
18x55x17m , cách thánh giá rộng 24m, tháp chuông cao 44m và hội
trường : 8x20m.

Nhà Thờ Chính Ṭa 1972

Không Ảnh Nhà Thờ Chính Ṭa Năm 1972
III/ GIÁO XỨ CHÍNH T̉A: 1965 – 1975
- Ngày 14.10.1965 Giáo phận Xuân Lộc được thành lập. Đức Cha
Giuse Lê Văn Ấn làm Giám mục tiên khởi, nhà thờ giáo xứ được nâng
lên thành nhà thờ chính ṭa của giáo phận, Cha chánh xứ Giuse được
bổ nhiệm làm Cha tổng đại diện giáo phận. Có nhiệm vụ xây dựng cơ sở
tạm thời cho Ṭa Giám Mục ngay tại nhà thờ Chính ṭa cho đến tết Mậu
Thân năm 1968. Cùng với các cha trong ban cố vấn, cha Giuse đă liên
hệ mua 14ha đất của công ty SHHP dành 6 ha cho ṭa Giám Mục và Tiểu
chủng viện Thánh Phaolô, phần c̣n lại mở rộng giáo xứ, xây trường
Ḥa B́nh khu dân cư (họ Giuse ngày nay) và khu đất dành cho ḍng MTG
Thủ Thiêm.
- Trong thời gian này, cộng tác với cha chính Giuse lần lượt có
các cha phó: Antôn Nguyễn Tứ Đại, Giuse Nguyễn Kim Sơn, Phêrô Trần
Chí Thiện, Phêrô Huỳnh Văn Vinh, Giuse Mai Thanh Trường và cha
Đaminh Nguyễn Chu Trinh.
- Cũng trong giai đoạn này Giáo xứ đă xây dựng và điều hành:
+ 3 trường mẫu giáo (559 HS) + 4 trường tiểu học (1038 HS)
+ 1 trường phổ thông cấp I, II (1600 HS)+ 1 cô nhi viện (28 cô
nhi)
+ 1 dạ lữ quán bác ái Vinh Sơn + 1 nhà bán sách đạo và ảnh tượng.
- Vào năm 1975, vị trí giáo xứ bao trùm cả tỉnh lỵ Long Khánh,
giáo xứ Chính ṭa Xuân Lộc lúc ấy đă có trên 950 hộ với gần 7000
giáo dân trong tổng số 26.287 dân thị xă Xuân Lộc.

IV/ GIAI ĐOẠN SAU NĂM 1975 – 1999 :
GIÁO XỨ CHÍNH T̉A XUÂN LỘC BƯỚC VÀO GIAI ĐOẠN MỚI
- Chiến cuộc năm 1975 và vụ nổ kho đạn năm 1976 gây thiệt hại
nặng nề cho giáo xứ. Sửa chữa và chỉnh trang nhà thờ là nổ lực vượt
bậc của cha chính Giuse và về sau là của cha chính Đaminh Nguyễn Chu
Trinh, tân chánh xứ, vả cha phó Vinh Sơn Đặng Văn Tú.

Đức Cố Giám Mục Đaminh Nguyễn Văn Lăng

Và Nhà Thờ Chính Ṭa Sau Chiến Tranh
1975
- Một số giáo dân định cư bên phải đường Cách Mạng Tháng 8 thị
trấn Xuân Lộc về phía Gia Liêu đă tách sang giáo xứ Thánh Mẫu, ngày
nay là giáo xứ Xuân Khánh, một số đông khác đă rời giáo xứ, trong đó
có cha chính Giuse: Ngài về nghỉ hưu tại Thành phố HCM và qua đời
tại đó vào ngày 27-7-1986, hiện phần mộ của ngài được đặt dưới chân
núi đá Đức Mẹ trong khuôn viên nhà thờ Chính Ṭa.
- Nhiều người khác từ khắp miền đất nước lại qui tụ về Xuân Lộc
trong đó có cha Vinh Sơn Tú.
- Dù c̣n nhiều khó khăn, song song với việc trùng tu nhà thờ và
những cơ sở vật chất: Giáo xứ vẫn luôn nổ lực trong mọi sinh hoạt
tôn giáo dành riêng cho từng giới, nhất là công cuộc giáo dục đức
tin cho giới trẻ. Đến nay đă có trên 3500 tín hữu trưởng thành xuất
thân từ môi trường giáo dục giáo xứ và đang góp phần tích cực vào
những sinh hoạt tôn giáo cũng như xă hội khắp đó đây. Trong đó cũng
phải kể đến hồng ân ơn gọi: 7 linh mục + 15 chủng sinh + trên 60 nam
nữ tu. Trong thời gian này có sự cộng tác đắc lực của quí cha Vinh
Sơn Đặng Văn Tú, cha Gioan Baoxita Lại Anh Tuấn, cha Giuse Nguyễn
Kim Đoan, cha Giuse Nguyễn Thành Công.
V/ GIAI ĐOẠN TỪ NĂM 1999 ĐẾN 2009
Để chuẩn bị đón mừng đại năm thánh 2000, kết hợp mừng kỷ niệm 35
năm thành lập giáo phận Xuân Lộc và mừng ngân khánh Giám Mục Đức Cha
Phaolô Maria Nguyễn Minh Nhật, ngoài những công tŕnh lớn lao của
giáo phận như trung tâm hành hương Đức Mẹ Băi Dâu và tượng đài Chúa
Kitô Vua núi Tao Phùng ở Vũng Tàu, cha chính Đaminh Nguyễn Chu Trinh
vừa là cha sở giáo xứ Chính Ṭa vừa là Cha Tổng Đại Diện Giáo Phận,
cùng với quí cha Ban Xây Dựng Giáo Phận, quí cha phó giáo xứ cùng
toàn thể cộng đoàn dân Chúa Giáo xứ Chính Ṭa Xuân Lộc đồng tâm nhất
trí quyết tâm đại tu ngôi thánh đường và xây dựng mới những cơ sở
vật chất cần thiết cho mọi sinh hoạt của một giáo phận lớn nhất nước
với gần 1 triệu giáo dân gồm : nhà xứ, những nhà giáo lư, hội trường,
nhà sách, nhà văng lai, các tượng đài, băi xe. Tất cả những công
tŕnh trên đều được bố trí trong một tổng thể hài ḥa làm tăng thêm
vẻ mỹ quan cho Thị Trấn Xuân Lộc.

T́nh h́nh giáo xứ tính đến cuối năm 2001:
T́nh h́nh
giáo xứ tính đến cuối năm 2001:
Họ đạo
Số hộ Số người
Mân Côi
257 - 269 hộ 1309 khẩu
Giuse
313 - 315 hộ 1519 khẩu
Phêrô
480 – 475 hộ 2120 khẩu
Trinh
Vương 516 – 549 hộ 2146
khẩu
Giáo xứ :
1608 hộ với 7094 nhân khẩu
Năm 2004
Họ đạo
Số hộ Số người
Mân Côi
273 1374 khẩu
Giuse
325 1310 khẩu
Phêrô
500 2462 khẩu
Trinh
Vương 571
2429 khẩu
Giáo xứ :
1669 hộ với 7395 nhân khẩu
KẾT: Lịch sử h́nh thành và
phát triển Giáo xứ Chính Ṭa Xuân Lộc luôn được đặt dưới sự quan
pḥng đầy yêu thương của Chúa Kitô Vua, bổn mạng Giáo xứ và dưới sự
che chở của Đức Mẹ Sầu bi. Lịch sử giáo xứ luôn đi đôi và gắn chặt
với sự phát triển của giáo phận Xuân Lộc từ ngày thành lập
15-09-1959 đến ngay. Dấu ấn công sức to lớn của quí Đức Cha, quí
Cha, quí ân nhân và nhất là cha Chính cố Giuse Lâm Quang Trọng và
cha chính Đaminh Nguyễn Chu Trinh luôn được khắc ghi trong tâm khảm
của mọi người con giáo xứ Chính Ṭa Xuân Lộc, trong ḷng người sở
tại cũng như trong tim những kẻ đă đi xa, hôm nay và măi về sau.
NHÀ THỜ CHÍNH
T̉A XUÂN LỘC
- Được khởi công xây dựng vào ngày 02.02.1963
- Với kích thước : 55m X 18m X 17m, cách thánh giá 24m, tháp
chuông cao 44m. Nhà thờ được xây dựng theo kiểu Gothique với 2 dăy
cột chắc chắn, sừng sững đỡ mái ṿm h́nh tháp được gắn chặt trên các
khung bêtông cốt thép vun vít hướng về trời, tạo bầu khí ấm cúng,
trang nghiêm và thoát tục.
- Từ ngày 14.10.1965 khi giáo phận Xuân Lộc được thành lập, nhà
thờ Giáo xứ Chính Ṭa được nâng lên thành nhà thờ Chính Ṭa Giáo
Phận Xuân Lộc. Từ đó Giáo xứ Chính Ṭa Xuân Lộc được vinh dự Giáo
phận giao tổ chức:
·
· Thánh lễ an táng Đức Cố Giám Mục Giuse Lê Văn Ấn (17.06.1974) -
Đức Cố Giám Mục Đaminh Nguyễn Văn Lăng (22.02.1988) và Đức Cố Giám
Mục Phaolô Maria Nguyễn Minh Nhật (17.01.2007) với hàng ngàn, hàng
vạn giáo dân đại diện cho gần 300 giáo xứ, Giáo họ trong toàn Giáo
Phận về kính viếng, cầu nguyện và tiễn đưa linh cửu các Ngài vể nơi
an nghỉ cuối cùng tại đất thánh Ṭa Giám Mục Xuân Lộc.

Chim Lạ Xuất Hiện Trên Tháp Nhà Thờ Chính Ṭa Khi
Đức Cha Giuse Lê Văn Ấn Từ Trần ( 17.06.1974 )
Các Thánh Lễ Truyền Chức Linh Mục hàng năm với hàng trăm Linh Mục
và tu sĩ nam nữ, cùng hàng ngàn giáo dân tham dự trang nghiêm sốt
sắng.
· Thánh lễ Truyền Dầu ngày Thứ Năm Tuần Thánh trong các năm không
có Giáo hạt đăng cai tổ chức.
· Ngày truyền thống hằng năm các Ban Hành Giáo Giáo Phận về họp
mặt để mừng Xuân mới, mừng tuổi mới quí Đức Cha và Linh Mục toàn
Giáo Phận.
· Và các khóa bồi dưỡng nghiệp vụ cho các Ban Hành Giáo các Giáo
xứ + Giáo họ biệt lập trong toàn giáo phận.
Giáo xứ Chính Ṭa Xuân Lộc luôn luôn phấn đấu để phụng thờ Thiên
Chúa và chu toàn tốt mọi bổn phận của ḿnh với ḷng khiêm nhường
vâng phục.
Theo VPGX Chính Ṭa Xuân Lộc
foto by Lm.Dom. Ngo Cong Su
Chi tiết bổ sung xin gởi về
giaoxugiaohovietnam@Yahoo.com

|